"جبهه متحد" عربستان و اسرائیل علیه ایران در کنفرانس مونیخ
۱۳۹۵ اسفند ۱, یکشنبهوزیر خارجه عربستان در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ، دعوت ایران برای گفتگو با هدف کاهش خشونتها در منطقه را رد کرد و تهران را حامی اصلی تروریسم در جهان و عامل بیثباتی در خاورمیانه خواند. عادل الجبیر افزود که جمهوری اسلامی در صدد نابودی عربستان است.
همزمان، آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل خواهان گفتوگو با کشورهای عربی برای مقابله با تندروها در منطقه شد. لیبرمن گفت اختلاف اصلی بین یهودیان و مسلمانان نیست، بلکه بین میانهروها و تندروها است. او قصد نهایی ایران را تضعیف خاورمیانه و ریاض دانست.
الجبیر به حمایتهای ایران از رژیم سوریه، حوثیها در یمن و گروههای انتحاری در منطقه اشاره کرد و گفت که جامعه جهانی باید خط قرمزی برای بازداشتن ایران از چنین اقداماتی در نظر بگیرد. او در بخشی از حرفهایش پرسید: «چرا ایران تنها کشوری است که هنوز مورد حمله داعش یا القاعده نبوده است؟»
خبرگزاری رویترز به نقل از الجبیر نوشت: «چگونه میشود با کشوری که هدفش نابودی ما است، ارتباط داشته باشیم. تا زمانی که رفتار ایران تغییر نکند، ارتباط داشتن با آن بسیار مشکل است.»
سخنان توامان و کمسابقه لیبرمن و الجبیر، تلاشی تازه برای تشکیل جبههای متحد علیه ایران در همآوایی با سیاست دولت ترامپ ارزیابی شده است. خبرگزاری رویترز موضعگیری مشترک عربستان و اسرائیل علیه ایران را یک "جبهه متحد" بالقوه نامید که با حمایت ترکیه توأم بوده است.
پیش از این، مایک پنس، معاون اول رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی در کنفرانس امنیتی مونیخ، ایران را "اصلیترین کشور حامی تروریسم در جهان و منطقه خاورمیانه" معرفی کرده بود.
وزیر خارجه ترکیه هم از این موضع نمایندگان عربستان و اسرائیل حمایت کرد.
شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی، ایران را به دامن زدن به مناقشات فرقهای در منطقه و خاورمیانه متهم میکنند.
استقبال ترکیه از عادیسازی روابط با اسرائیل
مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز در کنفرانس امنیتی مونیخ جمهوری اسلامی ایران را مورد انتقاد قرار داد و تهران را متهم کرد به این که علیه بحرین و عربستان یک "سیاست فرقهگرایانه" را دنبال میکند.
رویترز به نقل از چاووشاوغلو نوشت: «ترکیه به شدت مخالف هر نوع تفرقه دینی و فرقهای است.» او افزود: « چه خوب که ما در حال عادیسازی روابط خود با اسرائیل هستیم.»
وزیر خارجه عربستان در سخنان خود، هیات وزیران ترامپ را نیز دولتی خواند که از "ماهرترین و باکفایتترین" چهرهها تشکیل شده است. الجبیر افزود که ریاض نسبت به همکاری با دولت ترامپ "بسیار خوشبین" است.
الجبیر، ریاض و کاخ سفید را واجد اهداف مشترکی همچون نابودی تروریستهای داعش خواند و گفت ترامپ فردی "عملگرا" و یک بیزنسمن است نه یک نظریهپرداز: «کسی است که میخواهد کشورش نقشی در عرصه بینالمللی داشته باشد.»
این سخنان در واکنش به اظهارات وزیر خارجه ایران ادا شدهاند که روز یکشنبه در کنفرانس امنیتی مونیخ، کشورهای عرب منطقه را به همکاری مشترک برای مقابله با خشونت و ناآرامی فراخواند.
ظریف در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: «ما در منطقه (خلیج فارس) مشکلات زیادی داریم و میخواهیم دیالوگی با کشورهایی که برادران دینی ما هستند شروع کنیم.»
اظهارات او پاسخی بود به این پرسش که آیا تهران وارد دیالوگ با همه کشورهای منطقه از جمله اسرائیل خواهد شد یا نه. ظریف در جواب گفت باید به مشکلات مشترک و مسائلی توجه کنیم که موجب تشنج و خشونت در منطقه شدهاند.
وزیر خارجه ایران در سخنرانی خود در کنفرانس امنیتی مونیخ، تامین مالی گروههای "تکفیری"، مسلح کردن آنها و حمایت از گروههای اسلامگرای سنی برای چهار دهه را به عربستان سعودی نسبت داده بود.
ظریف در جلسه پرسش و پاسخ در مونیخ، تکرار کرد که کشورش قصد ندارد بمب اتمی بسازد. او در جواب این که نظرش در باره دولت جدید آمریکا چیست، به این بسنده کرد که بگوید کشورش جواب تهدیدها را نمیدهد، اما به احترام متقابل پاسخ خواهد داد.
عربستان: ایران در یمن چه کار میکند؟
عادل الجبیر در بخش دیگری از سخنرانی خود عنوان کرد که عربستان به فرهنگ و مردم ایران احترام میگذارد اما در جواب دراز کردن دست دوستی، با تخریب روبرو شده است: «حرف و عمل ایران یکی نیست. برای حوثیها سلاح میفرستد، شبه نظامی شیعه به سوریه اعزام میکند و حامی تروریسم در بحرین و عربستان است.»
الجبیر، ایران را بخشی از مشکل یمن خواند و گفت: «ایران کوچکترین نقشی در شکلگیری یمن نداشته اما معلوم نیست آنجا چه میکند؟»
خبرگزاری فارس در گزارشی از سخنان عادل الجبیر از قول او نوشت که انقلاب ایران نیز مثل هر انقلاب دیگر به پایان میرسد: «مهار ایران با ابزارهای قرن ۲۱ ممکن است، باید دسترسی آنها را به سامانه بانکی و تجارت قطع کنیم.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، پیش از آغاز به کار کنفرانس امنیتی مونیخ، در نخستین سفر به کشورهای حوزه خلیج فارس، به عمان و کویت رفته بود. یکی از اهداف این سفر، رایزنی برای بهبود مناسبات تهران با همسایگان عرب و به ویژه ریاض تلقی شد.
روحانی پیشتر گفته بود که حداقل ۱۰ کشور که کویت هم جزو آنهاست، پیشنهاد کردهاند میان ایران و عربستان میانجیگری کنند.
روابط دیپلماتیک تهران و ریاض پس از حمله تظاهرکنندگان تندرو به سفارت عربستان در تهران در دی ۱۳۹۴ قطع شده است.