1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

جزییات تازه از نحوه دستگیری روح‌الله زم در عراق

۱۳۹۸ مهر ۲۴, چهارشنبه

در حالی‌که روزنامه فرانسوی "فیگارو" جزییات جدیدی را از بازداشت روح الله زم گرداننده کانال تلگرامی "آمدنیوز" (صدای مردم) منتشر کرده، مسئولان ایرانی واکنش‌ها و ارزیابی‌های متفاوتی به این بازداشت داشته‌اند.

https://p.dw.com/p/3RN2N
Ruhollah Zam iranischer Aktivist
عکس: Tasnim

علی ربیعی، سخنگوی دولت در حاشیه جلسه کابینه به دستگیری روح‌الله زم واکنش نشان داد و گفت که فعالیت‌های زم را در چارچوب کار رسانه‌ای نمی‌داند و از روح‌الله زم به عنوان یک "تروریست" یاد کرد که "آبروی مردم" را هدف کار قرار داده بود.

بنا به گزارش ایسنا ربیعی تاکید کرد که زم فعالیت خود را بر اساس "دروغ" نهاده بود. او آمدنیوز را فاقد مشخصات یک "شبکه اجتماعی آزاد" دانست.

عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشورضمن تهدید مخالفان جمهوری اسلامی گفت: «این موضوع باید درسی باشد برای همه دستگاه‌ها و افرادی که به عنوان معاند و مخالف دست به اقداماتی علیه امنیت ملی کشور ما می‌زنند که اقتدار جمهوری اسلامی ایران شاید دیر و زود داشته باشد، ولی سوخت و سوز ندارد.»

وزیر کشور برخورد قضایی با روح‌الله زم را ضروری دانست، اما تاکید کرد که این موضوع باید "مستند و دقیق" باشد. به گفته رحمانی فضلی فعالیت‌های زم مصداق "خیانت" است، اما رسیدگی به فعالیت‌های زم نباید به تشدید "اختلافات داخلی" در ایران منجر شود.

 

جزییات دستگیری زم در عراق

روزنامه فیگارو در گزارشی که روز سه‌شنبه ۲۳ مهرماه منتشرشد، به ابعاد همکاری دولت فرانسه در دستگیری روح‌الله زم پرداخته و از احتمال آزادی دو زندانی فرانسوی در ایران در قبال این همکاری سخن گفته است.

ژورژ مالبرونو، نویسنده این گزارش که ساعت ۶ بعدازظهر منتشر شده و آخرین بار یک ساعت پس از انتشار  به‌روزرسانی شده است، در شروع مطلب تاکید کرده که دستگیری این مخالف دولت ایران که در پاریس در تبعید به سر می‌برد و از قرار توسط یک زن جوان به دام افتاده، ارزش تبدیل شدن به یک "رمان جاسوسی" را دارد.

در گزارش روزنامه فیگارو با عنوان "جاسوسی: چگونه ایران یک مخالف مقیم فرانسه را دستگیر کرد" نوشته شده که بر اساس اطلاعاتی که فیگارو در دست دارد، سپاه زن جوانی را برای متقاعد کردن زم به سفر به عراق برای دیدار با آیت‌الله علی سیستانی، مهم ترین مرجع شیعه در عراق و رقیب شماره یک علی خامنه‌ای، به پاریس می‌فرستد.

به نوشته فیگارو، زم احتمالا پس از دسترسی یافتن سپاه به اطلاعات موبایل و لپ‌تاپ او در شهر نجف دستگیر و به ایران منتقل شده است.

گفته‌های همسر روح‌الله زم

مهسا رازانی، همسر روح‌الله زم چهارشنبه ۲۴ مهرماه در گفت‌وگو با سایت ایران‌وایر این ادعا را تایید کرده است.

پیش از انتشار گزارش فیگارو و گفت وگوی همسر روح الله زم، برخی فعالان سیاسی و رسانه ای، از جمله علی جوانمردی خبرنگار در کردستان عراق، از سفر زم به عراق با وساطت یک زن جوان برای دیدار با آیت الله علی سیستانی، بزرگ‌ترین مرجع تقلیذ شیعیان در عراق، و بازداشت او در این کشور خبر داده بودند.

