جمهوری اسلامی در نقش مدافع شیعیان بحرین
۱۳۹۰ فروردین ۲۶, جمعهروز گذشته (پنجشنبه ۲۵ فروردین) خبرگزاری رسمی بحرین گزارش داد وزارت دادگستری این کشور اقدامهای قانونی برای ممنوع کردن فعالیت دو تشکل شیعیان را آغاز کرده است. جمعیت "الوفاق" که بزرگترین تشکل شیعیان بحرین به شمار میرود و یک تشکل دیگر متهم به مخالفت با قانون اساسی و تلاش برای بر هم زدن آرامش و نظم عمومی هستند.
انحلال احتمالی دو تشکل شیعیان
از دو ماه پیش شیعیان ناراضی بحرین دست به تظاهرات و تحصن علیه حکومت این کشور میزنند که در کنترل اقلیت سنیمذهب است. گفته میشود جمعیت الوفاق نقش اصلی را در سازماندهی اعتراضها بر عهده دارد. روز پنجشنبه منابع خبری از منامه پایتخت بحرین گزارش دادند که وزارت دادگستری زمینهی جلوگیری از فعالیت این تشکل را فراهم کرده است.
ناظران در بحرین روز جمعه (۲۶ فروردین) احتمال دادهاند قصد دولت نه ممنوعیت فعالیت این تشکلها، که ترساندن و هشدار به آنهاست. وزیر دادگستری، شیخ خالد بن علی الخلیفه، شامگاه دیروز اعلام کرد «این دو تشکل آشکارا رهنمودهای روحانیان بلندمرتبهای را دنبال میکنند که جزو اعضا نیستند و خارج از ساختارهای قانونی تصمیمگیری این تشکل قرار دارند.»
او که به خانوادهی حاکمان بحرین تعلق دارد میگوید، علاوه بر این جمعیت الوفاق قانون اساسی کشور را محترم نمیشمارد. به گفتهی وزیر دادگستری بررسی انحلال این دو تشکل به این دلایل در دستور کار مقامهای قضایی قرار گرفته است.
نقش روحانیان برجسته در بحرین
جمعیت الوفاق با ۱۸ نماینده بزرگترین فراکسیون مجلس ۴۰ نفری بحرین را در اختیار دارد. شیخ خلیفه میگوید بررسی قضایی وضعیت این جمعیت به معنای از دست دادن کرسیهای نمایندگی اعضای آن نیست. به رغم این، اندکی پس از آغاز جنبش اعتراضی و در پی نخستین سرکوب تظاهرکنندگان توسط نیروهای انتظامی این نمایندگان به عنوان اعتراض از مجلس کنارهگیری کردند.
وزیر دادگستری به هویت روحانیانی که به زعم او خط دهندهی حرکتهای اعتراضی بودهاند اشارهای نکرده است. جمهوری اسلامی از سوی اغلب کشورهای حوزهی خلیج فارس متهم به تحریک مخالفان و تلاش برای ایجاد آشوب در منطقه میشود. تهران این اتهام را رد میکند و مدعی است حمایتش از معترضان کشورهای عربی پشتیبانی از حقوق انسانی آنها و اعتراض به سرکوبهای دولتی است.
نامهی صالحی به بان کیمون
همزمان با تحولات اخیر بحرین علی اکبر صالحی وزیر خارجه جمهوری اسلامی در نامهای خطاب به دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس شورای امنیت خواستار "اقدام جدی و سریع" این شورا برای "توقف کشتار مردم بحرین" شد. به گزارش اداره كل اطلاعات و مطبوعات وزارت امورخارجه صالحی در این نامه «با ابراز تاسف از اینكه احساس میشود شورای امنیت نسبت به این مساله توجه نكرده و اقدامات لازم را به عمل نیاورده، تاكید كرد كه این درحالیست كه در موارد مشابه در تحولات سایر كشورهای منطقه، عملكرد متفاوت از این شورا مشاهده شده است.»
