تجمع صدها هزار تن از مردم تهران در میدان هفت تیر
۱۳۸۸ خرداد ۲۷, چهارشنبهامروز(چهارشنبه بیست و هفتم خرداد) نیز در سومین روز پیاپی، معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران دست به تجمع و راهپیمایی سکوت در میدان هفت تیر تهران زدند.
از ساعت ۵ بعدازظهر به وقت تهران سعی کردیم با شرکتکنندگان در این راهپیمایی تماس بگیریم. اولین تماس ما قبل از شروع رسمی تجمع بود: «من حدود چهار و ده دقیقه اینجا بودم. از بالا که آمدم خیلی خلوت بود. اصلا هیچ خبری نبود. آمدم دیدم ملت همین طور گله به گله کنار میدان آنجاهایی که خلوت است و سایه نشستند. رفتم یک چرخی زدم تو کوچهها دیدم پلیس ایستاده و ماشین کلانتری هم هست و مردم هم آمدند ایستادند. ولی وقتی نیمه اول بازی ایران کره تمام شد، یکهو اصلا از همه جهت ملت ریختند. الان از همه طرف دارند میآیند. البته نمیدانم الان چه قدر شدهاند، تو میدان نیستم، الان تو یکی از خیابانهای فرعیام. ولی یکهو خیلی شدند. الان هم همین طور گله به گله دارند میآیند، از تمام این کوچههای اطراف میدان و از تو خیابانها همین طور گله به گله دارند میآیند. ماشینهای اورژانس هم زیاد ایستادند. مثل این که از قبل بهشان گفتند که احتمالا امروز بهشان احتیاج هست. گویا قرار است خبری بشود. چندین ماشین اورژانس در ضلع شرقی میدان که سایه هست ایستادند. الان چهارتاشان را دیدم، سه چهارتاشان را دیدم که همین طوری اینور ایستادهاند».
این شاهد میگوید مردم یکدیگر را دعوت به سکوت کرده و تنها پلاکاردهایی با مضامین مختلف در دست گرفته بودند: «امروز همه یک شاخه گل دستشان هست، با لباس مشکی و روبان سبز. بعد شعارهایی که دستشان هست: شب است و چهرهی میهن سیاه است/ نشستن در سیاهیها گناه است. یا: همراه شو عزیز، تنها نمان به درد، کاین درد مشترک، هرگز جدا جدا درمان نمیشود».
در ساعت ۹ شب به وقت تهران تماس ما با یکی دیگر از تظاهرکنندگان امروز برقرار شد. وی که در حال بازگشت به خانهاش بود، مشاهداتش از راهپیمایی امروز را اینگونه توصیف میکند: «امروز خیلی شلوغ بود، اصلا غیر قابل باور بود یعنی می توانم بگویم همان جمعیتی که روز دوشنبه از امام حسین تا آزادی را پر کرده بودند، امروز هم بودند. شلوغی از داخل ایستگاه مترو شروع شد یعنی طوری بود که ما نمیتوانستیم از در مترو خارج شویم، داشتیم خفه میشدیم تا اینکه تمام درهای خروجی حتی درهای مخصوص کارکنان مترو را هم باز کردند و مردم با زور از مترو خارج شدند. میدان هفت تیر هم خیلی شلوغ بود، همه حرکت کردند به طرف میدان ولیعصر و تمام دو سمت خیابان و پیادهروها پر شد و کاملا هم سکوت بود و هیچ شعاری نمیدادند، فقط دست مردم پلاکارد بود. پلاکاردهایی که عکس شهدا را نشان میدادند و شعارهایی که نوشته بودند و یکی از شعارهایی که خیلی زیاد بود این بود که نوشته بودند خس و خاشاک تویی، پستتر از خاک تویی. شاید یکی دو ساعت تا میدان ولیعصر طول کشید. ولی باور کنید الان که ما داشتیم بر میگشتیم هنوز جمعیت داشت از میدان هفت تیر به سمت ولیعصر میرفت یعنی طی سه ساعت جمعیت همینطور جریان داشت و قطع نمیشد. من وقتی برگشتم باورم نمیشد».
به گفتهاین شرکتکننده، افرادی در میان جمعیت نوشتههایی را پخش میکردند که مردم را دعوت به سکوت کرده و از آنان میخواستند قبل از تاریک شدن هوا محل راهپیمایی را ترک کنند. در این اطلاعیهها نوشته شده بود که اغتشاشگران در تاریکی شب و زمانی که اکثریت مردم متفرق شدهاند دست به ایجاد ناآرامی میزنند.
شرکت اقشار مختلف مردم با گروههای سنی متفاوت
نکتهای که اکثر تظاهرکنندگان به آن اشاره میکنند، تغییر ترکیب سنی شرکتکنندگان در تظاهرات نسبت به قبل از انتخابات است. یکی از شاهدان در این مورد چنین میگوید: «از چهارشنبههفتهی پیش تا امروز که من در این تظاهرات بودم، ترکیب سنی کاملا دارد تغییر میکند. یعنی در چهارشنبهی پیش از انتخابات، ترکیب سنی نود درصد زیر چهل سال بود، الان مثلا دوشنبه یا دیشب یا امروز خیلی سنهای بالاتر، آدمهای پا به سن گذاشته حتا خیلی از زنهای پا به سن گذاشته و پیر و مسن دیده میشود و همهشان هم شرکت میکنند».
یکی دیگر از تظاهرکنندگان امروز به شرکت اقشار مختلف مردم در این راهپیمایی اشاره کرده و میگوید:«چیزی که امروز خیلی جلب توجه میکرد، حضور اقشار مختلف مردم بود یعنی من خودم تعداد زیادی زن چادری دیدم، روحانی دیدم، پیرمرد، پیرزن، خانواده مثلا مادر با پسرش، زن و شوهر با بچههایشان، بچه توی کالسکه، نوزاد چندماهه در بغل، اینها خیلی امروز پررنگ بود».
ستاد میرحسین موسوی همچنین از مردم دعوت کرده تا فردا پنجشنبه بیست و هشتم خرداد ماه با لباس سیاه و نماد سبز به نشان عزاداری برای کشتهشدگان اخیر در مساجد حضور پیدا کنند. به گفتهی شاهدان عینی، شرکتکنندگان در تظاهرات امروز با یکدیگر قرار گذاشتند تا فردا پنج شنبه ساعت ۴ بعدازظهر در میدان توپخانه تجمع کنند.
همچنین مهدی کروبی از معترضان به نتایح انتخابات خواست تا روز جمعه بیست و نهم خرداد با لباسهای سیاه به نشانه سوگواری برای «شهدای راه جمهوریت نظام اسلامی ایران» از میدان هفت تیر تهران به سمت محل برگزاری نماز جمعه راهپیمایی کنند.
نویسنده: میترا شجاعی
تحریریه: فرید وحیدی