جریانها و چهرهها در انتخابات افغانستان
۱۳۸۸ مرداد ۲۹, پنجشنبهآمار و اطلاعات انتخابات ریاست جمهوری
در افغانستان دومین دورانتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی در ۲۹ مرداد برگزار شد. تاریخ اعلام نتایج نهایی این انتخابات ۱۷ سپتامبر برابر با ۲۶ شهریورماه خواهد بود. بنابه آمار کمیسیون مستقل انتخابات، جمعیت افغانستان حدود 30 میلیون نفر برآورد میشود. تعداد دقیق افراد واجد شرایط رای دهندگان نیز تابحال روشن نشده، اما نور محمد نور، سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، در گفتوگو با دویچه وله تائید کرده است که به تعداد ۱۸ میلیون کارت رای تا به حال چاپ شده است.
۲۲۳ میلیون خرج انتخابات
حوزههای انتخاباتی به 7 هزار مرکز و تقریبا ً 29000 محل رای دهی تقسیم شدهاند. ولی دربرخی از مناطق بنابرمسائل امنیتی حوزههای رای دهی فعالیت نخواهند کرد. این مسئله میتواند در سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری تاثیر جدی بگذارد. سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات گفته است، مجموع کارمندانی که برای برگزاری انتخابات و شمارش آرا استخدام میشوند به 150000نفر میرسد. هزینهی انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی نیز 223 میلیون دلار میباشد که از طرف جامعهی جهانی تامین میشود. در نخستین دورانتخابات ریاست جمهوری که در سال ۲۰۰۴ برگزار شد حدود ۳۵۹ ملیون دلار صرف شد.
"وعدههای پوچ" نامزدهای ریاست جمهوری
قسیم اخگر، مدیر مسئول روزنامهی "هشت صبح" در تحلیلی که در سایت دویچه وله، بخش دری مینویسد به وعده های پوچ نامزدهای انتخاباتی اشاره میکند و هشدار میدهد که خطر رواج چنین سنتی در آینده نیز وجود دارد.
اخگر همچنین میافزاید: «درجامعه عقب ماندهی افغانستان که اکثریت مردم آن بیسواد هستند ونخستین گامها را در راه دموکراسی بر میدارند، گفتار وکردار نخبگان ودست اندرکاران امور، تنها منبع آموزش دموکراسی وارزشهای آن است ومردم افغانستان در آئینه کردار ورفتاروگفتارهمین چهرههاست که دموکراسی را برای خود تعریف مینمایند.»
نظرسنجیها در آستانه انتخابات
براساس نظر سنجیهای مختلف، حامد کرزای بیشترین آرا را بدست خواهد آورد. در یک نظرسنجی که بوسیله یک سازمان آمریكایی بنام (SSRA) در افغانستان انجام گرفته، ۳۶ در صد رای دهندگان از حامد كرزی، رئیس جمهور فعلی حمایت میكنند، اما این تعداد برای موفقیت او در دور اول انتخابات كافی نیست. بر اساس این نظرسنجی عبدالله عبدالله مهمترین رقیب كرزای در این مبارزات انتخاباتی، ۲۰ درصد آرا را به دست خواهد آورد و دو نامزد مهم دیگر، اشرف غنی احمدزی، وزیر مالیهی پیشین و رمضان بشردوست، وزیر برنامهریزی سابق، در ردیفهای بعد از كرزای و عبدالله عبدالله قرار دارند.
از مجموع نامزدها فقط دو زن نیز درمبارزات انتخاباتی شركت کردند. در گزارش نطر سنجی همچنین آمده است كه دسته بندیهای قومی و تفاوتهای محلی در حمایت از نامزدهای مهم "برجسته بودهاند".
ائتلاف چهره های نظامی برای بقای سیاسی
انتخاب هر نامزدی به مقام ریاست جمهوری افغانستان به ائتلاف چهرهها و گروههای قومی نیازمند است. درآستانه انتخابات ریاست جمهوری افغانستان ائتلافهای افراد و گروهها به شکل فزاینده ای افزایش یافت.
ائتلاف مارشال محمد قسیم فهیم، وزیر دفاع پیشین و یکی از چهرههای مهم جبهه ملی، با حامد کرزای وهمچنین ائتلاف ژنرال عبدالرشید دوستوم با کرزای یکی از مهمترین ائتلافهای سیاسی در افغانستان شمرده میشود. کرزای فهیم را به عنوان معاون اول خود درانتخابات بعدی ریاست جمهوری برگزیده است. احمد ضیا رفعت، استاد دانشگاه کابل به ائتلاف چهرههای سیاسی و نظامی از جمله عبدالرشید دوستوم با کرزای اشاره میکند که بویژه چهرههای نظامی برای بقای سیاسی خود مجبور شدهاند به این ائتلاف تن دهند. این ائتلافها بویژه زمانی اهمیت پیدا میکنند که انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به دور دوم کشیده شود.
نگاه دنیا به انتخابات افغانستان
یک روز پیش از انتخابات در افغانستان، بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد، مردم افغانستان را فراخواند، تا در رأیگیری شرکت کنند. در فراخوان بان کی مون آمده است، «بدینوسیله اساس دموکراسی تقویت میشود و نیروی جدیدی در زندگی سیاسی ایجاد خواهد شد.»
برخی از کارشناسان اظهار امیدواری میکنند که برای افغانستان این انتخابات
اهمیت تاریخی دارد و یکی ازمهمترین آزمونهای دمکراسی و گذاراین کشور به یک دوران ثبات محسوب میشود.
نویسنده: طاهر شیرمحمدی
تحریریه: بهرام محیی