تقاضای ارائه پرونده اسرائیل و حماس به دادگاه لاهه
۱۳۸۸ مهر ۸, چهارشنبهشورای حقوق بشر سازمان ملل متحد بررسی گزارشی را شروع میکند که عمدتا به بررسی عملکرد ارتش اسرائیل در اوایل سال جاری میلادی در نوار غزه اختصاص دارد. ریچارد گلدستون که ریاست هیئت بازرسی دربارهی جنایات جنگی در غزه را به عهده دارد، هنگام ارائهی این گزارش به شورای حقوق بشر سازمان ملل گفت: «بیعدالتی موجود هرگونه امیدی به روند صلح را ازبین میبرد و باعث تقویت خشونت در منطقه میشود.» او همچنین "از فقدان حس مسئولیت نسبت به جنایات جنگی در خاورمیانه" اظهار تأسف کرد.
انتقاد از هر دو طرف
در این گزارش ۵۷۴ صفحهای که با استقبال گروههای مدافع حقوق بشر روبرو شده است، هم اسرائیل و هم گروه اسلامی حماس به ارتکاب جنایات جنگی در جریان درگیریها متهم شدهاند. در گزارش از ارتشیان اسرائیلی و پیکارجویان فلسطینی انتقاد شده که به قتل عمدی غیرنظامیان دست زدهاند.
نویسندگان گزارش شواهدی از "نقض جدی حقوق بشر بینالمللی و قوانین بشردوستانه توسط اسرائیل در جریان مناقشه غزه" عرضه کرده و گفتهاند که "عملیات نظامی اسرائیل در تمام مراحل با هدف مجازات، تحقیر و به وحشت انداختن غیرنظامیان" برنامهریزی شده بود.
در این گزارش همچنین تأکید شده که گروههای افراطی فلسطینی با پرتاب مکرر راکت و خمپاره به مناطق مسکونی اسرائیل "جنایات جنگی و احتمالا جنایت علیه بشریت" مرتکب شدهاند.
نویسندگان گزارش، شورای امنیت سازمان ملل متحد را ترغیب میکنند که در صورتی که یکی از دو طرف از تحقیق در باره اتهامات و محاکمۀ مظنونان شانه خالی کند، مسئله را به دادگاه بینالمللی جزایی در لاهه ارجاع کند.
واکنشهای متضاد به گزارش تازه
سازمانهای مدافع حقوق بشر از گزارش تازه ستایش کرده و آن را پاسخی شایسته به اوضاع ناگوار خاورمیانه دانستهاند. دیدهبان حقوق بشر، یکی از سازمانهای مستقل بینالمللی، گزارش را تایید کرده و از دولتها خواسته است که به مفاد آن توجه کنند.
دولت اسرائیل که در مراحل تهیه گزارش، از همکاری با مأموران سازمان ملل در جریان تحقیقات و بازرسیها خودداری کرده بود، گفته است که در تهیهی این گزارش اصل بیطرفی نقض شده است.
دولت آمریکا گفته است که این گزارش را به دقت بررسی خواهد کرد، اما پیشاپیش درباره صلاحیت و اختیارات تهیهکنندگان گزارش ابراز تردید کرده است. ایالات متحده در دفاع از اسرائیل گفته است که اطمینان دارد، مقامات این کشور گزارش را به دقت بررسی خواهند کرد. ایالات متحده از زمان تأسیس "شورای حقوق بشر" عضو آن نبود و تنها سه سال پیش به عضویت آن در آمد و از زمان روی کار آمدن باراک اوباما نقش فعالتری در آن ایفا کرد.
گروه فلسطینی حماس انتقاد کرده است که در این گزارش عاملان و قربانیان جنایت در کنار هم قرار گرفتهاند. به گفتهی حماس، این گزارش بر پایهی "تعصبات و ملاحظات سیاسی" تدوین شده و مسئولیت کسانی را که "در مقابل جنایات مقاومت می کنند" با عاملان جنایات یکسان دیده است.
شورای حقوق بشر، سه سال پیش جایگزین کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد شد. تشکیل این شورا به دلیل انتقادهایی بود که از کمیسیون حقوق بشر در باره نادیده گرفتن بسیاری از موارد نقض حقوق بشر و داشتن تعصب ضداسرائیلی شده بود.
به عقیده ناظران، بعید به نظر می رسد که گزارش شورای حقوق بشر سازمان ملل، با اتهامات سنگینی که در آن متوجه اسرائیل شده است، در شورای امنیت یا دادگاه بینالمللی طرح شود و به تصویب قطعنامه برسد.