جنگ اوکراین و چالش‌های اتحادیه اروپا در اجلاس گروه ۲۰ در هند

اجلاس دو روزه سران و رهبران ۲۰ اقتصاد برتر جهان در دهلی‌نو، پایتخت هند کار خود را روز شنبه، نهم سپتامبر در غیبت ولادیمیر پوتین و شی جین‌پینگ آغاز کرد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند این اجلاس که هند برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر آن بسیار تلاش کرده زیر سایه سنگین تجاوز نظامی روسیه به اوکراین قرار دارد و همین مسئله مانع توافق بر سر یک بیانیه مشترک پایانی خواهد بود.

کشورهای غربی و در راس آنها ایالات متحده، بریتانیا و اعضای اتحادیه اروپا در حدود یک و سال و نیم اخیر حمایت‌های کم‌سابقه نظامی و مالی از اوکراین کرده‌اند اما بسیاری از کشورهای حاضر در اجلاس دهلی‌نو با مواضع ضد روسی آنها همراهی نمی‌کنند.

چالش‌های کلیدی اتحادیه اروپا

جوزپ بورل، مسئول هماهنگی سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته گذشته از "شش چالش کلیدی" این اتحادیه، از جمله در مدیریت مناسبات با دیگر کشورهای جهان، در نیمکره جنوبی سخن گفت.

بورل در جمع نسل جدید دیپلمات‌های اتحادیه گفت، او بیش از پیش بر این باور است که بقیه کشورهای جهان تمایلی به دنبال کردن الگوهای کشورهای اروپایی ندارند.

او با اشاره به کشورهای نیمکره جنوبی تاکید کرد که آنها به دلایل تاریخی، فرهنگی و اقتصادی سرمشق بودن کشورهای اروپایی را نمی‌پذیرند و اعضای اتحادیه بهتر است به استدلال‌های آنها گوش فرا دهند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

مبارزه علیه بحران تغییرات اقلیمی یکی از محورهای اصلی بحث‌ها  رایزنی‌ها در اجلاس گروه ۲۰ در دهلی‌نو است و اتحادیه اروپا هم این مسئله را بسیار با اهمیت ارزیابی می‌کند.

اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا می‌گوید کشورهای نیمکره جنوبی از منابع سرشاری برخوردارند و مسئله مهم همکاری و کمک مالی به آنها در زمینه‌هایی مانند توقف استفاده از انرژی‌های آلاینده نظیر ذغال سنگ است.

نقش اقتصادهای برتر در تغییرات اقلیمی

نشست‌های مقدماتی گروه ۲۰ که در سطح وزیران برگزار شد آشکار کرد که رسیدن به توافق در این زمینه ساده نیست و کشورهای آفریقایی از این که ناجی محیط زیستی قلمداد شوند که کشورهای ثروتمند به خاطر رفاه خود آلوده کرده‌اند بسیار ناخشنود هستند.

 کشورهای گروه ۲۰ و در راس آنها چین و ایالات متحده در صدر آلایندگان هوا و تولید گازهای گلخانه‌ای قرار دارند. میزان تولید گاز دی اکسید کربن توسط این کشورها از سال ۲۰۱۵ تا کنون حدود ده درصد نیز افزایش یافته است.

با این حال فن در لاین نوامبر سال پیش در کنفرانس جهانی اقلیمی در مصر بار دیگر به نقش پیشتاز کشورهای اروپایی در محدود کردن تولید گازهای گلخانه‌ای تاکید کرد و گفت این کشورها تا سال ۲۰۳۰ میزان انتشار این آلاینده‌ها را تا ۵۵ درصد کاهش می‌دهند.

بر همین اساس بسیاری از کشورهایی که عضو گروه ۲۰ نیستند و به اجلاس هند دعوت شده‌اند به سادگی با اهداف تعیین شده از سوی اقتصادهای برتر جهان همراهی نمی‌کنند.

مسئله مورد مناقشه مهم دیگر در اجلاس دو روزه دهلی نو جنگ اوکراین است که به نظر می‌رسد بر خلاف نظر کشورهای غربی در مورد آن توافقی به دست نیاید.

