تهدید روسیه به توسعهی توان تهاجم هستهای
۱۳۹۰ اردیبهشت ۲۸, چهارشنبهدمیتری مدودف روز چهارشنبه (۱۸ مه، ۲۸ اردیبهشت) در نخستین نشست بزرگ خبری خود پس از ورود به کاخ کرملین شرکت کرد. بیش از ۸۰۰ روزنامهنگار، از جمله ۳۰۰ همکار رسانههای خارجی در این کنفرانس شرکت داشتند. مدودف در نزدیک به دو ساعت و نیم به ۴۲ پرسش پاسخ گفت.
مناقشه با ایالات متحده آمریکا بر سر استقرار سپر دفاع موشکی در اروپا و ناآرامیهای اخیر در کشورهای عربی، از مهمترین مسائل بینالمللی مطرح شده در این نشست به شمار میرود.
تهدید آمریکا به لغو پیمان خلع سلاح
دمیتری مدودف گفت چنانچه آمریکا برنامهی استقرار سپر دفاع موشکی ناتو در اروپای مرکزی را بدون مشارکت و موافقت روسیه دنبال کند، این کشور دست به اقدام متقابل خواهد زد. او خاطر نشان کرد یکی از این اقدامها میتواند به حالت تعلیق درآوردن پیمان خلع سلاح هستهای یا حتا خروج از آن باشد.
واشنگتن و مسکو ماه فوریهی سال جاری قراردادی را به امضا رساندند که قرار است به کاهش سلاحهای تهاجمی هستهای هر دو طرف بیانجامد. رئیس جمهور روسیه گفت در این پیمان مادهای وجود دارد که امکان تعلیق یا لغو آن را به مسکو میدهد. مدودف استقرار موشکهای ناتو در اروپای مرکزی را تهدیدی علیه امنیت کشورش میداند. او معتقد است چنین برنامهای بدون شرکت روسیه موازنهی استراتژیک قدرت را از میان میبرد.
بازگشت به دوران جنگ سرد
رئیس جمهور روسیه در نشست خبری خود ابراز امیدواری کرد همتای آمریکاییاش باراک اوباما به پیشنهادهای مسکو در این مورد پاسخ مثبت دهد. به گزارش خبرگزاری روسی ریانووستی مدودف هشدار داد «اگر این اتفاق رخ ندهد، ما ناگزیر به تدارک پاسخی خواهیم شد که اصلا خواستار آن نیستیم. آنوقت است که بحث تسریع در توسعه توان هستهای تهاجمی ما به میان خواهد آمد.» او افزود «این سناریوی بسیاری بدی خواهد بود که میتواند ما را به دوران جنگ سرد باز گرداند.»
برنامهی استقرار سامانهی دفاع موشکی در اروپا به دوران رئیس جمهور پیشین آمریکا جورج بوش بازمیگردد. کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو نوامبر سال گذشتهی میلادی بر سر استقرار این سامانه دفاعی به توافق رسیدند و از روسیه دعوت کردند در این پروژه مشارکت کنند.
مقابله با ایران یا حمله به روسیه؟
واشنگتن هدف اصلی سامانهی دفاع موشکی در اروپا را مقابله با حملهی احتمالی موشکهای میانبرد جمهوری اسلامی عنوان میکند. روسیه، که مذاکراتش با ناتو تا به حال به نتیجه نرسیده، نگران است که این موشکها زمانی علیه این کشور مورد استفاده قرار گیرد. به گزارش ریانووستی دو روز پیش (۲۶ اردیبهشت) سرگی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه خودداری آمریکا از دادن "ضمانتهای حقوقی مبنی بر اینکه سپر ضد موشکی در اروپا علیه روسیه نیست" را مایوس کننده خواند.
