تهدید اردوغان علیه اتحادیه اروپا با عضویت در سازمان شانگهای
۱۳۹۵ آبان ۳۰, یکشنبهرجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پس از بازگشت از نشست "سازمان همکاری شانگهای" که در ازبکستان برگزار شد اعلام کرد که پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا تنها گزینه ممکن نیست و آنکارا میتواند با کشورهای چین و روسیه همکاریهای نزدیکتری داشته باشد.
روزنامه حریت از قول اردوغان نوشت که "پیوستن ترکیه به سازمان همکاری شانگهای" میتواند بدیلی برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا باشد.
بیشتر بخوانید: اردوغان به اتحادیه اروپا التیماتوم داد
بنا به گزارش خبرگزاری آلمان، اردوغان در این باره با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نیز گفتوگو و رایزنی کرده است.
کشورهای روسیه، چین، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و تاجیکستان اعضای سازمان همکاری شانگهای هستند. این سازمان در سال ۲۰۰۱ ایجاد شد.
"مذاکرات بینتیجه" ترکیه با اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا با نگرانی به تحولات اخیر ترکیه مینگرد. پس از کودتای نافرجام در ترکیه، دولت اردوغان دست به سختگیریهای شدیدی علیه مخالفان خود زد. دهها هزار نفر از کار برکنار و هزاران نفر نیز بازداشت شدند.
بیشتر بخوانید: اردوغان: اتحادیه اروپا درباره عضویت ترکیه تصمیم بگیرد
این اقدامات تنها به نیروهای نظامی و انتظامی محدود نشد و بسیاری از نهادهای غیرنظامی حکومتی، نظیر دستگاه قضایی و ادارات دولتی را نیز در بر گرفت. محدودهی آزادی بیان تنگتر شد و شماری از روزنامهنگاران مجبور به ترک ترکیه شده و عدهای نیز دستگیر شدند.
اتحادیه اروپا این اقدامات را در تقابل با ارزشهای دمکراسی غربی و جامعه باز دانسته و از آنها انتقاد کرده است. در مقابل اردوغان نیز بارها از انتقادهای رهبران اتحادیه اروپا ابراز ناخشنودی کرده است.
اردوغان در هفتههای گذشته اعلام کرد که مذاکرات برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را متوقف کرده و خواهان برگزاری یک همهپرسی از شهروندان درباره پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا است.
اردوغان پس از بازگشت از ازبکستان در این باره گفت: «اتحادیه اروپا حدود ۵۳ سال است که ما را معطل نگه داشته است.» به نظر میرسد که مدت ذکر شده از سوی اردوغان مربوط به تشکیل اتحادیه اروپا بهطور مشخص نیست، بلکه بهطور کلی معطوف به شروع همکاریهای بیشتر کشورهای اروپایی در دهه ۵۰ و ۶۰ سدهی بیستم است.
انتقاد از ناتو و آمریکا
اردوغان همچنین در مصاحبهای با شبکه خبری "سیبیاس" از سیاستهای آمریکا در سوریه به شدت انتقاد کرد و آن را "مایوسانه" خواند. وی مدیریت بحران پناهجویی از سوی کشورهای غربی را نیز ناکارآمد توصیف کرد.
اردوغان گفت که درباره ناخشنودی خود از سیاستهای آمریکا با باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا و جو بایدن، معاون او نیز گفتوگو کرده است. اردوغان تصریح کرد که دولت اوباما ناتوان از "درک وضعیت" منطقه بوده و به مسائل "برخورد جدی" نداشته است. اردوغان افزود: سیاست آمریکا در این عرصه "برای ما بسیار ناراحتکننده بود."
بیشتر بخوانید: اردوغان آمریکا را در خونریزیهای خاورمیانه مقصر دانست
رئیس جمهور ترکیه از سیاستهای ناتو نیز ابراز ناخشنودی کرد. اردوغان به اعضای پیمان نظامی ناتو هشدار داد که از افسران ارتش ترکیه که به این کشورها گریختهاند حمایت نکرده و به آنها پناه ندهند.
اردوغان تاکید کرد که نظامیان فراری متهم به "تروریسم" هستند و در تدارک کودتا و انجام آن سهیم بودهاند. وی از کشورهای عضو ناتو خواست که این نظامیان را به ترکیه تحویل دهند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در روز جمعه (۱۸ نوامبر) تایید کرد که برخی از افسران ارتش ترکیه که در ساختارهای فرماندهی ناتو مشغول کار بودهاند از برخی کشورهای عضو تقاضای پناهندگی کردهاند.
استولتنبرگ تصریح کرد که ناتو در باره تقاضای پناهندگی این افسران نمیتواند تصمیمبگیرد و کشورهایی که محل خدمت این افسران بودهاند خود راساً در اینباره مسئول خواهند بود.