تشدید تحریم‌های ایران از طرف اتحادیه‌ی اروپا و نامه‌نگاری تهران
۱۳۸۹ مرداد ۴, دوشنبه
در دستور کار اجلاس وزیران اتحادیه‌ی اروپا در بروکسل در روز دوشنبه (۲۶ ژوئیه، ۴ مرداد) تشدید اقدامات تحریمی علیه ایران قرار دارد. طرح که به تصویب رسد، از فردا لازم‌الاجرا می‌گردد.
تشدید اقدام‌های تحریمی علیه ایران، به خاطر سرپیچی حکومت اسلامی از قطعنامه‌های سازمان ملل صورت می‌گیرد. این قطعنامه‌ها دولت ایران را موظف کرده‌اند که از غنی‌سازی اورانیوم دست بردارد و فعالیت‌های اتمی خود را شفاف کند.
ایالات متحده‌ی آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا از آن چه در قطعنامه‌های شورای امنیت در مورد فشار بر ایران پیش‌بینی شده، فراتر می‌روند. دولت آمریکا در آغاز ماه ژوئیه‌ی امسال مجموعه‌ای از اقدام‌های تحریمی تازه را آغاز کرد. اکنون اروپا این سیاست را پیش می‌گیرد. رهبران اتحادیه‌ی اروپا بارها لزوم تشدید تحریم‌ها علیه ایران را تأیید کرده و همانند آمریکا از روسیه و چین نیز انتظار همراهی در پیشبرد این سیاست را دارند.
اقدامات پیش‌بینی‌شده
طبق طرح اتحادیه‌ی اروپا از این پس در مورد صدور کالا به ایران سخت‌گیری بیشتری خواهد شد. حساسیت اصلی متوجه کالاهای دارای مصرف دوگانه است، کالاهایی که هم استفاده‌ی عادی صلح‌آمیز دارند، هم می‌توان از آنها استفاده‌ی نظامی کرد. از این جمله‌اند مواد رادیواکتیو، مواد شیمیایی، میکرو ارگانیسم‌ها و برخی تکنولوژی‌های مخابراتی و داده‌پردازی. علاوه بر این، دیگر هواپیماهای باری ایران اجازه‌ی پرواز به اروپا نخواهند داشت.
فشار عمده متوجه بخش انرژی در اقتصاد ایران است. اروپا از سرمایه‌گذاری جدید در صنایع نفت و گاز ایران خودداری خواهد کرد. دولت ایران دیگر مجاز نیست برای فعالیت‌های اقتصادی خود از خدمات بیمه‌ای کشورهای اروپا استفاده برد. تضمین وام‌هایی که مدت آنها بیش از دو سال باشد نیز، مجاز نخواهد بود. همچنین از این پس حواله‌ی ارز به میزانی بیشتر از ۱۰ هزار یورو به ایران از اروپا باید به ثبت برسد و اگر میزان حواله بیش از ۴۰ هزار یورو باشد، باید برای آن اجازه‌ی مخصوص گرفت.
در اروپا فهرستی از برخی مقامات حکومت ایران، بویژه از میان پاسداران وجود دارد که مشمول قاعده‌ی ممانعت از ورود به اروپا می‌شوند. فعالیت مالی آنان در کشورهای اروپایی متوقف شده و دارایی‌هایشان زیر کنترل قرار می‌گیرد. قرار است بر طول این فهرست افزوده شود.
تلاش حکومت ایران
حکومت ایران به مانوور نامه‌نگاری و اعلام آمادگی برای مذاکره رو آورده تا به گفته‌ی کارشناسان بر تصمیم اتحادیه‌ی اروپا تأثیر بگذارد. دیروز (یکشنبه، ۳ مرداد، ۲۵ ژوئیه)، منوچهر متکی وزیر امور خارجه‌ی ایران اعلام کرد که دولت ایران آماده است فورا با قدرت‌های غربی در مورد تبادل سوخت به گفت‌وگو پردازد.
به گزارش خبرگزاری "ایسنا" منوچهر متکی در مصاحبه‌ای مطبوعاتی در استانبول به خبرنگاران گفت «تمایل ایران برای گفت‌وگوها در نامه‌ای مطرح خواهد شد که روز دوشنبه در پاسخ به سوالات مطرح شده از سوی گروه وین – آمریکا، روسیه و فرانسه – در خصوص توافق تبادل سوخت به آژانس تحویل داده می‌شود.» او افزود، پس از تحویل نامه به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «ما می‌توانیم مذاکرات را درباره‌ی جزییات تبادل سوخت فورا آغاز کنیم. تمامی جزییات مربوط به اینکه این تبادل چگونه باید انجام گیرد، از طریق مذاکرات و گفت‌وگوها در وین مشخص خواهد شد.»
متکی که پس از گفت‌وگو با احمد داوود اوغلو و سلسو آموریم همتایان ترک و برزیلی‌اش با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد، اعلام کرد که دولت ایران تمایل دارد ترکیه و برزیل در این گفت‌وگوها مشارکت داشته باشند، اما تاکید کرد که «این به عنوان یک شرط نیست».
حد تأثیرگذاری
سیاست اعلام شده‌ی اتحادیه‌ی اروپا، استقبال از مذاکره با ایران است. کاترین اشتون در ماه گذشته در دیدار با سعید جلیلی، سرپرست مذاکرات اتمی از طرف تهران، از دولت ایران خواست به پشت میز مذاکره برگردد. اتحادیه‌ی اروپا در عین حال معتقد به تشدید فشار بر ایران است تا حکومت اسلامی از تعلل و وقت‌کشی دست بردارد.
در مورد این که تشدید تحریم‌ها رفتار حکومت ایران را تعدیل می‌کند، در اروپا نیز تردیدهایی وجود دارد. خبرگزاری آلمان در آستانه‌ی اجلاس بروکسل از قول مارکوس کوپریانو، وزیر خارجه‌ی قبرس نوشته است که از آن جایی که همه‌ی کشورها در برابر حکومت ایران یکدست عمل نمی‌کنند، ممکن است نتیجه‌ی تحریم‌ها این شود که کشورهای آسیای جنوب شرقی در اقتصاد ایران جای اروپا را بگیرند.
کارل بیلت، وزیر خارجه‌ی سوئد هم گفته است که باید مواظب بود قاچاقچیانی که به رژیم ایران نزدیک‌اند، از تحریم‌ها سود نبرند و آنها را دور نزنند. او بر مذاکرات تأکید کرده و در مورد تحریم‌ها این نکته را نیز افزوده که نمی‌توان با قطعیت گفت که در کاربست این روش دارد افراط یا تفریط صورت می‌گیرد.
RN/BM