«ترورهای زاهدان، سوءاستفادهی تروریستها از تبعیضها»
۱۳۸۹ تیر ۲۶, شنبهجبهه مشارکت ایران اسلامی در اطلاعیهای که در ارتباط با ترور روز پنجنشنبه (۲۴ تیر / ۱۵ ژوییه) در زاهدان منتشر کرده، مینویسد: «سیستان و بلوچستان که مظهر همزیستی ایرانیان با مذاهب گوناگون و گویشها و زبانهای متفاوت و آداب و رسوم مختلف بوده است چندی است در آتش جهل و خشونت و کینه و انتقام میسوزد و شاهد حوادث تلخی است که چارهی آن مشت آهنین نیست، بلکه پیش از آن با سر پنجه تدبیر و رأفت و حسن نیت با ساکنان آن خطه قابل پیشگیری است.»
«مشت آهنین» ظاهراَ اشاره به سیاست دولت در سیستان و بلوچستان است که به گفته منتقدان برای مهار بحران و خشونت در این منطقه تمرکز اصلی را بر راهکارهای امنیتی و نظامی گذاشته است. اظهارات سردار علی فضلی، جانشین رئیس سازمان بسیج مستضعفین، که خواهان "مشارکت" بیشتر بسیج در تأمین امنیت در منطقه است در همین راستا ارزیابی میشود. فضلی گفته است: «از این به بعد نیز تمامی مسئولان و نیروهای مسلح و به خصوص بسیجیان باید سهم و نقش بیشتری را در برابر تدابیری که از سوی مسئولین تعیین میشود، داشته باشند تا شاهد چنین حوادث تلخ و نگرانکنندهای نباشند.»
"تبعیض و خشونتی فراگیر"
جبههی مشارکت در ادامهی اطلاعیه خود بحرانهایی همچون بحران در جنوب شرقی ایران را ناشی از سیاستهایی میداند که «ایرانیان را به طور نامساوی درجهبندی میکند و برای آنها حقوق متفاوت قائل میشود». این گونه سیاستها از نظر جبهه مشارکت «سبب رشد تبعیض و احساس نابرابری شده و امکان سوءاستفاده از نارضایتی مردم را توسط عوامل تروریستی وابسته فراهم میآورد».
اطلاعیه جبهه مشارکت از دولت کنونی ایران به عنوان «دولت کودتا» یاد کرده و «سیاست ارعاب، خشونت و سرکوب» آن را «دستاورد»ی میداند که از قبل زمامداری آن بر «همه ابعاد زندگی ایرانیان سایه انداخته و به طور مساوی و بدون هیچ تبعیضی در حق همه ایرانیان اعمال میشود». این اطلاعیه سپس با تقدیر از «استعفای دردمندانه و مسئولیتپذیرانه» نمایندگان زاهدان در مجلس شورای اسلامی، این اقدام را چارهساز نمیداند. چاره اصلی از نظر اطلاعیه جبهه مشارکت «کنارگذاشتهشدن کودتاگرانی است که ناکارآمدی آنها در تأمین اولیهترین نیازهای مردم، یعنی امنیت، نان و آزادی به اثبات رسیده است».
پس از اقدام تروریستی در زاهدان در روز پنجشنبه، سه نماینده مجمع نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در اعتراض به بیتوجهی نسبت به مشکلات امنیتی در مرکز این استان تهدید به استعفا کردند. به گزارش خبرآنلاین، در حالیکه حسینعلی شهریاری نامه استعفای خود را به رئیس مجلس تقدیم کرده است، پیمان فروزش و عباسعلی نورا، دیگر نمایندگان زاهدان نیز اعلام کردند که در صورت ادامه بیتوجهی به این موضوع استعفا خواهند داد.
ششمین عملیات تروریستی گروه جندالله از دی ماه سال ۱۳۸۴ تا کنون، ۲۸ نفر کشته و ۲۷۰ نفر زخمی بر جای گذاشته است. از میان کشتهشدگان که تماما از اهالی بومی زاهدان بودند، تا کنون ۲۴ نفر از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران شناسایی شدهاند و هویت سه نفر دیگر هنوز مشخص نشده است. وضع جسمانی قریب به ۱۱ نفر از مجروحان هم وخیم اعلام شده است.
