توانایی ایران در اقدامات تلافی‌جویانه در خلیج فارس
۱۳۹۱ مرداد ۶, جمعه
براساس گزارش روز ۲۷ ژوئیه «واشنگتن پست»، جمهوری اسلامی در حال گسترش سریع زرادخانه خانه خود در خلیج فارس است. موشک‌های مدرن ضد کشتی و ضد زیردریایی ایران که به گزارش این روزنامه با کمک خارجی ساخته‌شده، به این کشور توان رزمی جدیدی بخشیده‌اند.
«واشنگتن پست» به ارزیابی کارشناسان نظامی اشاره کرده که معتقدند ایران قادر است با این تجهیزات در مدت زمانی کوتاه به کشتی‌های جنگی آمریکا صدمات جدی وارد کند. این کارشناسان می‌گویند باوجود آن‌که ناوگان دریایی آمریکا مطمئن است که می‌تواند در جنگ با ایران از پس این کشور برآید، اما پیشرفت‌های نظامی ایران نگرانی‌هایی را در زمینه آسیب‌پذیر بودن نیروی دریایی آمریکا بوجود آورده است. این نگرانی‌ها به‌ویژه متوجه ساعات اولیه در یک درگیری احتمالی در خلیج فارس هستند.
بنا بر این ارزیابی‌ها، دقت هدف‌گیری موشک‌های کوتاه برد ایران به شدت بالا رفته است و استفاده هم‌زمان از آن‌ها در ترکیب با صدها قایق مجهز به تجهیزات جنگی سنگین، می‌تواند حتی برای مدرن‌ترین کشتی‌های ارتش آمریکا خطر جدی باشد.
شکست مذاکرات، پیروزی جنگ
واشنگتن پست نوشته است که در هفته‌های اخیر، به موازات بی‌نتیجه ماندن مذاکرات هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی و بالا گرفتن تنش، ایران بارها تهدید کرده است که می‌تواند تنگه هرمز را ببندد. رهبران ایران هم‌چنین هشدار داده‌اند که هر حمله نظامی به مراکز هسته‌ای خود را با تمام قوا تلافی خواهند کرد.
هفته گذشته وزیر خارجه ایران اعلام کرد که حضور کشتی‌های نظامی آمریکا در خلیج فارس یک تهدید جدی برای امنیت منطقه است. واکنش مقام‌های پنتاگون اعزام کشتی‌های بیشتر به منطقه بود؛ واکنشی که پاسخی به خواست کنگره آمریکا و متحدین آن در منطقه است.
در ماه جاری میلادی نیز نیروی دریایی آمریکا خبر داد که ناو هواپیمابر «جان سی استنیس» را چهار ماه زودتر از زمان مقرر در خاورمیانه مستقر خواهد کرد. ایالات متحده آمریکا هم‌چنین اعلام کرده است که دست به یک مانور نظامی جدید در منطقه خواهد زد و بر تعداد پایگاه‌های رادار و دفاع موشکی خود در قطر افزوده است.
ارزیابی خطرات
به اعتقاد کارشناسان، احتمال این که ایران دست به حمله‌ای تمام عیار علیه یک نیروی عظیم و برتر بزند کم است. ولی در صورت بمباران مراکز اتمی این کشور توسط اسرائیل یا آمریکا این امکان وجود دارد که رهبران ایران اقدام به یک حمله محدود کنند.
هم‌چنین آتش جنگ می‌تواند درصورت اقدام ایران به بستن تنگه هرمز شعله‌ور شود، اقدامی که ممکن است ایران برای تلافی تحریم‌های اقتصادی به آن مبادرت کند. در هر دو سناریو، توان ایران برای ضربه زدن به طرف مقابل به مراتب بیش از یک دهه پیش است.
براساس تحقیقی که پنتاگون در ماه آوریل سال جاری انجام داد، ایران پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در زرادخانه خود کرده است. البته مقام‌های پنتاگون از اظهار نظر درباره این مقاله خودداری کردند. افزایش قدرت نظامی ایران برای دست زدن به اقدامات تلافی‌جویانه، کارشناسان را با این سوال روبرو کرده است که استقرار کشتی‌های جنگی و مخارج سنگین نظامی در صورت یک درگیری قریب‌الوقوع چه حکمتی داشته است.
کالین بوینتون، نویسنده این مقاله تحقیقی نوشته‌است « مکان و زمان آغاز جنگ، با استقرار کشتی‌های جنگی آمریکا در خلیج فارس در شرایطی که بر تنش افزوده شود، کاملا به نفع ایران است».
