1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ترکیه: مستندات مشارکت گولن در کودتا را به آمریکا دادیم

MDM۱۳۹۵ تیر ۲۹, سه‌شنبه

دولت ترکیه برای استرداد گولن به آمریکا فشار می‌آورد و می‌گوید شواهد دخالت گولن در کودتا، به مراتب بیشتر از آن چیزی است که واشنگتن برای تحویل او می‌طلبد. نخست‌وزیر ترکیه قول داد که دولت با کودتاچیان مطابق قانون رفتار کند.

https://p.dw.com/p/1JSEb
فتح‌الله گولن در ایالت پنسیلوانیا زندگی می‌کند و تحت حراست ۲۴ ساعته قرار دارد.عکس: picture-alliance/dpa/S. Sevi/Zaman

نخست وزیر ترکیه بار دیگر از آمریکا خواست فتح‌الله گولن را به این کشور تحویل دهد. بینالی ایلدیریم می‌گوید چهار پرونده در باره گولن برای مقامات آمریکایی ارسال شده که شواهد رهبری کودتای اخیر توسط او را مستند می‌کنند.

بینالی ایلدریم، نخست‌وزیر ترکیه، روز سه‌شنبه (۱۹ ژوئیه/۲۹ تیر) در پارلمان این کشور گفت: «شواهدی که در چهار پرونده تقدیم مقامات آمریکایی شده، به مراتب بیشتر از آن چیزی است که آنها از ما می‌خواهند.»

گولن از سیزده سال قبل تا کنون در تبعیدی خودخواسته در پنسیلوانیا به سر می‌برد. دولت آمریکا با تحویل دادن گولن مخالفتکرده است. جان کری در نخستین واکنش گفته بود دولت ترکیه باید به جای اتهام‌زدن، برای چنین مطالبه‌ای شواهد روشن ارائه کند. کری گفته که در صورت دریافت چنین شواهدی، موضوع استرداد بررسی خواهد شد.

فتح‌الله گولن شخصا هرگونه اتهام مشارکت در کودتای نظامی اخیر را رد کرده است.

بیشتر بخوانید: فتح‌الله گولن: آماده بازگشت به ترکیه هستم

ایلدیریم در پارلمان ترکیه گفت جنبش گولن باید ریشه‌کن شود تا خیانت دیگری علیه ملت ترکیه به وقوع نپیوندد. نخست‌وزیر ترکیه در پارلمان قول داد که دولت در مواجهه با کودتاچیان، به قوانین پایبند بماند و به ورطه انتقامجویی نیفتد.

گولن ۷۵ ساله در ایالت پنسیلوانیا زندگی می‌کند و منطقه تحت سکونت او ۲۴ ساعته تحت حراست امنیتی قرار دارد. او در سال ۱۹۹۹ و پس از بالا گرفتن تهدیدهای امنیتی ترکیه را ترک کرد. اختلاف بین او و اردوغان در موضوع فساد دولت در سال ۲۰۱۴ به اوج خود رسید.

برکناری صدها نفر دیگر

در این میان، دولت ترکیه صدها کارمند دیگر را به ظن مشارکت در کودتا از کار برکنار کرد. تنها ۴۲۹ نفر از اعضای جمعیت مذهبی دیانت منفصل خدمت شدند. برکنار شدگان علاوه بر اتهام همکاری و ارتباط با جنش گولن، به ارتباط‌های تروریستی نیز متهم شده‌اند.

اگر گولن به ترکیه تحویل داده شود، سرنوشت بدی در انتظارش خواهد بود. هیچکس انتظار ندارد که گولن در دادگاهی منصفانه محاکمه شود. او اردوغان را به فساد متهم می‌سازد و از دشمنان اوست. با این همه گولن روز یکشنبه اعلام کرد که آماده است تا به ترکیه مسترد شود.

بیشتر بخوانید: ترکیه؛ برکناری ۹هزار کارمند، دستگیری ۱۰۳ ژنرال

دستگیری‌ها همچنان ادامه دارد. ارکان کیورک، مشاور نظامی اردوغان در امور دفاعی نیز حین سپری کردن تعطیلات در هتلی در آنتالیا دستگیر شد. هنوز روشن نیست اتهامات او چه هستند.

خبرگزاری دوغان، دو روز پیش‌تر از دستگیری سرهنگ علی یازیچی، یکی دیگر از مشاوران نظامی اردوغان خبر داده بود

حمایت دست‌راستی‌ها از بحث اعدام

ردوغان در بحث از سرگیری مجازات اعدام در ترکیه، همراهی دست‌راستی‌ها را دارد. دولت باغچا‌لی، رهبر "حزب حرکت ملی" (MHP) در جلسه پارلمان ترکیه گفت اگر حزب عدالت و توسعه آماده تغییر قانون باشد، ما هم آماده‌ایم. رهبر حزب حرکت ملی گفته که با اعدام متهمان اقدامات تروریستی یا کسانی که به دولت با کودتا اعلان جنگ داده‌اند، مخالفتی ندارد.

حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) اما مخالف از سرگیری مجازات اعدام است. حزب دموکراتیک خلق‌ها نیز که به کردها نزدیک است، با بازگرداندن مجازات اعدام موافق نیست. صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر این حزب به‌ویژه در مورد صدور حکم اعدام برای کودتاگران گفت مجازات نمی‌تواند عطف به ماسبق باشد.

با این‌حال با حمایت "حزب حرکت ملی"، حزب حاکم عدالت و توسعه آرای کافی برای برگزاری رفراندوم تغییر قانون اساسی را دارد و به سادگی می‌تواند اکثریت آرا را به دست آورد. قانون لغو مجازات اعدام در زمان صلح، در سال ۲۰۰۴ تصویب شده است.

ایلدیریم دوشنبه گفت ترکیه مجازات اعدام را با نظر به مذاکرات عضویت در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۴ لغو کرد: «اما نمی‌توانیم مطالبات شهروندان خود را نیز برای از سرگیری این مجازات نادیده بگیریم.»