"دستکمگرفتن شعور مردم"
در همین حال، مقامهای سیاسی و امنیتی ایران همچنان ترورهای روز پنجشنبه را به "آمریکا و ایادی آن" نسبت میدهند. تازهترین موضعگیری در این رابطه از زبان علی لاریجانی، رئیس مجلس، و مسعود جزایری، معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح ایران، بیان شده است. لاریجانی گفته است: «آمریکاییها نمی توانند در این قضیه عذر بیاورند. ممکن است در حوادث مختلف فرار کنند اما از این موضوع نمی توانند فرار کنند زیرا قابل فرار کردن نیست.» لاریجانی افزوده است: «ما اطلاعات قوی داریم که ریگی با آمریکاییها در ارتباط بوده است و این چیز ساده ای نیست که آنان فرار رو به جلو کنند.»
این اظهارات در حالی است که روزنامه جمهوری اسلامی در ستون "جهت اطلاع" خود در روز شنبه (۲۶ تیر / ۱۷ ژوییه)، تلویزیون ایران را به خاطر پخش تحلیل یک "کارشناس سیاسی" در رابطه با نقش آمریکا در ترور زاهدان به باد انتقاد گرفته است. این روزنامه نوشته است: «فردی که تحت عنوان "کارشناس سیاسی" با خبر ساعت ۱۴ دیروز شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی مصاحبه میکرد، انفجارهای شب جمعه زاهدان را نتیجه خشم دولت آمریکا از شکست در ماجرای شهرام امیری دانست! عجیب است که تلویزیون با افرادی به عنوان کارشناس سیاسی مصاحبه میکند که با اظهارات خود، قدرت آمریکا را در ترتیب دادن چنین انفجارهائی در فرصتی بسیار کوتاه یعنی درست در روز ورود شهرام امیری به تهران به رخ میکشند... تلویزیون باید از کارشناسان زبدهای که قدرت تحلیل واقعی رویدادها را داشته باشند استفاده کند و شعور مردم را دست کم نگیرد.»
چه پیش و چه پس از دستگیری عبدالمالک ریگی، رهبر گروه جندالله، مقامهای جمهوری اسلامی، همچون علی لاریجانی، پیوسته مدعی ارتباط تنگاتنگ این گروه با آمریکا و دستورگیری آن از مقامات ایالات متحده بوده و از سندهای مختلف در این رابطه سخن گفتهاند. دولت ایران تا کنون هیچکدام از این اسناد را علنی نکرده است، امری که تردید منتقدان را در بارهی ادعای یادشده بیشتر کرده است. روز شنبه حشمتالله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، از دولت خواست که اگر چنین اسنادی وجود دارد آن را منتشر کند.
محکومیتهای بینالمللی
در پی واقعه ترور در زاهدان نهادها و مقامهای سیاسی بینالمللی بلافاصله آن را محکوم کردند. کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، و باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، از جمله کسانی بودند که ترور زاهدان را انزجارآور خواندند و خواهان مقابله جدیتر با تروریسم شدند. اوباما در بیانیه خود نوشت: «قتل غیرنظامیان بیگناه در مکان عبادتشان یک جرم غیرقابل تحمل است.»
رئیسجمهوری آمریکا در این بیانیه انفجارهای زاهدان را «بیعدالتی» توصیف کرد و گفت که در مقابل این بیعدالتی، آمریکا در کنار خانوادهها و افرادی که عزیزانشان کشته و زخمی شدهاند و در کنار مردم ایران ایستاده است.
اوباما در بیانیه خود از مردم جهان خواست که ضمن مخالفت با تمام اشکال تروریسم، از حقوق بشر جهانی برای زندگی بدون ترس و خشونت بیرحمانه حمایت کنند.
FW/KG