ترکیه: دیپلماسی به جای تحریم ایران
۱۳۸۹ فروردین ۳۰, دوشنبه
وزیر خارجه ترکیه در شرایطی به ایران سفر می‌کند که قدرت‌های غربی خود را برای اعلام اقدامات تحریمی شدیدتری علیه ایران آماده می‌کنند. ایالات متحده اعلام کرده است در صورتی که فشارهای بیشتر نتواند ایران را به متوقف کردن برنامه هسته‌ای وادار سازد، گزینه‌های دیگری، از جمله حملۀ نظامی، مورد توجه قرار خواهد گرفت.
احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، که هفته گذشته به عنوان نماینده‌ی یکی از اعضای پیمان ناتو در اجلاس امنیت هسته‌ای در واشنگتن شرکت کرده بود، به خبرنگاران گفته است: «مناقشه هسته‌ای ایران در واشنگتن مورد بحث قرار گرفت، و من مایلم راجع به این موضوع با مقامات ایرانی گفت‌وگو کنم.»
وزیر خارجه ترکیه می‌افزاید: «این منازعه هم در سطح بین‌المللی و هم در منطقه بسیار مهم است و برای منافع ملی ترکیه نیز حائز اهمیت است.» او شامگاه دوشنبه با وزیر خارجه ایران دیدار می‌کند و روز بعد (سه شنبه) با سایر مقامات ایرانی گفت‌وگو خواهد کرد.
بهره‌برداری ترکیه از مناسبات با ایران
ترکیه که در حال حاضر از اعضای غیردایمی شورای امنیت سازمان ملل است، با تشدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی مخالفت کرده است. از زمانی که جریان اسلام‌گرای "حزب عدالت و توسعه" قدرت را در ترکیه به دست گرفته، روابط این کشور با ایران نزدیکتر شده است.
ترکیه که یک سوم گاز خود را از ایران خریداری می‌کند، بر سر شیوه‌ی مقابله با برنامه هسته‌ای ایران از متحدان غربی خود فاصله گرفته است. ترکیه گفته است، تحریم‌های شدیدتر علیه ایران، می‌تواند به اقتصاد ترکیه لطمه بزند.
مطابق قراردادی که در آبان ۱۳۸۷ (نوامبر ۲۰۰۸میلادی) میان ایران و ترکیه بسته شد، گاز ایران از طریق ترکیه به اروپا منتقل می‌شود. به این منظور ساخت خط لوله‌ای به طول ۱۸۵۰ کیلومتر در نظر گرفته شد تا سالانه ۳۵ میلیارد متر مکعب گاز ایران را به اروپا برساند. ارزش این پروژه بالغ بر ۵ / ۳ میلیارد دلار است.
افزون بر این قرار بود مشارکت و سرمایه گذاری در سه فاز میدان "پارس جنوبی" نیز به ترکیه واگذار شود و برای این امر به ترکیه یک سال فرصت داده شد، که گفته می شود تا کنون در این زمینه اقدامی نشده است.
خبرگزاری های ایران اعلام کرده اند که با به سر رسیدن فرصت ترکیه، وزارت نفت جمهوری اسلامی قصد دارد ساخت و توسعه سه فاز میدان پارس جنوبی را از ترکیه پس بگیرد و به قرارگاه خاتم الانبیا واگذار کند. ارزش این طرح حدود ۷ میلیارد دلار است.
مخالفت با تشدید تحریم ایران
ایران به درخواست شورای امنیت برای توقف غنی‌سازی اورانیوم عمل نکرده است، به این خاطر اعضای دایمی شورای امنیت به اضافه آلمان، مذاکراتی را برای تحریم شدیدتر جمهوری اسلامی شروع کرده‌اند.
از میان اعضای غیردایمی شورای امنیت، ترکیه و برزیل مخالفت خود را با اقدامات تازه علیه ایران اعلام کرده‌اند. این دو کشور معتقد هستند که باید تلاش‌های دیپلماتیک برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران ادامه یابد.
باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، در حاشیه نشست بین‌المللی امنیت هسته‌ای در واشنگتن، با رؤسای جمهوری ترکیه و برزیل درباره مناقشه اتمی با ایران گفتگو کرده بود. هم ترکیه و هم برزیل مایلند نقش فعال‌تری در مناقشه هسته ای‌ایران ایفا کنند.
پس از دیدار وزیر خارجه ترکیه از ایران، قرار است لوئیز ایناسیو لولا داسیلو، رئیس جمهوری برزیل نیز برای گفتگو درباره مناقشه هسته‌ای به ایران سفر کند.