تهدید نماینده مجلس: وزیر علوم به خاطر بورسیه‌ها احضار شود
۱۳۹۳ بهمن ۳, جمعه
جواد هروی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایلنا، با بیان اینکه وزارت علوم تغییراتی ایجاد کرده است تا بتواند نتیجه را بررسی کند، گفت: «پرونده بورسیههای غیرقانونی هنوز به جایی نرسیده و در نهایت کمیته‌ای تشکیل شده تا بتواند این موضوع را به جایی برساند. منتظر هستیم تکاپوهای جدید در وزارت علوم به زودی موضوع را روشن کند.»
نماینده مردم قائنات ابراز امیدواری کرد وزیر علوم این شهامت را داشته باشد که افکار عمومی را از نگرانی در آورد، و افزود: «در غیر این‌صورت٬ تحقیق و تفحص از وزارت علوم را در مجلس آغاز خواهیم کرد.»
اظهارات هروی در حالی‌ست که معاون پارلمانی وزیر علوم، دو روز پیش (۲۱ دی/ ۱۱ ژانویه) از برگزاری نخستین جلسه کمیته تجدیدنظر در بورسیه‌ها خبر داد. او گفت: «احتمال تجدیدنظر درباره مربیان شاغل به تحصیل که بورسیه آنها لغو شده بود زیاد است.»
سعدالله نصیری‌قیداری، تشکیل چنین کمیته‌ای را در پاسخ به اعتراضات دانشجویان بورسیه شده در دولت گذشته٬ اعلام کرد.
بر اساس گزارش‌های وزارت علوم ، ۴۴۸ تن از مربیان شاغل به تحصیل، در وضعیت استخدامی "پیمانی" بودند که بدون تصویب هیئت امنای دانشگاه‌ها بورسیه شده‌اند. این افراد به لحاظ قانونی امکان استفاده از بورس بـرای ادامه تحصیل را نداشته‌اند.
یک میلیارد تومان هزینه بورس‌های غیرقانونی
پس از سال ۱۳۸۶ "وزارت علوم" اقدام به تخصیص بورسیههای غیرقانونی کرد. پرونده بورسیههای غیرقانونی از چند روز پیش از استیضاح وزیرعلوم پیشین، مطرح شد. رضا فرجی‌دانا، نخستین وزیرعلوم دولت روحانی، برای نخستین بار، درباره بورس‌های غیرقانونی افشاگری کرد و همین امر یکی از دلایل استیضاح و در نهایت برکناری‌اش از سوی اصولگریان تندرو در مجلس شد.
اصولگرایان تندرو "عدم پذیرش و سرگردانی پذیرفته‌شدگان قانونی بورسیههای تحصیلات تکمیلی از سوی وزارت علوم" را به عدم پای‌بندی وزیر به رویه‌های قانونی و مصالح کشور تعبیر کردند.
اما در گزارش وزارت علوم درباره بورس‌های غیرقانونی، فاش شد که در دولت قبل، ۷۲۳ نفر با معدل زیر متوسط، با هزینه بین ۶۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان به خارج از کشور بورسیه شده‌اند. همچنین ۱۴۰۰دانشجو در رشته‌هایی که شامل تخصیص بورس نمی‌شود، به خارج اعزام شده‌اند.
پس از این برکناری، وزیر دادگستری اعلام کرد: «آن‌هایی که در این پرونده با تخلف بورسیه گرفتند می‌توانند ادامه تحصیل دهند، اما مانند یک دانشگاه خصوصی هزینه تحصیلی را باید خود پرداخت کنند و از امتیازاتی که نصیب‌شان شده مانند استخدام و تدریس، سلب شده‌اند.»
با وجود برکناری وزیر علوم، با پیگیری نمایندگان مخالف استیضاح و جمعی از دانشگاهیان از جمله ۲۲ تشکل دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، پرونده در مجلس همچنان گشوده ماند.
لغو ۸۴۰ بورسیه در مقطع دکترا
در آبان‌ماه سال جاری، وزارت علوم طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که ۸۴۰ بورسیه در مقطع دکترا را لغو خواهد کرد و احتمال لغو بورسیه ۱۲۴۱ نفر دیگر نیز وجود دارد.
این اطلاعیه موارد متعددی از تخلف، از جمله اعلام معدل‌های دروغین را برشمرده است. ضمن این که ازسال ۱۳۸۶ به بعد و به شکل عمده در فاصله سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ عده‌ای بدون اقدام برای دریافت پذیرش از دانشگاه‌‌های معتبر خارجی، بورسیه شده‌اند.
در همین حال در فضاهای مجازی فهرستی از اسامی دریافت‌کنندگان بورسیههای غیرمجاز از سوی منبعی ناشناس، منتشر شد. بلافاصله روابط عمومی وزارت علوم، طی بيانيه‌ای اعلام كرد: «فهرستی که اخیراً در بعضی از رسانه‌ها، تحت عنوان فهرست بورسیههای غیرقانونی دولت گذشته منتشر شده است، از نظر این وزارت غیرقابل استناد بوده و مراحل پی‌گرد قانونی انتشاردهندگان آن از جانب دفتر حقوقی وزارت در حال پیگیری است.»
اعطای بورس‌های غیرقانونی با حکم وزیران دولت نهم و دهم
محمدعلی پورمختار، رئیس‌کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، پیش از این اعلام کرده بود که یک هزار و۶۰۰ بورسیه به خاطر اشکالاتی زیر بررسی هستند.
تعدادی از بورهاس غیرقانونی به اعضای خانواده و خویشاوندان محمود احمدی‌نژاد، وزرای دولت او، فرزندان و اقوام برخی از نمایندگان مجلس اعطا شده بود.
مسلمی، معاون سابق بورس و دانشجویان خارج وزارت علوم، از دستور وزیر وقت در مورد برخی معدل پایین‌هایی که بورسیه شده‌اند خبر داد.
اوبه خبرنگار ایسنا، گفت: تمام این افراد با حکم وزیران دولت نهم و دهم بورسیه شدند. وزیری که آیین‌نامه را امضا می‌کند، ممکن است با توجه به شرایط خاصی که خود صلاح می‌داند دستور دهد و برخی افراد هم که معدل پایین دارند، بورس دریافت کنند.
تشکیل ۵ کمیته در ۷ ماه، تجدیدنظر در بورسیههای غیر قانونی
بر اساس گزارش‌های رسانه‌های داخلی، طی ۷ ماه گذشته ۵ کمیته به منظور بررسی بورس‌های غیرقانونی تشکیل شده است. نخستین کمیته در زمان وزیر سابق و سه کمیته بعدی پس از برکناری او تشکیل شده. پنجمین کمیته که به نظر می‌رسد آخرین کمیته باشد با محتوای کمیته تجدیدنظر در بورسیههای غیرقانونی در ماه جاری برگزار شد.
اگر چه وزارت علوم اعلام کرده که چنین کمیته‌ای به منظور بررسی اعتراضات تشکیل شده است و هم اکنون روند قانونی را طی می‌کند، اما این امر نگرانی کارشناسان را فراهم آورده است.
آنان معتقدند که چنین تجدیدنظری می‌تواند نشان از انعطاف دولت روحانی در برابر فشارهای موجود بر این پرونده باشد و احتمال محقق نشدن حذف کامل گیرندگان بورس‌های غیرقانونی را افزایش می‌دهد.