تشدید جدل بر سر حق حضور زنان ایران در ورزشگاهها
۱۳۹۴ خرداد ۲۶, سه‌شنبه
رضا حسنی خو مشاور وزیر ورزش و مدیر کل حراست وزارت وزارت ورزش و جوانان روز سه‌شنبه (۲۶ خرداد) درباره حضور زنان و خانواده ها در ورزشگاهها گفت که «در مورد حضور بانوان و خانواده‌ها در ورزشگاهها دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. این موضوع با حضور موفق تیم ملی والیبال کشورمان در میادین بین‌المللی و الزام فدراسیون جهانی والیبال با حضور بانوان در سالن مسابقات برای اعطای میزبانی، ابعاد دیگری یافت، که توجه به آن را اجتناب ناپذیر کرد.» او اضافه کرد که هنوز هیچ تصمیم قطعی در این زمینه گرفته نشده است.
خواست حضور در وزرشگاه‌‌ها در هنگام برگزاری مسابقات، جدلی جدی میان فعالان زن و مسئولان است که سال‌هاست ادامه دارد. این جدل نه تنها فروکش نکرده که در عرصه بین‌المللی هم توجه دوستداران ورزش و تصمیم‌گیرندگان در این عرصه را جلب کرده است.
محمدرضا داورزنی، رئیس فدراسیون والیبال روز ۲۰ خرداد گفت: «اگر نتوانیم شرایط حضور بانوان در مسابقاتی که میزبان لیگ جهانی هستیم را فراهم کنیم از میزبانی رویدادهای آینده محروم خواهیم شد». به گفته او «وزارت کشور اصلی‌ترین مسئولیت را بر عهده دارد که جلسات متعددی نیز در این زمینه و بین مسئولان مختلف صورت گرفته است. طبیعتا ما منتظر ابلاغیه هستیم تا بتوانیم اقدامات لازم را انجام دهیم و دغدغه‌های داخلی را در این موضوع لحاظ کنیم. موضوع فقط ابلاغ این مساله و این مجوز از سوی وزارت ورزش و جوانان نیست و مسئولیت اصلی بر عهده وزارت کشور است. راهکارهای لازم تا چند روز آینده صورت می‌گیرد و امیدوارم که هر کسی وظایف خود را انجام دهد. تلاش ما این است که با در نظر گرفتن ملاحظات بین‌المللی و حفظ حرمت ها و موازین شرعی داخلی میزبانی لیگ جهانی را انجام دهیم.»
به دنبال تلاش‌های فعالان زن در داخل و خارج از ایران و فشارهای بین‌المللی، اخبار ضد و نقیضی در رسانه‌ها و از قول مسئولان جمهوری اسلامی در رابطه با اجازه حضور زنان در ورزشگاهها منتشر شد. شهیندخت مولاوردی، معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده، در فروردین ماه امسال به خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، خبر از نهایی شدن طرح حضور زنان و خانواده‌ها در ورزشگاهها داده و افزوده که این تصمیم در کمیته مشترکی که با حضور نمایندگان وزارت ورزش، معاونت امور زنان ریاست جمهوری و وزارت کشور برگزار شد، اتخاذ شده است.
این خبر اما به سرعت تکذیب شد. پیش از او نیز عبدالحمید احمدی، معاون وزیر ورزش و جوانان روز شنبه(۱۵ فروردین/ ۴ آوریل) در گفت‌وگویی با خبرگزاری دولتی "ایرنا" اعلام کرد که "شورای امنیت" کشور با طرح این وزرات‌خانه‌ها مبنی بر حضور زنان و خانواده‌ها در سالن‌های ورزشی موافقت کرده است.
«با قوت مخالفت هستیم»
اگرچه گفته می‌شود هنوز روشن نیست که آیا زنان بالاخره اجاز ورود به وررزشگاه‌ها هنگام برگزاری مسابقات را دارند یا نه، اما مشاور وزیر ورزش و مدیر کل حراست وزارت وزارت ورزش پیشاپیش از شرایط حضور زنان در ورزشگاهها سخن گفته است. از جمله رعایت «عدم اختلاط زنان و مردان، نظارت بر پوشش بانوان، طبقه‌بندی مسابقات ورزشی با توجه به تفکیک رشته‌های ورزشی و معیارهایی چون «پوشش ورزش‌کاران»، «روح حاکم بر رشته ورزشی»، «رده سنی» رویداد ورزشی» و دیگر چهارچوب‌هایی که در طرح در دست بررسی بر آن تاکید شده است.
آن‌چه به گفته او قطعی است این است که «رشته‌هایی مثل شنا، بوکس، کشتی، وزنه برداری و در حال حاضر فوتبال شامل این طرح نمی‌باشند» و مسئولان جمهوری اسلامی هم‌چنان «با قوت» مخالف آن هستند.
اما مخالفت تندروها در ایران با باز شدن در استادیوم‌های ورزشی بر روی زنان هم معضل دیگری بر سر تصمیم‌گیری دولت است. ظهر روز جمعه ۲۲ خرداد، شماری از معترضان به حضور زنان در ورزشگاهها، تظاهراتی اعتراضی در تهران برپا کردند. آنان با جملاتی نظیر این به استقبال زنان رفتند:
«ما انزجار خود را از حضور غیرشرعی زنان در ورزشگاه مسابقات مردان اعلام می‌داریم.». روی یکی از پلاکاردها نوشته بودند: «به وزارت کشور: این کار ممنوع و خلاف است و تخلف از آن سرپیچی محسوب می‌شود.»
