جمهوری آذربایجان خواستار حل نهایی مناقشه قرهباغ شد
۱۳۹۱ مهر ۱۵, شنبهالهام علیاف رییس دولت جمهوری آذربایجان، طی سخنانی در همایش جهانی بشردوستی، از تداوم مناقشه قرهباغ و بیتوجهی ارمنستان به قطعنامههای جهانی ابراز تاسف کرد. علیاف با اشاره به کشته شدن بیش از ۶۰۰ غیرنظامی جمهوری آذربایجان توسط سربازان ارمنستان گفت: «جامعه جهانی هنوز عاملان جنایت هولناک خوجالی در سال ۱۹۹۲ را محاکمه نکرده است.»
خوجالی نام شهر و بخشی در جمهوری آذربایجان است که اینک در کنترل ارمنستان قرار دارد. این شهر در ۱۴ کیلومتری شمال شرقی شهر خانکندی و نزدیک کوه قرهباغ واقع شده است. بنا بر آمار موجود، طی درگیریهای فوریه سال ۱۹۹۲ دستکم ۶۱۳ غیرنظامی از جمله ۶۳ کودک جان خود را از دست دادند.
قرهباغ علیا یا "نگورنوقرهباغ" از بیست سال پیش، موضوع تنشی خونین بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بوده است. این تنش تاکنون بیش از ۳۰ هزار قربانی برجای نهاده است. سازمان توسعه و همکاری اروپا، گروه موسوم به مینسک را مامور تلاش برای حل این مناقشه کرده، اما این گروه که از سازمان ملل، روسیه و فرانسه تشکیل شده تاکنون نتیجه ملموسی از میانجیگریها نگرفته است.
علیاف افزود که کشورش مقام نخست سرانه پناهجویان در سراسر دنیا را دارد.
الهام علیاف در نشست باکو تاکید کرده که علاوه بر قطعنامههای پارلمان اروپا، سازمان همکاری و توسعه اروپا و سازمان همکاریهای اسلامی، حتی چهار قطعنامه تصویب شده شورای امنیت در مورد موضوع قرهباغ نیز رعایت و اجرا نشدهاند.
رییس جمهور آذربایجان یادآوری کرده که هیچ مکانیسمی برای اجرای این قطعنامهها وجود ندارد. او افزوده که « چنین شرایطی، اعتماد و باور به پیاده شدن این تدابیر را سلب میکنند.»
الهامعلیاف خواستار راهکاری نهایی و مسالمتجویانه برای حل مناقشه قرهباغ شده و گفته است: « جمهوری آذربایجان در ثبات کل منطقه نقش ایفا میکند و مایل به واگذاری این نقش نیست.»
"همایش جهانی بشردوستی" در باکو، نشستی سیاسی - اقتصادی است که به ابتکار ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه و الهام علیاف تشکیل شده و هدف آن گفتگو و تبادلنظر در باره برجستهترین چالشهای قرن بیست و یکم است.
یازده تن از دارندگان جایزه نوبل صلح، شمار مشابهی از رهبران پیشین دولتهای جهان و گروهی از شخصیتهای نامدار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از هفتاد کشور مختلف دنیا در این همایش دو روزه شرکت دارند.
فرانکو فراتینی وزیرخارجه پیشین ایتالیا که در این همایش شرکت دارد، طرفین منازعه قرهباغ را به احترام متقابل فراخوانده است. فراتینی تاکید کرده که جمهوری آذربایجان «نقشی بس مهم در میان شرکای شرقی اتحادیه اروپا دارد و تقویت همکاری با آن ضروری است.»
فراتینی همچنین از اتحادیه اروپا خواستار تسریع در صدور ویزا برای شهروندان جمهوری آذربایجان شده تا سفر آنها به اروپا سادهتر شود.
به موازات برگزاری این همایش و سخنان الهام علیاف، رییس جمهوری ارمنستان نیز رهبران جمهوری آذربایجان را متهم به آماده سازی جنگ بر سر منطقه قرهباغ علیا کرده است.
سرژ سرکیسیان در روز جمعه ۵ اکتبر در ایروان به رویترز گفته که آذربایجان مقادیر "هنگفتی" سلاح برای این منظور تدارک دیده است. سرکیسیان افزوده که آتش بس بین دو کشور بر سر منطقه "نگورنو قرهباغ" شکننده است و ارامنه در این منطقه مورد نفرت و بیگانهستیزی آذریها قرار میگیرند.
سرکیسیان همچنین ابراز امیدواری کرده که بتوان اختلاف دیرین دو کشور را با گفتوگو حل کرد.
جمهوری "قرهباغ علیا" در خاک آذربایجان و تحت کنترل ارمنستان قرار دارد اما هنوز هیچ کشوری در جهان این جمهوری خودخوانده را به رسمیت نشناخته است.