ترکمنستان از ایران به دادگاه دیوان داوری لاهه شکایت کرد
۱۳۹۶ آذر ۱۶, پنجشنبهتارنمای دولتی "آلتین عصر" ترکمنستان گزارش داده است مئراد آرچایف، رئیس "ترکمن گاز"، شرکت گاز دولتی ترکمنستان، در نشست هیات دولت این کشور در عشقآباد اعلام کرد که مذاکرات با ایران بر سر بدهی گاز این کشور ناموفق بوده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آقای آرچایف در گزارش خود گفت: «طرف ایرانی ما پیشنهاد کرده است که برای حل و فصل اختلاف گازی به دیوان داوری متوسل شویم.»
قربانقلی بردیمحمداف، رئیس جمهوری ترکمنستان، نیز فرمانی برای رسیدگی به شکایت این کشور از ایران صادر کرد.
افزایش ۹ برابری بهای گاز ترکمنستان
ترکمنستان در اواخر دسامبر سال ۲۰۰۷ قیمت گاز صادراتی خود را تا ۹ برابر افزایش داد. این کشور۳۶۰ دلار در ازای هر هزار متر مکعب گاز از ایران درخواست کرد. ایران هم به خاطر اینکه کمبود گاز داشت و به دلیل سرمای شدید مجبور شد این قیمت را بپذیرد.
بیشتر بخوانید: اتحادیه اروپا در تلاش تاسیس خط لوله گاز ترانس خزر
یک کارشناس امور گاز که نخواست نامش ذکر شود، به دویچه وله گفت: «موضعی که مقامات و رسانههای ایران عنوان نمیکنند این است که قیمت گاز صادراتی ترکمنستان به حدی پایین بوده است که حتی ۹ برابر افزایش آن هم کمتر از قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه بود. ایران به حدی قیمت گاز وارداتی را پایین نگه داشته بود که ترکمنستان مجبور شد جهش بزرگی را در قیمت تعیین کند و ایران هم مجبور شد آن را قبول کند و حدود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار بدهی بالا آورد و به خاطر تحریمها نتوانست آن را پرداخت کند.»
اما پس از برداشته شدن تحریمها هم ایران بدهی گاز خریداری از ترکمنستان را نپرداخته است.
سه بار قطع جریان گاز به ایران
مقامات رسمی ایران گفتهاند ایران با ترکمنستان بر سر کیفیت گاز و ارزش حرارتی آن اختلاف دارد و نهایتا اول ژانویه ۲۰۱۷ ترکمنستان صادرات گاز به ایران را متوقف کرد. اکنون دیوان داوری بینالمللی باید در مورد اختلاف دو کشور حکم صادر کند.
تا کنون بین ایران و ترکمنستان دو خط لوله گازی کشیده شده است. در سال ۱۳۷۶ (۱۹۹۶) با احداث خط لولهی "کرپچه – کردکوی" توسط "شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران" صادرات گاز ترکمنستان به ایران آغاز شد. این خط لوله ظرفیت انتقال حدود ۸ میلیارد مترمکعب گاز در سال را داراست.
دومین خط لولهی گازی "دولت آباد- سرخس- خانگیران" است که در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۰ (۶ آذر ۱۳۸۸) با حضور روسای جمهور دو کشور افتتاح شد. ازطریق این خط لوله ترکمنستان میتواند سالانه ۱۴ میلیارد مترمکعب گاز به ایران بفروشد.
شکایت ایران از ترکمنستان
حمیدرضا عراقی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، به خبرگزاری ایسنا از "مذاکرات بین ایران و ترکمنستان درمورد تخلف این کشور در بستن شیر گاز به روی ایران" خبر داده است.
بیشتر بخوانید: آغاز دومین جنگ گازی ترکمنستان در سرمای زمستان
حمیدرضا عراقی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به این که ترکمنستان در زمستان سال گذشته شیر گاز خود را به روی ایران بست، اظهار داشت: «مذاکرات با این کشور درمورد این موضوع ادامه دارد و ایران هنوز برای شکایت کردن زمان دارد. امیدواریم در این فاصله بتوان این مشکل را با مذاکره برطرف کرد.»
به گزارش ایسنا، در زمستان سال گذشته ترکمنستان با هدف افزایش قیمت گازی که به ایران صادر میکند شیر گاز خود را به روی ایران بست و از آنجا که قطع گاز جزو بندهای قرارداد بین ایران و ترکمنستان نبود شرکت ملی گاز ایران به آمادهسازی مدارک لازم برای ارائه به داوری بینالمللی اقدام کرد.