تدارک تحریم صنایع نفت ایران از سوی آمریکا
۱۳۹۰ آبان ۲۸, شنبه
در پی انتشار گزارش یوکیا آمانو درباره برنامه‌ی اتمی ایران و ابراز نگرانی وی از ابعاد احتمالا نظامی این برنامه، دور جدیدی از تحریم‌ها صنایع پتروشیمی ایران را تهدید می‌کند. در روزهای گذشته نمایندگان جمهوری‌خواه و دمکرات در کنگره آمریکا از دولت اوباما خواسته بودند که فشار بر ایران را افزایش دهد.
منابع دولتی در واشنگتن در روز جمعه (۱۸ نوامبر/۲۷ آبان) فاش ساختند که این تحریم‌ها تمامی شرکت‌هایی را در برمی‌گیرد که با ایران در بخش نفت و گاز معامله دارند. به گفته مقامات کاخ سفید، این شرکت‌ها در صورت تخلف از ورود به بازار آمریکا محروم خواهند شد.
منابع دولتی آمریکا تایید کردند که جزییات این تحریم‌ها بطور روشن در روز دوشنبه (۲۱ نوامبر / ۳۰ آبان) اعلام خواهد شد. هنوز مشخص نیست که ابعاد این تحریم‌ها تا چه حد بر صنایع رنجور نفت و گاز ایران تاثیر خواهند نهاد.
ایران برای نوسازی صنایع نفت و گاز خود نیازمند سرمایه‌گذاری‌های خارجی و فناوری‌های جدید است. با این اقدام، مشارکت شرکت‌های خارجی در ایران آشکارا محدود خواهد شد.
قطعنامه جدید از سوی شورای حکام با اکثریت بالایی در روز جمعه به تصویب رسید. از ۳۵ کشور عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۳۲ کشور به این قطعنامه رأی مثبت دادند. کشورهای کوبا و اکوادور قطعنامه را رد کردند و اندونزی به آن رأی ممتنع داد.
گرچه قطعنامه مجازات یا تحریم‌هایی را برای ایران در نظر نگرفته است، اما تهران را موظف می‌کند که تا ماه مارس ۲۰۱۲ به ابهامات برنامه اتمی خود پاسخ دهد.
تحریم‌ها به مثابه بازوی اجرایی قطعنامه
به نظر می‌رسد آمریکا با اعلام تحریم‌های جدید علیه ایران به قطعنامه شورای حکام ابعادی اجرایی بخشیده است. به گفته برخی دیپلمات‌های غربی، مجازات‌هایی که در قطعنامه باید گنجانده می‌شد، اما بدلیل همکاری روسیه و چین از آنها صرف‌نظر شده بود، حال به صورت جداگانه از سوی آمریکا اعمال خواهند شد.
بر خلاف سخنان مقامات ایرانی که قطعنامه‌ی اخیر را شکستی برای آمانو، آمریکا و متحدانش قلمداد می‌کنند، واکنش ایران نشانگر ناخرسندی عمیق مقامات رسمی از صدور قطعنامه است.
علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس اتمی، در اینباره گفت: «آمریکا در همکاری نزدیک با آقای آمانو تمام تلاش خود را برای تصویب قطعنامه‌ای محکم علیه ایران انجام داد، اما بسیاری از کشورها آن را نپذیرفتند و بنا بر این آنها مجبور شدند قطعنامه‌ای ملایم را تصویب کنند.»
اما سلطانیه همزمان افزود: «ایده صدور یک قطعنامه نومیدکننده و اشتباه است. این قطعنامه اراده ایران را در پیگیری برنامه‌های خود دو چندان خواهد کرد.»
سلطانیه در خصوص عدم حضور ایران در کنفرانس خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای گفت: «ایران ۴۰ سال پیش مبتکر خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای بود، اما خواست ایران و کشورهای منطقه محقق نخواهد شد، مگر اینکه رژیم صهیونیستی (اسراییل) تحت فشار به ان‌پی‌تی بپیوند وسلاح‌های هسته‌ای خود را از بین ببرد.» ناخشنودی ایران از صدور قطعنامه جدید، در عمل ایران را به بایکوت این کنفرانس که در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه آینده برگزار خواهد شد، کشانده است.
استقبال آمریکا از تصویب قطعنامه
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، از صدور قطعنامه جدید استقبال کرد و آن را «پیامی روشن و واحد» درباره نگرانی جهانی از برنامه اتمی ایران دانست.
کلینتون تاکید کرد که برخلاف ادعاهای ایران مبنی بر صلح‌آمیز بودن برنامه اتمی‌اش، این حکومت «بدنبال فناوری و تجهیزاتی است که تنها در زمینه تسلیحات اتمی می‌توانند کاربرد داشته باشند».
جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید، نیز در روز جمعه تصریح کرد که قطعنامه جدید «بی‌اساس بودن ادعاهای ایران» را پیرامون برنامه اتمی‌اش آشکار ساخته است.
سخنگوی کاخ سفید برنامه غنی‌سازی اورانیوم در دو دهه پیش و ادامه آن را در خدمت ساخت «کلاهک هسته‌ای» ارزیابی کرد و دلیل آن را پنهان‌کاری ایران در سال‌های گذشته دانست.
SI/KG