تغییر احتمالی تاریخ خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان

ژنرال پتریوس، که به تازگی سکان رهبری نیروهای ائتلاف در افغانستان را به دست گرفته، دیروز (یک‌شنبه،۲۴ مرداد /۱۵ اوت) اعلام کرد که وعده انتقال کامل قدرت به نیروهای افغان تا قبل از ژوییه ۲۰۱۱ ناپخته است. رییس‌جمهور آمریکا در اواخر سال ۲۰۰۹ وعده خروج نیروهای آمریکایی در این تاریخ را داده بود.

ژنرال پتریوس که در کابل با خبرنگار شبکه تلویزیونی ان بی سی مصاحبه می‌کرد، گفت: «درباره تعیین تاریخ دقیق خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بحث‌های سازنده‌ای با رییس دولت داشته‌ام. در این گفتگوها رییس‌جمهور تصمیم‌گیری در مورد تاریخ اصلی خروج نیروهای آمرکیایی را بسته به تغییر و تحول اوضاع در افغانستان می‌دانست».

باراک اوباما در حالی که در دسامبر ۲۰۰۹ با افزودن سی هزار نیروی جدید به هفتاد هزار نظامی آمریکایی مستقر در افغانستان موافقت کرده بود، با صراحت خبر از خروج نیروهای آمریکایی در ژوییه ۲۰۱۱ را نیز داده بود. ژنرال پتریوس بر این باور است که «اجباری» در پایبندی دقیق این تاریخ وجود ندارد.

او در عین حال در حمایت از رییس‌جمهور آمریکا می‌گوید که دیدگاه ارتش آمریکا درباره افغانستان در راستای نظر باراک اوباما یک واقعیت را بیان می‌کند بدین ترتیب که «پیروزی در افغانستان نه آنی بلکه تدریجی و مرحله‌ای است».

جنگی ۹ ساله و «پیروزی‌های ناچیز»

این مقام بلندپایه نظامی در قسمت دیگری از سخنانش با اشاره به دستیابی نیروهای متحد به پیروزی‌های ناچیز در افغانستان، حضور این نیروها در این کشور را عاملی باز دارنده علیه قدرت سازماندهی و آماده‌سازی گروه‌های افراطی هم چون القاعده می‌داند.

آمارها نشان می‌دهد که در ماه‌های اخیر نیروهای طالبان خسارات زیادی را چه از نظر مالی و چه از نظر جانی به شهروندان افغان و نیروهای ائتلاف وارد کرده‌اند. تنها پس از به روی کار آمدن ژنرال پتریوس در تیرماه جاری، بیش از ۶۶ نظامی آمریکایی کشته شده‌اند.

از طرف دیگر به گفته منابع آگاه، طی ۶ ماه اخیر بیش از ۱۲۷۱ شهروند افغان جان خود را در پی فعالیت‌های تررویستی طالبان از دست داده‌اند. سازمان ملل متحد به تازگی آماری منتشر کرده که در آن تعداد و درصد قربانیان ۶ ماه اخیر جنگ افغانستان به نمایش در آمده است.

بیش از دو سوم از قربانیان جنگ اخیر (۷۶ درصد) را شهروندان افغان و تنها ۱۲درصد را نظامیان افغان و یا نیروهای خارجی تشکیل می‌دهند. به علاوه آمار تلفات در ماه‌های اخیر روند صعودی به خود گرفته است.

هر چند که نظر سنجی دقیقی از موضع ساکنین افغانستان بر سر حضور نیروهای متحد در منطقه انجام نگرفته؛ ولی با توجه به افزایش نا امنی‌ها، برخی از کارشناسان نگاه افکار عمومی در افغانستان را نسبت به کارآمدی این نیروها خوش‌بینانه توصیف نمی‌کنند.

توانایی طالبان، عامل اختلاف‌نظر مقامات در آمریکا

برخی از مقامات نظامی ارتش آمریکا با توجه به تجربیات ۱۰ ساله خود در منطقه بر این باورند که امکان شکست طالبان در کوتاه مدت ناممکن است. تردید و حتی به تازگی، اختلاف‌نظر مقامات آمریکایی در این مساله کار رابه جایی رسانده که حتی نظریه گفتگو و مذاکره با طالبان که حامد کرزای رهبر افغانستان یکی از حامیان اصلی آن به شمار می‌آید، حساسیت‌های کم‌تری را در میان مسئولین آمریکایی ایجاد کند.

پیشتر نیز رهبران جمهوری‌خواهان آمریکا از طرح باراک اوباما برای خروج سال آینده نیروهای نظامی از افغانستان انتقاد کرده و خواستار مشروط کردن آن به شرایط این کشور شدند.

مخالفین خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، احتمال وقوع جنگ‌های داخلی و به قدرت رسیدن دوباره طالبان را دلیل اصلی اختلاف با رییس‌جمهور می‌دانند. آنها معتقدند که ثبات و پایداری افغانستان، این کشور را تبدیل به چهارراه اقتصادی و یا «راه ابریشمی نو» می‌کند.

تایید حضور اسامه بن لادن در افغانستان

دیوید پتریوس، پیشرفت اقتصادی افغانستان را مستلزم برقراری ثبات در این کشور می‌داند. اشاره ژنرال آمریکایی به برخی از مقامات بلندپایه افغان است که به تازگی متهم به فساد دولتی شده‌اند. در واقع این مقام نظامی، برقراری صلح و امنیت را عاملی باز دارنده در برابر وقوع این گونه بحران‌ها توصیف می‌کند.

او در این راستا حمایت کامل کشورش را از حامد کرزای اعلام داشت؛ اما تصریح کرد که اختلافات نظرهایی نیز با رییس دولت افغانستان و مقام‌های ذیگر در جهت حل بحران دارد.

پژوهش‌های اخیر جامعه‌شناختی در افغانستان نشان می‌دهد که بسیاری از اعضای گروه طالبان، به استثنای رهبران این گروه، از محروم‌ترین اقشار جامعه هستند. در خبرها آمده بود که طالبان برای کشتن هر سرباز نیروهای ائتلاف بیش از ۱۵۰۰ دلار به اعضای خود پاداش می‌دهد.

پس از به قدرت رسیدن دموکرات‌ها در ایالات متحده، بیشتر مسئولین سیاست خارجی این کشور سعی کرده‌اند تا کم‌تر به نقش بن لادن در بحران‌های اخیر در افغانستان و عراق اشاره کنند.

پس از وقوع حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا، جورج بوش، اسامه بن لادن را عامل این حملات معرفی کرده و دستور حمله به افغانستان را جهت دستگیری وی صادر کرده بود. از آن تاریخ تا امروز دست کم ۹ سال می‌گذرد و آمریکایی‌ها موفق به دستگیری و یا کشتن رهبر سازمان القاعده نشده‌اند.

دیوید پتریوس معتقد است که تاخیر در انتشار پیام‌های بن لادن ۶ ماه اخیر نشان از استقرار او در یکی از دور افتاده‌ترین مناطق کوهستانی در مرز افغانستان و پاکستان دارد. این فرمانده نظامی یکی از معدود مقامات آمریکایی در قدرت است که بار دیگر از اهمیت دستگیری این رهبر ایدئولوژیک سخن می‌گوید.

AM/RN