شکایت خانواده قربانیان پرواز اوکراین از سپاه به دادگاه لاهه

انجمن خانواده قربانیان سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین توسط موشک‌های سپاه پاسداران، شکایتشان علیه جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را روز چهارشنبه ۱۴ سپتامبر در دفتر دادستانی دادگاه کیفری لاهه ثبت کردند.

این انجمن از دفتر دادستانی دادگاه لاهه درخواست کرده تا این جرم را در جریان بررسی وضعیت اوکراین مورد تحقیق قرار دهد.

این درخواست بر اساس آرتیکل ۱۵ اساسنامه دادگاه کیفری لاهه موسوم به اساسنامه رم صورت گرفته که بر اساس آن دادستان می‌تواند تحقیقات خود را بر اساس اطلاعات مبتنی بر جرم در داخل یک کشور آغاز کند.

بیشتر بخوانید: افشای ناگفته‌های حمله موشکی سپاه به هواپیمای اوکراینی

خانواده قربانیان بر این عقیده هستند که در جریان شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراین در دی ماه ۱۳۹۸ جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت صورت گرفته است. این جنایات شامل جنایات جنگی، قتل عمدی و حمله عمدی علیه غیرنظامیان یا اشیاء غیرنظامی، هتک حرمت شخصی و غارت، همچنین جنایات علیه بشریت، قتل و اعمال غیرانسانی دیگر است.

این درخواست بر اساس مدارک قربانیانی است که مستقیماً تحت تأثیر شلیک به پرواز PS752 و نیز اقدامات جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قبل و بعد از شلیک قرار گرفته‌اند.

بیشتر بخوانید: دادگاه رسیدگی به پرونده متهمان هواپیمای اوکراین به کجا رسید؟

هواپیمای پرواز PS752 خطوط بین‌المللی اوکراین بامداد ۱۸ دی ۹۸ (ژانویه سال ۲۰۲۰) در حالی که از تهران به مقصد کی‌یف پرواز می‌کرد هدف شلیک دو موشک سپاه پاسداران قرار گرفت و سرنگون شد. تمامی ۱۷۶ سرنشینان هواپیما که اکثرا ایرانی و شهروندان دوتابعیتی کانادا بودند کشته شدند.

بلافاصله پس از ساقط شدن این هواپیما، محل سقوط توسط ماموران حکومتی ایران پاکسازی و بسیاری از وسایل شخصی مسافران از جمله گوشی‌های موبایل و لپ‌تاپ آنها ضبط شد و تا کنون در اختیار خانواده‌ها قرار نگرفته است.

اوکراین؛ عضو دادگاه کیفری لاهه

در اطلاعیه انجمن خانواده قربانیان تصریح شده که با آنکه جمهوری اسلامی عضو دادگاه کیفری لاهه نیست اما از آنجا که این هواپیما پرواز اوکراین و متعلق به خطوط هوایی این کشور بوده و اوکراین نیز از سال ۲۰۱۳ رسما عضو دادگاه کیفری لاهه است، این دادگاه می‌تواند به این شکایت رسیدگی کند. 

دادگاه لاهه صلاحیت رسیدگی به جرایم ارتکابی در هواپیمای ثبت شده در کشوری را دارد که صلاحیت آن را پذیرفته است، و دفتر دادستانی دادگاه لاهه نیز تصریح کرده است که این موارد شامل مواردی می‌شود که در آن حمله از سوی یک دولت غیرعضو به قلمرو یک کشور عضو دادگاه کیفری انجام شود.

بیشتر بخوانید: راهپیمایی "دادخواهی" خانواده‌ قربانیان پرواز اوکراینی پایان یافت

درخواست انجمن خانواده قربانیان، اولین ابلاغیه بر اساس ماده ۱۵ اساسنامه رم است که مبنی بر مسئولیت عاملان جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در رابطه با سرنگونی هواپیمای PS752 به دادستانی دادگاه کیفری بین‌المللی ارسال شده است.

حامد اسماعیلیون، پدر و همسر دو تن از قربانیان این پرواز و سخنگوی انجمن خانواده‌ها در این باره گفته است: «ما نزدیک به هزار روز منتظر بوده‌ایم تا پیشرفتی در پیگیری عدالت برای عزیزانی که زندگی آنها به طرز وحشتناکی به پایان رسیده است، حاصل شود. در غیاب اقدام مشخص از سوی کشورهای آسیب‌دیده و عدم پاسخگویی کامل رژیم ایران، بر دوش ما است که این موضوع را به یک مجمع بین‌المللی ببریم تا بتوانیم پاسخگو باشیم. انجمن خانواده قربانیان پرواز PS752 خستگی ناپذیر کار کرده است، برخی از ما مشاغل خود را به حالت تعلیق در آورده‌ایم تا وقت خود را برای پیگیری عدالت از هر راهی که در دسترس ما باشد اختصاص دهیم. ما احساس می‌کنیم که این مسئولیت ماست و برای یاد و خاطره جان باختگان به آن متعهد می‌مانیم.»