ترکیه از عملیات تروریستی "دولت اسلامی" در خاک خود هراس دارد
۱۳۹۳ مهر ۲۲, سهشنبهترکیه همچنان با برنامههای نظامی آمریکا و پشتیبانی از عملیات رزمی کردهای شمال سوریه برای مبارزه با گروه تروریستی "دولت اسلامی" مخالفت میکند. با آنکه نیروهای نظامی این کشور از ابتدای ماه اکتبر در مرز مشترک با سوریه مستقر شدهاند، با این حال دولت ترکیه تا کنون از دادن اجازه به نیروهای آمریکایی برای استفاده از پایگاه هوایی "اینجرلیک" در نزدیکی شهر آدانا خودداری کرده است.
رد خبر
یک نمایندهی دولت ترکیه روز دوشنبه (۱۳ اکتبر) خبر منتشر شده مبنی بر موافقت این کشور برای استفاده از پایگاههای نظامی ترکیه از سوی نیروهای آمریکایی را رد کرد و آن را نادرست خواند.
سوزان رایس، مشاور امنیتی رئیسجمهور آمریکا، در گفتوگویی با شبکهی تلویزیونی "انبیسی" گفته بود، ترکیه موافقت کرده است که نیروهای آمریکایی به منظور انجام عملیات نظامی در سوریه و عراق از پایگاههای نظامی در جنوب این کشور استفاده کند.
در این میان درگیریهای خونین میان تروریستهای "دولت اسلامی" با کردهای شهر کوبانی در شمال سوریه در نزدیکی مرز ترکیه، همچنان ادامه دارد.
در این شهر، بیش از ۳ هزار مبارز کرد میکوشند با تجهیزات نظامی فرسودهی خود از پیشروی افراطگرایان سنی که با تسلیحات مجهز و مدرن بخشهایی از شهر را به تصرف خود درآوردهاند، جلوگیری کنند.
کردهای کوبانی بارها از دولت ترکیه درخواست ارسال کمک کردهاند، هر چند با طرح "ایجاد منطقهی حائل امن" این کشور به این دلیل که به تلاشهای استقلالطلبانهی آنان خدشه وارد میسازد، موافق نیستند.
دلایل عدم پشتیبانی ترکیه از کردهای کوبانی
بنا بر ارزیابی کارشناسان سیاسی، اختلافات ترکیه با اقلیت کرد این کشور و پیشینهی درگیریهای نظامی طولانی با حزب کارگران کردستان (پ ک ک)، یکی از دلایل خودداری ترکیه از کمک به کردهای شمال سوریه است.
با آنکه "گفتوگوهای صلح" میان این کشور و حزب غیرقانونی "پ ک ک" از اواخر سال ۲۰۱۲ آغاز شده، با این حال رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور این کشور، چندی پیش گفت که تفاوتی میان تروریستهای "دولت اسلامی" و حزب کارگران کردستان نمیبیند. "پ ک ک" به نوبهی خود ترکیه را به مقابلهی نظامی تهدید کرده است.
دلایل دیگر
سازمانهای امنیتی کشورهای غربی معتقدند که علاوه بر علت یادشده، ترکیه همچنین از آغاز حملات تروریستی "دولت اسلامی" در شهرهای خود هراس دارد.
یک مقام دولتی ترکیه در آنکارا که نخواست نامش فاش شود، با اشاره به این که "این خطر مشخص و جدی است"، در این رابطه گفت: «"دولت اسلامی"، آشکارا ترکیه را تهدید کرده است که هرگاه بهطور فعال در مبارزه با این گروه شرکت کند، با حملاتی در خاک خود روبرو خواهد شد.»
بر اساس ارزیابی این سازمانهای امنیتی، در این صورت دامنهی حملات تروریستی این گروه به مناطق مرزی ترکیه و سوریه محدود نخواهد شد: «کلانشهرهای استانبول، آنکارا و ازمیر، از آنجا که تاثیر تبلیغاتی بیشتری دارند، هدف این حملهها خواهند بود.»
