بورس ارز قبل از راه‌اندازی به کما رفت
۱۳۹۱ شهریور ۲۷, دوشنبه
محمد نهاونديان رييس اتاق بازرگانی، صنايع و معادن و كشاورزی ايران روز دوشنبه ۲۷ شهریور اعلام کرد که «بورس ارز فعلا از دستور كار خارج شد و به شكل قبل در دستوركار نيست.» نهاوندیان به خبرگزاری "ایسنا"، گفت که به‌جای راه‌اندازی بورس ارز، "طرح‌های مكملی" در دولت مطرح شده است.
محمدرضا پورابراهیمی نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس و عضو شورای عالی بورس اما سخنان نهاوندیان را در مورد منتفی شدن راه‌اندازی بورس ارز تکذیب کرد و در گفت‌وگو با "خبرگزاری مهر" گفت که این بورس به‌طور قطع در آینده نزدیک ایجاد خواهد شد.
سایت "فرارو" با اشاره به انتشار اخبار ضد و نقیض از تشکیل یا عدم تشکیل بورس ارز در گزارشی با عنوان "بورس ارز در کما" از قول نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نوشته که ساختارها و بسترهای بورس ارزی آماده است و حتی ده روز قبل نرم افزار بورس ارز در شورای عالی بورس معرفی شده است.
مشکل کنترل نوسانات شدید ارزی
بورس ارز آخرین راهکار مقامات اقتصادی جمهوری اسلامی ایران برای کنترل نوسانات شدید ارزی است. آن‌طور که شمس‌الدین حسینی، وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرده بود، بورس ارز با هدف کاستن از شکاف زیاد بین نرخ ارز مرجع و نرخ بازار آزاد آغاز به کار خواهد کرد. به‌گفته مقامات اقتصادی جمهوری اسلامی قرار است صادرکنندگان در بورس ارز گواهی‌های ارزی با اخذ تائیدیه از بانک عامل و بانک مرکزی را معامله کنند.
فعالان بخش خصوصی در جلسات اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران اعلام کرده‌اند اگر بانک مرکزی از چنین ظرفیتی برخوردار است که به‌عنوان عرضه کننده اصلی ارز، در بورس ارز ارائه کند چرا اکنون و خارج از چارچوب بورس، ارز مورد نیاز متقاضیان را تامین نمی کند؟
مجیدرضا حریری، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، گفته است: «صادرکنندگان، چندان راغب نیستند که دارایی خود را وارد سیستمی کنند که قیمت‌گذاری در آن توسط دولت صورت می گیرد.» به گفته فعالان بخش خصوصی، با راه‌اندازی بورس ارز، قیمت دلار تا ۳ هزار تومان افزایش خواهد یافت.
بازار پرالتهاب ارز
در هفته‌های گذشته نرخ ارزهای خارجی در ایران افزایشی بی‌سابقه داشت. هفته پیش بهای هر دلار آمریکا در بازار ملتهب ارز رکورد شکست و به بیش از ۲۶۰۰ تومان رسید. پیش از این محمود بهمنی، رئيس كل بانک مركزی جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا اعلام کرده بود: «بانک مركزی نمی‌تواند مرتبا قيمت ارز را پايين بياورد ولی سعی كرديم آن را كنترل كنيم.»
در آشفته بازار ارزی ایران، غلامرضا مصباحی مقدم رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی روز شنبه (۲۵ شهریور / ۱۵ سپتامبر) بانک مرکزی را "عامل به‌هم‌ریختگی بازار ارز" معرفی کرد. او گفت: «بانک مرکزی سه هفته است که ارزی عرضه نمی‌کند وهمین عدم تزریق ارز تقاضای آن را تشدید کرده و منجر به افزایش قیمت شده است.» به گفته این نماینده مجلس، این‌که دولت به بهانه راه‌اندازی بورس ارز "فرافکنی" کند و ارز عرضه نکند تدبیر نادرستی است.
در همین زمینه روابط عمومی بانک مركزی جمهوری اسلامی ایران روز ۲۷ شهريور موضوع توقف پرداخت ارز ورود کالا را رد و اعلام کرده است اين بانک کماکان ارز لازم برای ورود کالاهای اساسی و استراتژيک مورد نياز کشور را به نرخ مرجع (۱۲۲۶ تومان) تامين می‌کند.
بحران ارزی در ایران در روزهای اخیر باعث شد تا شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مجلس حاضر شود. وزیر اقتصاد خطاب به نمایندگان مجلس در خصوص نحوه تزریق ارز به بازار گفته بود: «من مسئول ارز و بودجه نیستم و پاسخگو نخواهم بود. این اختیار و اطلاعات نزد مقام مسئول دیگری است.»
نامه صنعتگران
نوسانات شدید بازار ارز و سکه در ایران در ماه‌های گذشته و به دنبال تحریم‌های نفتی و بانکی اتحادیه اروپا و آمریکا آغاز شد.
بحران ارز چنان شدت گرفت که دولت دارندگان ارزهای ثبت نشده خارجی را قاچاقچی نامید و به مجازات تهدید کرد. بانک مرکزی با هدف مهار بحران، برای دلار نرخ ثابت ۱۲۶۲ تومانی اعلام کرد، اما این تدبیر نیز نتوانست مانع از نوسانات شود.
در ماه‌های اخیر نوسانات قیمت ارز باعث ایجاد بحران نقدينگی در واحد‌های بخش خصوصی و به دنبال آن تعطیلی بخشی از فعالیت‌های تولیدی این بخش شده است.
پیش از این هادی غنیمی‌فرد، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت، در نامه‌ای به رئیس‌کل بانک مرکزی که به "نامه سرگشاده صنعتگران" معروف شده است، خواستار کناره‌گیری او از ریاست بانک مرکزی به دلیل "سرگشتگی آن مقام در مسایل مرتبط با ارز" شده بود.
در نامه سرگشاده صنعتگران به نقل از روزنامه "جهان صنعت" (پنجشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۱) به اظهارات رئیس بانک مرکزی مبنی بر «در اختیار داشتن ارز و طلای کافی برای گذران امور کشور» اشاره شده بود، در حالی که هیچ کس نتوانست از ارز مرجع به مبلغ ۱۲۲۶ تومان استفاده کند.