توقف پخش سریال "سرزمین کهن" در پی اعتراض شهروندان بختیاری
۱۳۹۲ بهمن ۲۷, یکشنبهبه گزارش "جام جم آنلاین"، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شنبه شب (۲۶ بهمن / ۱۵ فوریه) اعلام کرد که پخش سریال تلویزیونی "سرزمین کهن" تا زمان انجام تحقیقات و "تحقق دستورات قبلی عزتالله ضرغامی"، رئيس تلویزیون دولتی ایران، متوقف شده است.
اعتراضهای شهروندان بختیاری در شهرهای مختلف ایران به پخش "سرزمین کهن" در هفته اخیر نضج و اوج گرفت. این مجموعه تلویزیونی به کارگردانی کمال تبریزی و بازیگری چندین تن از چهرههای معروف سینمای ایران (چون شهاب حسینی، نیکی کریمی و محمدرضا فروتن) پنجشنبهها ساعت ۲۲:۳۰ از شبکه سه سیما پخش و جمعهها ساعت ۱۹:۳۰ تکرار میشد. تا کنون چهار قسمت از این سریال پخش شده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، شمار زیادی از نمایندگان مجلس و مردم شهرهایی که اکثریت آن را شهروندان بختیاری تشکیل میدهند، محتوای این سریال را توهینآمیز دانسته و به پخش آن از صدا و سیما اعتراض کردهاند. اعتراضهای خیابانی مردم که از روز پنجشنبه گذشته (۲۴ بهمن / ۱۳ فوریه) آغاز شد در برخی شهرها در مقابل ساختمانهای صدا و سیما و فرمانداری صورت گرفته و تا روز شنبه ادامه داشته است.
شهروندان بختیاری در شهرهای مختلف ایران از جمله در اصفهان، دزفول، اندیمشک، ایذه، شهر کرد، لالی و الیگودرز دست به تظاهرات زدند.
به عقیده معترضان، این سریال در دیالوگهایی به بختیاریها توهین و تاریخ را تحریف کرده و به اعتبار شخصیتهای معروف ایل بختیاری ضربه زده است. از جمله به گزارش خبرگزاری محلی "لالی نیوز"، در شهر لالی در استان خوزستان، شهروندان بختیاری روز شنبه در تظاهراتی "خودجوش و مسالمتآمیز" به سازمان صدا و سیما اعتراض کردهاند که مجوز ساخت و پخش سریالی را داده که به گفته آنان "تاریخ یک قوم را زیر سؤال میبرد".
معترضان همچنین اعتراض دارند به اینکه نام فامیل یک خانواده در این سریال "بختیاری" است و این خانواده به نظر برخی از بینندگان سریال نقش منفی دارد. بدین دلیل معترضان خواستار توقف سریال و استعفای رئیس صدا و سیما شدهاند.
خلاصه داستان
سریال "سرزمین کهن" تحولات سیاسی اجتماعی ایران را در فاصله سالهای ۱۳۲۰ و ۱۳۵۷ بر بستر زندگی پسری بنام "رهی بختیاری" پی میگیرد. رهی پس از بمباران دهکدهای در جنوب ایران توسط نیروهای ارتش انگلیس از زیر آوار بیرون کشیده میشود. پس از چند روز مراقبت توسط مادرش راهی تهران میشود، سالها بعد ماجراهایی او را به زندگی در خانوادههایی با گرایشهای گوناگون سیاسی میکشاند. او رفته رفته به هویت خود پی میبرد.
به گفته سید تقی سهرابی، مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما، قرار است هیأتی از سوی عزتالله ضرغامی، رئيس تلویزیون دولتی ایران، به برخی استانهای کشور سفر کند و "در گفتوگوی مستقیم با معترضان، منتقدان ، ائمه جمعه و مسئولان استانها" گزارشی درباره انعکاس این سریال در میان مردم تهیه کند.