در گزارش سازمانهای امنیتی کشورهای غربی در این زمینه آمده است: «وقتی در میدان تقسیم یا در قطارهای زیرزمینی استانبول انفجاری رخ دهد، این حملهی تروریستی نه تنها به بهای جان انسانهای بیگناه تمام میشود، بلکه همچنین موفقیت تبلیغاتی بزرگی برای "دولت اسلامی" هم خواهد بود.»
به گفتهی کارشناسان سیاسی، این امر همچنین برای صنعت گردشگری ترکیه، پیامدهای منفی به همراه خواهد داشت: «یک انفجار در یک هتل که به کشتهشدن تنها یک گردشگر بیانجامد، بر صنعت گردشگری این کشور هم تاثیر منفی میگذارد.» گردشگری، یکی از مهمترین منابع درآمد دولت ترکیه است.
شبکهی تروریستی فعال
به گفتهی این کارشناسان ترکیه، از آنجا که سالها با هدف تضعیف دولت بشار اسد به این افراطگرایان کمک کرده، "هدف سادهای" برای تروریستهای "دولت اسلامی" است.
یک مقام امنیتی در این رابطه میگوید: «ترکیه برای سرنگون کردن دولت سوریه، از همهی این گروههای تندرو، بدون آن که تفاوتی میان آنها بگذارد، پشتیبانی کرده است. حالا این افراطگرایان سر مرز منتظرند و ترکیه را تهدید میکنند.»
البته ترکیه همواره "ادعای" کمک به افراطگرایان را رد کرده است، ولی شواهد و مدارک بسیاری حاکی از آن است که تروریستهای "دولت اسلامی"، سالها از راه ترکیه به سوریه سفر میکردند، اسلحه، مهمات، مواد غذایی و دارو به جبهههای جنگ میرساندند و در صورت بیماری یا زخمیشدن، در بیمارستانهای این کشور مورد مداوا قرار میگرفتند.
نتایج پژوهشهای متعددی نشان میدهند که این افراد تا چندی پیش به راحتی میتوانستند در شهرهای مختلف ترکیه، برای این گروه تبلیغ و از میان جوانان سربازگیری کنند. از آن گذشته ترکیه، محل آموزش و جلب جهادگرایانی بود که از اروپا و آمریکا به استانبول میآمدند و میتوانستند با این افراطگرایان تماس برقرار کنند.
یک کارشناس امنیتی در این رابطه میگوید: «این شبکهها هنوز وجود دارند و عمل میکنند. به عبارت دیگر این تروریستها همهجا هستند و میتوانند بدون این که مورد سوءظن قرار بگیرند، دست به ترور بزنند.» به گفتهی این کارشناسان "جنگ دولت اسلامی" علیه ترکیه، همهجانبه و متنوع است: «حملات چریکی، انفجارهای انتحاری، بمبگذاری به اشکال مختلف، حمله با موشک، بمبهای دستساز...»
اماکن عمومی، میدانها و وسایل نقلیهی همگانی که تراکم جمعیت در آنها زیاد است، هدفهای احتمالی این حملهها هستند.
گروگانگیری، "طعمههای سودآور"
بنا بر ارزیابی سازمانهای امنیتی کشورهای غربی، خطر دیگر، احتمال گروگانگیری است: «امکان این که تروریستهای "دولت اسلامی" دست به گروگانگیری در خاک ترکیه در نزدیکی مرز سوریه بزنند، هم وجود دارد.»
یک مقام امنیتی میگوید: «بر اساس اطلاعات ما، تروریستهای "دولت اسلامی" در خاک ترکیه هم حضور دارند و میتوانند مردم بیگناه را گروگان بگیرند و به سوریه منتقل کنند.»
به گفتهی این مقام، کارکنان سازمانهای گوناگون یاریرسانی و روزنامهنگاران، "طعمههای سودآوری" برای این افراطگرایان هستند.