اتحادیه اروپا امیدوار است کشورهای گروه ۲۰ دستم‌کم بر سر استانداردهای حداقلی مانند احترام به مرزهای به رسمیت شناخته شده کشورها و عدم استفاده از سلاح اتمی به توافق برسند.

دو کشور عضو گروه ۲۰ روسیه و چین هستند که یکی با تجاوز نظامی به اوکراین بخش‌هایی از آن را اشغال کرده و دیگری تا کنون از محکوم کردن این اقدام خودداری می‌کند.

اولویت پوتین دیدار با همتای چینی

دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین به تازگی اعلام کرد رئیس جمهوری روسیه در اجلاس دهلی شرکت نمی‌کند زیرا مشغله‌های فراوان و اولویت‌های دیگری دارد.

ظاهرا دیدار پوتین با شی جین‌پینگ، رهبر چین و دیگر غایب بزرگ اجلاس و دیدار احتمالی او با کیم جونگ اون، دیکتاتور کره شمالی از جمله این مشغله‌ها هستند.

افزون بر این دیوان کیفری بین‌المللی در ماه مارس سال جاری حکم جلب ولادیمیر پوتین را به اتهام ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین صادر کرد و این مسئله نیز می‌تواند از علت‌های غیبت او در هند باشد.

پکن تا کنون به طور رسمی دلیلی برای غیبت شی اعلام نکرده و فقط به این اکتفا کرده که هیئت نمایندگی چین را نخست‌وزیر این کشور لی چیانگ سرپرستی می‌کند.

شرط مسکو برای امضای بیانیه پایانی

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه که به جای پوتین در اجلاس دهلی‌نو شرکت کرده پیشاپیش اعلام کرده بود این کشور پای بیانیه‌ای که دربرگیرنده مواضع این کشور در زمینه مناقشه اوکراین نباشد را امضاء نخواهد کرد.

دیپلمات ارشد روسی می‌گوید گروه ۲۰ برای حل معضلات اقتصادی و مالی جهانی پایه‌گذاری شد و مدتها موفق عمل می‌کرد تا این که کشورهای غربی تصمیم به "اوکراینی کردن" همه چیز گرفتند و فعالیت این گروه هم از آن متاثر شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

وزیران خارجه کشورهای عضو گروه ۲۰ نیز در نشست ماه مارس امسال خود به دلیل اختلاف نظر بر سر جنگ اوکراین بر سر یک بیانیه پایانی مشترک به توافق نرسیدند.

هند در پی تحکیم موقعیت جهانی خود

نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند تاکید کرده اجلاس دهلی فقط به اعضای گروه ۲۰ اختصاص ندارد بلکه "برای همه" خواهد بود. بر همین اساس شعار اجلاس "یک زمین، یک خانواده، یک آینده" انتخاب شده و نمایندگان بیش از ۶۰ کشور و تعداد زیادی نهاد و مجمع بین‌المللی به آن دعوت شده‌اند.

هند که روابط پرتنشی با چین دارد تلاش می‌کند در شکاف میان پکن و واشنگتن و با توجه به بحران ناشی از جنگ اوکراین موقعیت خود، به ویژه در میان کشورهای نیمکره جنوبی را تحکیم کند.

مودی قصد دارد اتحادیه آفریقا را به عضویت در گروه ۲۰ درآورد و این ایده‌ای است که وزیر خارجه روسیه نیز از آن پشتیبانی کرده است.

کشورهای گروه ۲۰ بیش از دو سوم جمعیت جهان را در خود جا داده‌اند و حدود ۷۵ درصد تجارت جهانی را در اختیار دارند. این گروه سال ۱۹۹۹ به عنوان مجموعه‌ای برای همکاری وزیران اقتصادی و مدیران بانک مرکزی کشورهای عضو تاسیس شد و از سال ۲۰۰۸ میلادی اجلاس‌های آن به سطح رهبران و سران ارتقاء یافت.