"راهحل" رئیس صدا و سیما و پوزش کارگردان
در پی اعتراضهای خیابانی شهروندان بختیاری، کمال تبریزی، کارگردان "سرزمین کهن"، و عباس سلیمی نمین، مشاور تاریخی پروژه، و سایر دستاندرکاران سریال "سرزمین کهن" در نامهای سرگشاده خطاب به علی دارابی، معاون سیمای جمهوری اسلامی، اشاره دارند به اینکه این سریال "روایتگر وقایع سیاسی، اجتماعی و مذهبی تاریخ معاصر کشور است که در بستر قصهای خانوادگی و درام نمایشی، تاریخ تحولات کشور را از شهریور ۱۳۲۰ تا بهمن ۱۳۵۷ به تصویر میکشد".
در این نامه تاکید شده که نویسنده و عوامل سریال قصد بیاحترامی به ایل بختیاری را نداشتهاند، بلکه آنان به نقش همه اقوام و مردم نواحی کشور در مبارزات تاریخی ملت ایران احترام میگذارند. به گفته نویسندگان نامه، داستان از دید کودکی به نام "رهی" شرح داده میشود که در خانوادهای "بااصالت و متدین" زاده شده و پدرش (حمیدرضا بختیاری) را در کودکی در پی بمباران انگلیسیها از دست میدهد. رهی در پی یافتن "هویت واقعی" خود برمیآید ، "فریب جریانات سیاسی حاکم در آن مقطع تاریخ" را نمیخورد و سرانجام جذب منش آیتالله خمینی میشود و در "نهضت انقلاب اسلامی" نقش میآفریند.
دستاندرکاران "سرزمین کهن" همچنین در این نامه گفتهاند که نباید درباره نقشهای منفی و مثبت زود قضاوت کرد و اینکه اسامی شخصیتهای سریال تنها اسامی خانوادگی افراد هستند و اشارهای به هیچ کدام از اقوام ایرانی ندارند.
بدین لحاظ نویسندگان نامه از تماشاگران دعوت میکنند صبر داشته باشند و قسمتهای بعدی این سریال را ببینند. آنان در عین حال طلب بخشش میکنند چنانچه موجب رنجش شهروندان بختیاری شده باشند.
عزتالله ضرغامی، رئیس صدا و سیما، نیز در نامهای به علی دارابی، معاون سیمای جمهوری اسلامی، "سرزمین کهن" را "مجموعهای تاثیرگذار برای روشنگری و به تصویر کشیدن تاریخ انقلاب اسلامی" و روایت "مبارزات حقطلبانه و شجاعانه مردم و اقوام مختلف ایرانی" خواند. ضرغامی نوشت: «ایجاد کوچکترین بدبینی و بیاعتمادی نسبت به فرزندان پرتلاش و خدمتگزارشان در رسانه ملی قابل تحمل نیست و باید از این رنجش خاطر به خداوند بزرگ پناه برد.»
او توضیحی اضافی را برای رفع مشکل ضروری دانست : «توجه به این نگرانی امری ضروری است. باید اطلاعرسانی تصویری (تیزر) در مورد شخصیت قهرمان سریال که یک بختیاری اصیل است در دستور کار شبکه قرار گیرد.» ضرغامی همچنین گفت لازم است که در برنامههای تحلیل هفتگی این سریال کارشناسان بخصوص رشته تاریخ به توضیح نقش و "فداکاریهای" قوم بختیاری بپردازند.
روز شنبه (۲۶ بهمن / ۱۵ فوریه) همچنین وزیر کشور جمهوری اسلامی، عبدالرضا رحمانی فضلی، با اشاره به تجمعات و تظاهرات "آرام" در شهرهای گوناگون ایران اعلام کرد که سریال "مورد بررسی و بازبینی قرار میگیرد و برای این بررسی اگر نیاز به توقف سریال باشد باید این کار صورت گیرد".
به گفته مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما، تقی سهرابی، ادامه پخش "سرزمین کهن" بستگی به "تحقق کامل دستورات رئيس صدا و سیما دارد".