«اغراق ایران» یا خطری واقعی
«واشنگتن پست» با اشاره به مانور «پیامبر اعظم-۷ » در تیرماه امسال نوشته است که توان تهاجمی و تدافعی ایران از سال ۲۰۰۹ به این سو افزایش چشمگیری یافته است و به انواع موشک‌های ضد کشتی مانند موشک «کرم ابریشم» چینی و اژدرهای طرح روسی مجهز شده است.
اگرچه ایران درباره توانایی نظامی خود اغراق می‌کند، اما بنا بر ارزیابی پنتاگون، زرادخانه ایران اکنون به موشک‌های بالیستیکی مجهز است که می‌توانند حین پرواز کشتی‌های جنگی آمریکا را نشانه روند.
کشتی‌های جنگی آمریکا به سیستم‌های دفاعی مختلف مجهز هستند، اما ایران با حمله هم‌زمان از جهات مختلف برای خنثی کردن توان دفاعی آمریکا پیش‌بینی لازم را کرده است. استراتژی جدید تنها شامل موشک‌های ضد کشتی نیست، بلکه مجموعه‌ای از زیردریایی‌های کوچک، هلی‌کوپتر و صدها قایق رزمی را هم شامل می‌شود.
ناوگان دریایی آمریکا سیستم‌های جدیدی برای مقابله با تجهیزات نظامی ایران سفارش داده است. ولی به گفته مایکل آیزنشتات، مشاور سابق پنتاگون، استقرار این سیستم‌ها ماه‌ها طول می‌کشد: «اگر تنشی در آینده نزدیک رخ دهد، ما ممکن است به طور کامل آماده نباشیم.»
کابوس مردم منطقه
یک مقام امنیتی خاورمیانه و از مسئولان هماهنگی استراتژی آمریکا با متحدانش در خلیج فارس با تشریح توانایی‌های رزمی دو طرف گفته است که «این یک کابوس برای مردم منطقه است».
این مقام که مایل به افشای نام خود نبوده، افزوده است که نیروی دریایی آمریکا احتمالا می‌تواند به سرعت هر ضربه‌ای را جبران کند، اما رهبران ایران می‌توانند این را به عنوان پیروزی بزرگ به دنیا عرضه کنند. این مشاور پنتاگون به حمله القاعده به كشتی آمریكا در سال ۲۰۰۰ در بندر عدن اشاره کرده که در آن ۱۷ ملوان کشته و ۴۰ نفر زخمی شدند.
طبق ارزیابی او « احتمالا کشتی‌های بسیاری از ایران در قعر آب‌های خلیج فارس فرو می‌روند، شکی نیست که نتیجه درگیر شدن با قوی‌ترین نیروی نظامی دنیا چیست، ولی آن‌ها (رهبران جمهوری اسلامی) این طور تصور می‌کنند که می‌توان به دنیا نشان داد که درگیری با آن‌ها هزینه سنگینی دارد».
امکان ترور در خاک آمریکا
علاوه بر پیشرفت در زمینه تجهیزات نظامی جمهوری اسلامی توانایی حملات تروریستی خود را با تکیه بر حزب‌الله لبنان و نیروهای مشابه آن افزایش داده است.
دانیل پلتکا، یک کارشناس دفاعی در موسسه «اینترپرایز» آمریکا، در برابر کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت که «ایران ظرفیت سازماندهی حملات تروریستی از از آرژانتین تا ونزوئلا، آسیا، اروپا و سراسر خاورمیانه را دارد و این ساده لوحی است اگر تصور شود که توان عملیات تروریستی در خاک آمریکا را ندارد».
دیوید ماکوفسکی، یک کارشناس خاورمیانه در «انستیتوی واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک»، پس از گفتگو با مقام‌های ارشد اسرائیل گفته است که شانس حمله به ایران پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پنجاه پنجاه است. به باور او کاسه صبر اسرائیل لبریز شده است.
فعل و انفعالات در خلیج فارس ظرفیت تبدیل شدن به یک تنش سنگین را دارد. مقام‌های آمریکا به این امر اذعان دارند که حضور ناوگان جنگی این کشور در خلیج فارس خطر را افزایش می‌دهد اما به گفته یک مقام امنیتی آمریکا «این وضعیتی بسیار دشوار است. زمانی که کشتی‌های جنگی در تنگه هرمز هستند، آسیب‌پذیرند. ولی وقتی آن‌ها را از آن‌جا دور کنید، کشورهای منطقه احساس آسیب‌پذیری بسیار بسیار شدیدی می‌کنند».