یکی دیگر از مسائلی که در ماههای اخیر به تنش در روابط مسکو با غرب دامن زده مواضع متفاوت در برابر جنبشهای اعتراضی در برخی از کشورهای منطقه است. روسیه به قطعنامهی شورای امنیت سازمان ملل علیه لیبی رای ممتنع داد اما از حق وتوی خود برای جلوگیری از تصویب آن استفاده نکرد.
این قطعنامه به نیروهای ائتلاف بینالمللی اجازه میدهد برای حفاظت از جان شهروندان لیبی علیه نیروهای وفادار به رهبر این کشور، معمر قذافی دست به عملیات نظامی بزند.
روسیه مخالف قطعنامه علیه سوریه
در روزهای گذشته بحثهایی در مورد احتمال صدور قطعنامهای در شورای امنیت علیه حکومت سوریه، که از دو ماه پیش تظاهرات شهروندان را با خشونت سرکوب میکند مطرح شده است. مدودف با اشاره به این مسئله اظهار داشت کشورش با صدور چنین قطعنامهای موافقت نخواهد کرد.
سوریه از متحدان روسیه در منطقه محسوب میشود و مانند جمهوری اسلامی روابط تجاری و سیاسی گستردهای با مسکو دارد. مدودف میگوید باید به رهبر سوریه، بشار اسد فرصت داده شود تا وعدههای خود در مورد اصلاحات سیاسی را عملی کند.
وعدهی اصلاحات در سوریه با اوج گرفتن جنبش اعتراضی در این کشور داده شد اما تا کنون عملی نشده است. روز گذشته (۲۷ اردیبهشت) رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه که روابط نزدیکی با اسد دارد تعلل او در انجام این وعدهها و ادامهی برخورد خشونتآمیز با معترضان را به شدت مورد انتقاد قرار داد.
ابهام در مورد انتخابات سال آینده
یکی از مهمترین مسائل داخلی روسیه که در کنفرانس خبری مدودف مطرح شد به انتخابات سال آیندهی ریاست جمهوری روسیه مربوط میشد. دمیتری مدودف در پاسخ به پرسشی در مورد نامزدی احتمالی او در این انتخابات اظهار داشت هنوز برای پاسخ دادن به این پرسش خیلی زود است. او همچنین خاطر نشان کرد یک کنفرانس خبری جای شایستهای برای اعلام این خبر نیست.
مدودف تاکید کرد مایل است در صورتی که نامرد انتخابات آینده شود به نیروها و احزاب سیاسی مشخصی تکیه کند. او ابراز امیدواری میکند در این صورت از پشتیبانی تشکلهایی که در انتخابات قبلی از او حمایت کردند نیز برخوردار باشد. مدودف همچنین گفت «در حال حاضر احزاب سیاسی در کشور خیلی زیاد نیستند.» از چهار تشکلی که سال ۲۰۰۸ از دمیتری مدودف حمایت کردند یکی منحل شده و دو تشکل دیگر در هم ادغام شدهاند.
رئیس جمهور و استفاده از اینترنت
ولادیمیر پوتین یکی از نامزدان احتمالی رقابتهای ریاست جمهوری محسوب میشود که او نیز تاکنون از اظهار نظر در این مورد خودداری کرده است. پوتین از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ میلادی رئیس جمهور روسیه بود و اکنون نخست وزیر این کشور است. او همچنان یکی از پرقدرتترین شخصیتهای سیاسی روسیه تلقی میشود.
نشست خبری رئیس جمهور روسیه تحت تدابیر شدید امنیتی در مدرسه مدیریت "اسکولکوو" که در حومه مسکو قرار دارد برگزار شد. مدودف خود را نخستین رئیس جمهور کشور خواند که برای آگاهی از اوضاع داخلی تنها به گزارشهای رسمی و خبرهایی که توسط اعضای دفترش تهیه میشود اکتفا نمیکند. او میگوید برای دریافت خبرهای واقعی و شناخت مستقیم مسائل و معضلات کشور، در کنار منابع رسمی مستقیما به اینترنت و شبکههای اجتماعی نیز رجوع میکند.
BK/MM