جام ملت‌های اروپا ۱۹۷۶ به روایت تصویر؛ تولد ضربات پنالتی

در جام ملت‌های اروپا ۱۹۷۶ دو تیم از شرق اروپا و دو تیم از غرب اروپا به دور نهایی راه یافتند: از یکسو یوگسلاوی سابق (میزبان بازی‌ها) و چکسلواکی سابق و از سوی دیگر آلمان غربی و هلند که دو سال پیش از آن به ترتیب قهرمان و نایب ‌قهرمان جهان شده بودند. آلمان در دیدار رفت و برگشت در دور یک‌چهارم نهایی از سد اسپانیا گذشت. تصویری از دوئل آنتونیو کاماچو (چپ) مدافع اسپانیا و راینر بونهوف، ملی‌پوش آلمان.

تیم ملی فوتبال آلمان که به عنوان مدافع قهرمانی پا به میدان گذاشته بود، در مرحله نیمه‌نهایی به مصاف تیم میزبان، یوگسلاوی سابق رفت. فرانس بکن‌باوئر (دوم از راست) همچنان کاپیتان تیم ملی فوتبال آلمان بود. ناگفته نماند که ملی‌پوشان آلمان اگر چه به نیمه‌نهایی صعود کرده بودند، اما در دور مقدماتی نمایش چندان جذاب و درخشانی ارائه نکردند.

تیم یوگسلاوی (پیراهن تیره) با برخورداری از امتیاز میزبانی و تشویق تماشاگران موفق شد از همان آغاز بازی آلمان را زیر فشار بگذارد و در همان نیم‌ ساعت اول بازی دو بار دروازه حریف را باز کند. در نیمه دوم اما ملی‌پوشان آلمان کنترل میدان را در دست گرفتند و در دقیقه ۶۴ با زدن نخستین گل خود، فاصله را با حریف کم کردند. تصویری از تلاش بازیکنان یوگسلاوی برای جلوگیری از شوت‌زنی راینر بونهوف (وسط)، هافبک آلمان.

هلموت شون، سرمربی تیم ملی فوتبال آلمان حدود ده دقیقه مانده به پایان وقت قانونی دیتر مولر، بازیکنی جوان و تازه‌نفس را راهی میدان کرد. او که اولین بازی ملی خود را انجام می‌داد، لحظاتی پس از ورود موفق شد توپ را با ضربه سر وارد دروازه یوگسلاوی کند و بازی را به تساوی و به این ترتیب به وقت اضافه بکشاند. تصویری از گل تساوی آلمان مقابل یوگسلاوی.

دیتر مولر نه تنها گل تساوی را برای آلمان به ثمر رساند، بلکه در وقت اضافه نیز توانست با زدن دو گل (دقایق ۱۱۵ و ۱۱۹) پیروزی ۴ بر ۲ آلمان را رقم زدند و صعود تیمش به فینال مسابقات را قطعی سازد.

در دیگر پیکار نیمه‌نهایی این دوره از بازی‌ها، چکسلواکی و هلند رویاروی هم قرار گرفتند. این دیدار در ورزشگاه زاگرب در حضور ۱۸ هزار تماشاگر و در بارانی سیل‌آسا برگزار شد. داور این دیدار در لحظات پیش از آغاز بازی که با کاپیتان‌های دو تیم گرد آمده بود، چتر در دست داشت. هدایت ملی‌پوشان هلند در این دیدار را یوهان کرویف (پیراهن نارنجی) بازیکن اسطوره‌ای هلند بر عهده داشت.

از آنجا که در دیگر دیدار نیمه‌نهایی احتمال پیروزی آلمان بر یوگسلاوی و صعود به فینال بسیار قوی بود، هلند‌ی‌ها نیز بیش از آن‌که در فکر حریف نیمه‌نهایی خود، چکسلواکی باشند، خود را در دیدار نهایی می‌دیدند و رویای انتقام کشیدن از آلمان به خاطر ناکامی فینال جام جهانی ۱۹۷۴ را در سر می‌پروراندند. هلندی‌ها اما در این دیدار ۳ بر یک از چکسلواکی شکست خوردند و به باور برخی‌ها بیش از همه مغلوب تکبر خود شدند.

حریف آلمان در پیکار نهایی چکسلواکی بود که موفق شده بود، در نیمه نهایی با نتیجه ۳ بر یک هلند را مغلوب کند. در روز ۲۰ ژوئن ۱۹۷۶ تیم‌های ملی فوتبال آلمان و چکسلواکی در حضور بیش از ۳۰ هزار تماشاگر در ورزشگاه بلگراد رویاروی هم قرار گرفتند. تصویری از فرانس بکن‌باوئر (دوم از چپ) و آنتون اوندروش (راست)، کاپیتان‌های دوم تیم پیش از آغاز بازی.

تیم چکسلواکی مصاف با آلمان را موفق‌تر و پرجنب‌وجوش‌تر آغاز کرد و در همان دقایق نخستین به گل دست یافت. یان شولیک در دقیقه ۸ توپ را درون دروازه آلمان جای داد و کارول دوبیاش در دقیقه ۲۵ دومین شوک را به آلمان وارد کرد. ملی‌پوشان آلمان با هدایت فرانس بکن‌باوئر (راست) به سرعت در تلاش جبران برآمدند و در دقیقه ۲۸ توانستند توسط دیتر مولر به اولین گل خود برسند.

بازی می‌رفت با همین نتیجه ۲ بر یک به سود چکسلواکی خاتمه یابد که برند هولسن‌باین لحظاتی پیش از به صدا درآمدن سوت پایان بازی توپ را وارد دروازه حریف کرد و بازی را به تساوی کشاند. تصویر: نبرد تن به تن کاپیتان‌های آلمان و چکسلواکی.

هر تیم در ۳۰ دقیقه وقت اضافه کوشیدند با زدن گل کار حریف را یکسره کنند، اما تلاش‌های هر دوی آن‌ها بی‌نتیجه ماند و مصاف آلمان و چکسلواکی پس از ۱۲۰ دقیقه وقت قانونی و اضافه به تساوی کشانده شد. بر خلاف دوره‌های پیشین فدراسیون فوتبال اروپا برای نخستین بار تصمیم گرفت برنده یک دیدار را در صورت تساوی از طریق ضربات پنالتی مشخص کند. تصویری از یکی از حملات ناموفق آلمان بر دروازه چکسلواکی.

آلمان توانسته بود، سه ضربه نخست و چکسلواکی نیز چهار ضربه نخست را پنالتی را با موفقیت به ثمر رسانند. اولی هونِس که بعد‌ها یکی از گردانندگان مهم باشگاه بایرن مونیخ شد، برای زدن ضربه چهارم آلمان پشت توپ قرار گرفت، اما شوت او از بالای دروازه حریف گذشت و آسمان بلگراد را شکافت.

تصویری از نومیدی هونِس از هدر دادن ضربه پنالتی. در پشت می‌توان شادی ملی‌پوشان چکسلواکی را به وضوح دید.

آنتونین پاننکا، هافبک چکسلواکی که زننده پنجمین ضربه تیمش بود، توانست با خونسردی کامل توپ را وارد دروازه آلمان کند و عنوان قهرمانی را برای تیمش به ارمغان آورد. تصویری از ناکامی سپ مایر، دروازه‌بان کارکشته آلمان در مهار شوت پاننکا.