بی‌خبری از وضعیت بازداشت‌شدگان روزهای گذشته
۱۳۸۸ دی ۱۱, جمعه
بی‌خبر نگاه داشتن بستگان و نزدیکان بازداشت‌شدگان ماه‌های اخیر و بلاتکلیفی آنها ظاهرا به یکی از روش‌های معمول دستگاه قضایی و نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی تبدیل شده است. تعدادی از این بازداشت‌شدگان ماه‌هاست در زندان به سر می‌برند و از وضعیت تعدادی دیگر از آنها اطلاعی در دست نیست.
۸۰ روز در بازداشت
جمعی از نویسندگان و اهل مطبوعات ایران در نامه‌ای خطاب به رئیس قوه قضاییه، خواهان آزادی جواد ماهزاده شده‌اند. او نویسنده‌ی رمان «خنده‌ات را از من بگیر» و از همکاران بخش فرهنگی بسیاری از روزنامه‌های مطرح کشور است. در این نامه به در بند بودن تعداد زیادی از نویسندگان و روزنامه‌نگاران اشاره شده که به اعتقاد امضاکنندگان «تداوم بازداشت آنان موجب خسران برای فرهنگ کشور است و زمان‌هایی را که آنان باید صرف خدمت به فرهنگ این مرز و بوم کنند، در بازداشت و زندان سپری می‌شود.»
پس از بازداشت صدها فعال سیاسی و روزنامه‌نگار در هفت ماه گذشته، از نیمه‌شب یکشنبه ششم دی‌ماه، موج جدیدی از دستگیری‌ها آغاز شد که ابعادی بسیار گسترده و نگران‌کننده دارد.
دستگیری امید منتظری و اردوان تراکمه
یکی از امضاکنندگان نامه‌ی یاد شده یونس تراکمه، داستان‌نویس و منتقد نام آشناست که پسرش جزو بازداشت‌شدگان یک هفته‌ی اخیر است. اردوان تراکمه در رشته سینما تحصیل می‌کند و چند فیلم مستند ساخته و مقالات او که صرفا در حوزه های فرهنگی و نقد فیلم بوده در نشریات داخل کشور منتشر شده است. او یکشنبه شب که به منزل مهین فهیمی، از مادران صلح، و مادر دوست و همدانشگاهی خود، امید منتظری رفته بود، همراه با خانم فهیمی و امید منتظری بازداشت شد. ماموران امنیتی همراه اردوان تراکمه به محل سکونتش رفته و کامپیوتر، کتاب‌ها و دستنوشته‌های او را با خود بردند. اردوان تراکمه در تماس تلفنی کوتاهی محل نگهداری خود را زندان اوین عنوان کرده است. پیگیری خانواده برای آگاهی از علت دستگیری او که در راهپیمایی عاشورا نیز شرکت نداشته، تا کنون به نتیجه نرسیده است.
دستگیری به بهانه‌ی حوادث روز عاشورا
اسماعیل احمدی‌مقدم، فرمانده نیروی انتظامی، نهم دی‌ماه دستگیری ۵۰۰ نفر در روز عاشورا را تایید کرد. او همچنین می‌افزود: «البته وزارت اطلاعات و ديگر ضابطان هم دستگيری‌هایی داشته‌اند.» دو روز پیشتر "فعالان حقوق بشر ایران" از انتقال هزار و صد نفر به زندان اوین خبر داده‌اند. بنابر این گزارش، به دلیل کمبود جا تعدادی از بازداشت‌شدگان به مکان‌های دیگری منتقل شده‌اند. نیروهای امنیتی پس از ناآرامی‌های روز عاشورا، چند صد نفر را بازداشت کرده‌اند که بسیاری از آنها در این حوادث حضور نداشته‌اند. ظاهرا نگرانی از گسترش دامنه‌ی اعتراض‌ها، نیروی انتظامی و به ویژه نهادهای امنیتی و اطلاعاتی را به دستگیری بسیاری از افرادی سوق داده که به زعم آنها می‌توانند در سازماندهی تظاهرات نقشی ایفا کنند.
بی‌خبری خانواده‌ها و افزایش نگرانی‌ها
به گفته‌ی بستگان بسیاری از بازداشت‌شدگان روزهای گذشته، دادگاه انقلاب که مرجع پاسخگویی در مورد وضعیت زندانیان محسوب می‌شود، از وضعیت و محل نگهداری آنها هیچ اطلاعی به مراجعه‌کنندگان نمی‌دهد. شایعاتی که درباره احتمال اعدام تعدادی از زندانیان برای ایجاد وحشت در میان معترضان پخش شده، نگرانی‌ها را افزایش داده است. فرمانده نیروی انتظامی معترضان را به تشدید برخوردها و «کور کردن چشم فتنه» تهدید کرده است. او از "برخورد قاطع" پلیس با کسانی خبر داد که در تظاهراتی مانند روز عاشورا شرکت کنند. این در حالی است که بسیاری از فعالان نهادهای مدنی و گروه‌های داشنجویی بدون ارتباط با تظاهرات یکشنبه دستگیر شده‌اند.
چهار روز پس از آغاز دستگیری‌های گسترده، وزارت اطلاعات با صدور بیانیه‌ای معترضان را "فریب‌خورده‌ی بیگانگان" خواند و مدعی شد، تا کنون با آنها با مدارا برخورد شده است. در این بیانیه آمده است، چنانچه "فریب‌خوردگان" راه خود را از بیگانگان جدا نکنند، «بدون هيچگونه مماشاتی، برخورد قانونی با آنان صورت خواهد گرفت.» برخورد غیرقانونی با بازداشت شدگان، یکی از موراد اعتراض بستگان آنهاست. مطابق قوانین موجود، مشخص بودن محل نگهداری، تفهیم اتهام ظرف ۲۴ ساعت، داشتن وکیل و محدود بودن دوران بازداشت موقت، از ابتدایی‌ترین حقوق زندانیان به شمار می‌رود.
BK/BB