هم‌زمان سایت نور نیوز به نقل از یک مقام مسئول در دفتر »مرجعیت عالی شیعیان در نجف اشرف« گزارش داد: »ادعای منتشر شده در بعضی از رسانه ها مبنی بر حضور روح الله زم در دفتر حضرت آیت الله سیستانی و دیدار معظم له با وی کاملاً دروغ و بی اساس است.«

 به گفته وی، »نامبرده هیچ گاه ارتباطی مستقیم ویا غیر مستقیم با این دفتر نداشته و کسی درخواست ملاقات برای او ننموده واز  آمدن و یا نیامدنش به عراق نیز هیچ گونه اطلاعی نداریم.«

با این حال، به گفته مهسا رازانی، زم عصر جمعه ۱۹مهرماه با پرواز "رویال جوردانیان" با توقفی کوتاه در امان پایتخت اردن، از پاریس عازم بغداد می‌شود.

به گزارش ایران وایر، زم بامداد شنبه ۲۰مهرماه  وارد بغداد شده و همسر او در ۲۴ ساعت نخست خبری از او نداشته است.

رازانی می‌گوید زم بامداد یکشنبه ۲۱‌ مهرماه "در تماس تلفنی یک‌دقیقه‌ای با لحن و ادبیاتی غیرمعمول خبر از سلامتی‌اش" داد.

او می گوید پس از این تماس تا زمان انتشار خبر ربایش و دستگیری همسرش دیگر از او خبری نداشته است.

پیامدهای دستگیری زم

فیگارو در ادامه گزارش خود نوشته است:» این اقدام تنها از میان برداشتن یک مخالف نیست، بلکه پس‌لرزه‌های سیاسی زیادی دارد.«

فیگارو با اشاره به این موضوع که سپاه رسما سرویس‌های اطلاعاتی فرانسه را "هدایت‌کننده" زم در فعالیت‌هایش می‌داند، نوشته است روح الله زم، فرزند محمدعلی زم، روحانی که مواضع نزدیک به اصلاح‌طلبان دارد به روشنی با سرویس‌های اطلاعاتی کشور فرانسه همکاری داشته است.

وزارت کشور فرانسه نیز در گفت وگو با این روزنامه ضمن تایید سفر زم به عراق اعلام کرده که او به عنوان پناهنده سیاسی از حمایت امنیتی پلیس برخوردار بوده است.

گزارشگر فیگارو در ادامه با طرح این پرسش که چرا ممکن است فرانسه بخواهد با چشم‌پوشی از منصرف کردن زم از سفر به عراق برای انجام دیداری که زن جوان وعده آن را داده بود، دستگیری زم از سوی سپاه را تسهیل کرده باشد؟ او در پاسخ یه این پرسش به نقل از یکی از منابع خود نوشته است انگیزه این اقدام "خروج از بن‌بست در ارتباط با دو فرانسوی که از ماه ژوئن در ایران در زندان به سر می‌برند" بوده است. موردی که به گفته گزارشگر فیگارو می‌تواند برای کاخ الیزه دردسرساز شود.

در این گزارش به غیر از بازداشت فریبا عادل‌خواه، پژوهشگر ایرانی‌فرانسوی، به دستگیری رولاند مارشال، دوست فرانسوی عادل‌خواه از سوی نیروهای سپاه پاسداران نیز اشاره شده است. با توجه به این‌ که عادل‌خواه یک دوملیتی و از نگاه حکومت ایران یک ایرانی محسوب شده و در یک مرکز متعلق به سپاه نگهداری می‌شود، امکان دیدار با اعضای کنسولگری فرانسه در تهران برای او وجود ندارد.

اما فیگارو به نقل از یک فرد نزدیک به رولاند مارشال از انتقال او به یک زندان استاندارد و دیدارش با دیپلمات‌های فرانسوی خبر داده است. این روزنامه همچنین به نقل از یک کارشناس روابط ایران و فرانسه نوشت: «دستگیری آقای زم، در بخشی با همکاری سرویس‌های اطلاعاتی فرانسه می‌تواند از سرگیری دوباره مذاکرات درباره آزادی فریبا عادل‌خواه و دوست او را رقم زند.»

نویسنده ادامه می‌دهد که تهران پیش از بزرگ کردن مورد این دو نفر ممکن است از ادوارد فیلیپ، نخست‌وزیر فرانسه بخواهد تصمیم قضایی مبنی بر استرداد یک مهندس ایرانی به آمریکا را لغو سازد. این فرد در ماه فوریه سال جاری میلادی در فرودگاه شهر نیس فرانسه دستگیر و در یکی از زندان‌های شهر اکس‌ـآن‌ـپرووانس نگهداری می‌شود و به خاطر همکاری در پروژه‌های هسته‌ای ایران مورد ظن واشنگتن است.