تأکید روسیه بر موضع پیشین خود در قبال سوریه
۱۳۹۱ خرداد ۱۴, یکشنبهولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، روز یکشنبه (۳ ژوئن/ ۱۴ خرداد) با فشاری هماهنگ از سوی غرب برای تغییر موضع مسکو در برابر سوریه روبهرو شد. او میزبان شام خصوصی هیئتی از اتحادیهی اروپا در سنپترزبورگ بود. دو طرف روز دوشنبه نشستی رسمیتر را برگزار میکنند که موضوع سوریه و برنامهی هستهای ایران از دستورهای جلسهی آن هستند.
ژوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیهی اروپا، و هرمان فان رومپوی، رئیس شورای اروپا، تلاش میکنند موضع دولت روسیه در قبال دو کشور را در سومین دورهی حضور پوتین در کرملین تغییر دهند. هر چند هم پوتین در سفر روز جمعه به آلمان و فرانسه و هم لاوروف روز یکشنبه نشان دادند که تغییری در سیاست تاکنونی روسیه نسبت به سوریه ایجاد نشده است.
سرگی لاوروف، وزیر خارجهی روسیه، روز یکشنبه گفت: «تنها راه برونرفت از بحران سوریه ... پایان خشونت و پشتیبانی مستمر از طرح صلح عنان است». او تأکید کرد که روسیه از این روند پیروی میکند و دیگر کشورها را هم فرا خواند تا همین سیاست را در پیش بگیرند.
روسیه اذعان میکند که سوریه در آستانهی جنگ داخلی قرار دارد اما با اشاره به جنگهای عراق و لیبی، انتقال قدرت در یک کشور با دخالت خارجی را راهحل مشکل در درازمدت نمیداند.
در روزهای اخیر و در پی افزایش خشونت در سوریه علیرغم حضور ناظران سازمان ملل، برخی از کشورهای غربی امکان حملهی نظامی به سوریه را منتفی ندانستهاند. شورای امنیت سازمان ملل نیز تا کنون بارها تلاش کرده قطعنامهای شدید علیه رژیم سوریه تصویب کند؛ تلاشی که با وتوی روسیه و چین بینتیجه مانده است.
گفتوگوی تلفنی با عنان و کلینتون
سرگی لاوروف روز یکشنبه در گفتوگویی تلفنی با کوفی عنان، فرستادهی ویژهی سازمان ملل و اتحادیهی عرب برای حل بحران سوریه، بار دیگر تأکید کرد که کشتار اخیر در شهر حوله در استان حمص نشان داد که گزینهی دیگری جز تشویق دوطرف به گفتوگو وجود ندارد.
مقامهای دولتی روسیه میگویند که نه طرفدار بشار اسد هستند و نه از مخالفان او پشتیبانی میکنند. کشورهای غربی در مقابل اسد را مسئول خشونت در این کشور میدانند و بارها خواستار کنارهگیری او از قدرت شدهاند.
هیلاری کلینتون، وزیر خارجهی ایالات متحدهی آمریکا، روز یکشنبه از گفتوگوی تلفنی خود با همتای روسی خود خبر داد. وی در استکهلم، پایتخت سوئد، به خبرنگاران گفت، که به لاوروف در روزهای اخیر «با صراحت گفته است» که تلاشها دیگر در جهت مذاکره با رژیم اسد نیستند، بلکه بر ایجاد گذاری سیاسی در سوریه متمرکز شدهاند.
اتحادیهی اروپا نیز تصمیم دارد روز دوشنبه در نشست رسمی خود با روسیه که کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی این اتحادیه نیز در آن حضور دارد، پیام مشابهی به روسیه منتقل کند.
موضعگیری روسیه و "ناامیدی" از پوتین
کرملین همچنین از غرب به دلیل وضع تحریم نفتی علیه جمهوری اسلامی ایران انتقاد میکند. دولت روسیه "تحریمهای یکطرفه" را تنها مانعی برای تحقق سازشهای احتمالی غرب با تهران ارزیابی میکند.
فان رومپوی، رئیس شورای اروپا، اما در گفتوگو با یک روزنامهی روسی گفته است: «لغو یا ادامهی تحریمها [علیه ایران] به رفتار این کشور در آینده بستگی دارد».
روسیه تأکید میکند که روابط این کشور و اتحادیهی اروپا با حضور پوتین در کرملین گرمتر میشود. به اعتقاد ولادیمیر چیژوف، نمایندهی این کشور در اتحادیهی اروپا، «همکاری استراتژیک توسعهیافته میان روسیه و اتحادیهی اروپا برای دوطرف نهتنها مفید، بلکه ضروری است».
به اعتقاد برخی از تحلیلگران، سران اتحادیهی اروپا که امیدوار بودند ولادیمیر پوتین پس از بازگشت به کاخ ریاست جمهوری این کشور علاقهی بیشتری به همکاری نشان دهد، تا حدودی مأیوس شدهاند. الکساندر کونووالف، کارشناس مؤسسهی ارزیابیهای استراتژیک روسیه، بر این نظر است که «رفتار و موضعگیریهای اخیر پوتین نشان میدهند که علاقهی او به همکاری بیشتر از گذشته نشده است».
اتهام وقتکشی به بشار اسد
روز یکشنبه بشار اسد در برابر نمایندگان پارلمان جدید سوریه سخنرانی کرد. او در نخستین سخنرانی خود پس از کشتار شهر حوله بار دیگر «تروریستها و حامیان خارجی آنان» را مسئول خشونت در کشورش خواند و تأکید کرد که به مقابله با "تروریستها" ادامه میدهد. بشار اسد در ادامه گفت: «سوریه مشکل سیاسی ندارد بلکه با یک جنگ خارجی واقعی روبهروست.»
وزیر خارجه عربستان سعودی ساعتی بعد از این سخنرانی و در کنفرانسی خبری مشترک با دبیرکل سازمان ملل، رئیسجمهور سوریه را به وقتکشی متهم کرد. سعود الفیصل تأکید کرد که حکومت سوریه به هیچیک از تعهداتی که پذیرفته عمل نکرده است و اکنون نیز تلاش میکند برای حکومت خود زمان بیشتری بخرد.