صالحی در بخش دیگری از نامهی خود نوشت «مساله بحرین، راه حل نظامی ندارد و توسل به رویكرد نظامی و استفاده از نیروهای نظامی خارجی برای سركوب مردم راه حل نیست.» صالحی ظاهرا بنابر ملاحظاتی از هیچ کشور خارجی نامی نبرده است اما آشکارا به دخالت نظامیان عربستان سعودی در کنترل حرکتهای اعتراضی در بحرین اشاره دارد.
حمله امام جمعه تهران به عربستان
وزیر خارجه جمهوری اسلامی اخیرا "بهبود روابط با عربستان" را از اولویتهای وزارتخانهی تحت امرش اعلام کرده است. در همین حال "مقامهای غیررسمی" ایران و کسانی که گروههای خودجوش دانشجویان و طلبهها خوانده میشوند با اظهارات تند و با تجمع مقابل سفارت عربستان به این کشور اعتراض میکنند.
احمد جنتی، امام جمعه موقت تهران در خطبههای نماز جمعهی امروز (۲۶ فروردین) ضمن تقدیر از وزارت خارجه به خاطر نامهی صالحی آن را "بسیار خوب" توصیف کرد. جنتی در ادامهی سخنان خود برخلاف صالحی به طور مشخص از عربستان نام برد و گفت «در حال حاضر نیز عربستان سرباز به بحرین میفرستد تا مردم کشوری را به کشتار بکشد.» او با تاکید بر آنچه "تنفر مردم عربستان از جنایات آل سعود" عنوان کرد میافزاید «بالاخره روزی فراخواهد رسید که مردم منطقه و حتی مردم عربستان گلوی حاکمان ظالم منطقه را بفشارند.»
مواضع متناقض جمهوری اسلامی
اکثریت شیعیان بحرین علنا خواستار کنار گذاشتن رژیم پادشاهی نیستند؛ محدود شدن اختیارات دربار و انتخاب هیات دولت توسط مجلس از مهمترین خواستههای سیاسی معترضان در این کشور به شمار میرود. صالحی در بخش پایانی نامهی خود که مورد تمجید جنتی نیز قرار گرفت مینویسد «جمهوری اسلامی ایران نمیتواند نسبت به این تحولات و عواقب ناشی از آن بیتفاوت بماند، چرا كه ادامه روند جاری و عدم حل بحران بحرین ... میتواند اوضاع را از كنترل خارج و از این طریق، منطقه خلیج فارس را بیثبات كند كه آثار و عواقب آن در كل جهان پدیدار خواهد شد.»
جمهوری اسلامی ظاهرا دلایل متفاوتی در حمایت از برخی تحولات در کشورهای منطقه دارد. تهران در حالی که جنبش اعتراضی در سوریه را کار "دشمنان خارجی" و "عوامل استکبار" میداند، حرکت مخالفان در برخی دیگر از کشورها را مبارزهای علیه آمریکا و در نهایت به سود جمهوری اسلامی قلمداد میکند.
"خدمت مردم منطقه به ایران اسلامی"
امام جمعه موقت تهران این نظر را با وضوح بیشتری بیان کرده است. او میگوید «خداوند انشاءالله به کسانی که جلوی آمریکا میایستند و به ایران اسلامی خدمت میکنند، قوت بیشتری عنایت کند.»
روز گذشته افرادی که خبرگزاری فارس آنها را "دانشجویان و طلبههای خارجی" معرفی میکند مقابل سفارتخانههای بحرین و عربستان دست به تظاهرات زدند. این خبرگزاری که به نیروهای امنیتی و نظامی منسوب است گزارش میدهد چند تشکل دانشجویی اعلام آمادگی کردهاند «برای دفاع از اسلام و مردم مسلمان بحرین لباس شهادت به تن كرده و توطئه ضداسلامی آمریكایی- صهیونیستی با عملگی عربستان و بحرین را خنثی كنند.»
BK/AJ