چند روز قبل از آن نیز گروه انصار حزب‌الله و "اساتید و طلاب حوزه علمیه ایروانی" با انتشار فراخوانی خواستار مقابله با حضور زنان در ورزشگاهها شدند: «منتظر حضور خونین امت حزب‌الله در ۲۹ خرداد ۹۴ مصادف با دوم رمضان در ورزشگاه آزادی جهت مقابله و رویارویی با حضور زنان و نهی از منکر مسئولین وزرات ارشاد هستیم.»
به دنبال این نامه بود که ۴۸۱ فعال مدنی در نامه‌ای خطاب به وزیر کشور، وزیر ورزش و فرمانده نیروی انتظامی نوشتند که اختصاص "یک جایگاه محدود برای اقلیتی از زنان" پاسخگوی مطالبه حضور زنان در ورزشگاهها نیست.
تجمع ممنوع
مشاور وزیر ورزش و مدیر کل حراست وزارت وزارت ورزش درباره تجمع به نشانه اعتراض به حضور زنان در ورزشگاه ها، بوی‍ژه در جریان مسابقات لیگ جهانی والیبال به میزبانی ایران گفت که اگر طرحی تصویب شود، «این طرح تابع احساسات و هیجانات عمومی نخواهد بود؛ بنابراین هرگونه تجمع در حمایت و مخالفت این طرح فاقد مجوز تلقی می‌شود و توسط مراجع ذی‌صلاح با هرگونه اجتماع غیرقانونی (موافق و مخالف) در چهارچوب ضوابط کشور برخورد خواهد شد.»
"نیاز کاذب زنان"
در میانه جدل فعالان زن و مسئولان دولت و انصار حزب‌الله، پروین سلیحی مشاور امور بانوان صدا و سیما گفته است که طرح مدام حضور زنان در ورزشگاهها باعث ایجاد نیاز کاذب می‌شود، زیرا به باور او «این موضوع جزو اولویت‌های اساسی حوزه زنان نیست بلکه یک اولویت ساختگی است.»
خبرگزاری فارس از قول او نوشته است که «این موضوع یک اولویت ساختگی و نیازی است که طرح مدام آن باعث می‌شود گروهی از زنان گمان کنند حقی از آنها ضایع شده است و یا از بقیه عقب مانده‌اند.»
به گفته مشاور وزیر ورزش و مدیر کل حراست وزارت وزارت ورزش «در حوزه زنان مسائل زیادی وجود دارد» که باید حل شود. از جمله امکان فعالیت‌های ورزشی برای زنان.
تشدید برخورد با زنان
شیرین عبادی، رئیس کانون مدافعان حقوق بشر در نامه‌ای به فومزیل مامبو- گوکا، رئیس نهاد زنان سازمان ملل متحد از تشدید برخوردها با فعالان زناز جمله بازداشت‌ها و صدور احکام سنگین قضایی و ممانعت از ورود زنان به ورزشگاهها نوشته است. او در نامه‌خود به محدودیت‌هایی که برای زنان در این زمینه اعمال می‌شود سخن گفته و آورده است:
«زنان به ویژه دختران جوان ایرانی سالها برای حضور در استادیوم های ورزشی و تماشای مسابقات تلاش کرده اند. کمپینی نیز در این ارتباط شکل گرفته است که متاسفانه با برخی از فعالین این کمپین هم برخورد شده است؛ از جمله می توان غنچه قوامی زن جوانی که به همین علت چند ماه در زندان بوده را نام برد.
اخیرا خانم مولاوردی معاون ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده اعلام کرده است که مجوز ورود زنان به سالن های والیبال صادر شده است. اما عده‌ای از بنیادگرایان با صدور اعلامیه های متعدد هشدار داده اند که با هر زنی که به ورزشگاه برود برخورد فیزیکی خواهد شد.»
شیرین عبادی هم‌چنین به مسئولیت دولت در قبال برگزاری لیگ جهانی والیبال که از ۲۹ خرداد در استادیوم آزادی برگزاری خواهد شد اشاره کرده و نوشته است که «ممکن است تعدادی از زنان مایل به حضور در سالن و تماشای مسابقات باشند که در این صورت مسئولیت حفظ جان و آزادی زنانی که قصد تماشای مسابقات را دارند بر عهده حکومت است. بدیهی است دولتی که به عضویت نهاد زنان سازمان ملل متحد درآمده است نمی تواند به بهانه های واهی زنان را از دیدن مسابقات ورزشی محروم سازد و وظیفه دارد امکان حضور و تماشای نه فقط مسابقات والیبال، بلکه تمامی مسابقات ورزشی را، برای زنان فراهم سازد.»
در سایت فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی نوشته شده است: «ایران تنها کشوری که مسابقات لیگ جهانی آن در یک شهر و یک سالن برگزار می شود، جمهوری اسلامی ایران است که شش مسابقه تیم ملی والیبال کشورمان در شهر تهران و سالن ۱۲ هزار نفری آزادی برگزار خواهد شد.» ایجاد شرایطی برای حضور زنان حتی در این محدوده نیز امری شاق به نظر می‌رسد. از قرار تنها «افراد واجد شرایط» و خانواده والیبال و تعدادی از هواداران تیم میهمان و صرفا از طریق فدراسیون والیبال می‌‌توانند مجوز حضور در سالن ۱۲ هزار نفری را دریافت کنند.