«به جای انتقال آب رودخانهها منابع آبی را مدیریت کنید»
۱۳۹۲ آبان ۲, پنجشنبه
انتقال آب رود کارون به استانهای مرکزی از جمله اصفهان، یزد و کرمان، اعتراض مردم اهواز را در پی داشته است. روز پنجشنبه دوم آبان (۲۴ اکتبر) دومین زنجیره انسانی در اعتراض به این امر در پارک ساحلی اهواز تشکیل شد. هفته پیش از آن نیز در روز چهارشنبه ۲۴ مهر (۱۶ اکتبر) اولین زنجیره انسانی در اطراف رود کارون در اهواز تشکیل شده بود.
معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط زیست ایران ضمن حمایت از اعتراضات مردم اهواز نسبت به انتقال آب رود کارون گفته است: «امیدواریم این اقدام با برنامهریزی و مطالعه کافی اثراتی که این انتقال بر مبدا میگذارد انجام شود».
وی تاکید کرده که حفاظت از کیفیت و منابع و سرچشمههای کارون در دستور کار سازمان محیط زیست قرار دارد. خانم ابتکار به مردم خوزستان اطمینان داده که حقوق زیست محیطی آنها در این طرحها نادیده گرفته نخواهد شد.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی نیز روز سهشنبه ۳۰ مهرماه در صحن علنی مجلس نسبت به انتقال آب رود کارون به رئیس جمهور هشدار داده است. وی در گفتوگو با خبرگزاری مهر ضمن اعلام این خبر گفته: «متاسفانه تغییرات در وزارت نیرو شرایط را به گونهای پیش برده که برخیها قصد دارند برای آباد کردن یک منطقه، منطقه و استانی دیگر را نابود کنند که این روش کاملا ناپسند است».
طرحی که اساسا نباید اجرا شود
هرچند رئیس سازمان محیط زیست صحبتی از اجرا نشدن برنامه انتقال رود کارون نکرده و تنها گفته این اقدام با برنامهریزی و مطالعه کافی انجام خواهد شد، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند این طرح اساسا نباید اجرا شود.
شبکه چهار صدا و سیمای جمهوری اسلامی ۲۹ مهرماه (۲۱ اکتبر) برنامه ویژهای درباره انتقال آب رود کارون پخش کرد. در این برنامه که با اجرای محمد درویش، کارشناس محیط زیست پخش شد، دو استاد دانشگاه و رئیس سندیکای آب استان خوزستان شرکت داشتند.
هر سه کارشناس شرکتکننده در این برنامه متفقالقول بودند که اساسا طرح انتقال آب رود کارون طرح درستی نیست. دلایل گوناگونی برای این امر ذکر شد که عمدهترین آن افت کمی و کیفی آب رود کارون بود.
آقای درویش در این برنامه اعلام کرد که عمق متوسط رود کارون در حال حاضر به کمتر از یک متر رسیده که در طول تاریخ مدون این رودخانه بیسابقه بوده است.
"داودرضا عرب" مدرس منابع آب در این برنامه به کم شدن ظرفیت خودترمیمی رودخانه کارون اشاره کرد که یکی از مهمترین دلایل آن احداث سد گتوند بوده است. این استاد دانشگاه تلفیقی از طرحهای اجراشده مثل سدسازی به اضافه خشکسالی را سبب ایجاد بحران در حوزه کارون دانست.
"مهدی میرزایی" فوق تخصص آب و استاد دانشگاه علاوه بر کمآبی، تغییر رژیم جریان آب کارون را علت دیگری برای بروز بحران در این حوزه دانست. وی همچنین به احداث سد خاکی اشاره کرد که باعث پیشروی آب خلیج فارس به کارون شده اما حالا قرار است با انتقال آب کارون از جمع شدن آب پشت این سد جلوگیری کنند.
آقای میرزایی ابراز تعجب کرد که چرا از یک طرف بودجه گزافی برای سدسازی هزینه میشود و بعد بودجه گزاف دیگری برای انتقال آب رودخانه و در نتیجه جمع نشدن آب پشت سد احداثشده.
خرماهایی که به خاطر شوری آب، خوراک دام میشوند
در برنامه تلویزیونی ویژه بحران رود کارون اعلام شد در حالی که ۲/۲ میلیون هکتار از زمینهای جلگه خوزستان بدون آب است، تصمیم گرفته شده تا آب این منطقه به استانهای مرکزی منتقل شود.
همچنین کم شدن آب باعث شورتر شدن آب شده و این امر به محصولات کشاورزی منطقه نیز آسیب زده است. از جمله خرمای منطقه کارون که جزو مرغوبترین خرماهای تولیدی ایران بوده بر اثر شوری آب کشاورزی، کیفیت خود را از دست داده تا حدی که این خرما در حال حاضر به عنوان خوراک دام عرضه میشود.
"حمیدرضا خدابخشی" رئیس سندیکای آب استان خوزستان که از طریق تماس تلفنی در میزگرد شبکه چهار حضور داشت تصریح کرد که فعالان حوزه آب با انتقال آب از هرجای ایران به هر نقطه دیگر مخالفاند نه فقط در استان خوزستان.
مهدی میرزایی نیز مناسبترین راه برای حل بحران آب مناطق ایران را "مدیریت منابع آب" دانست و تاکید کرد که به جای انتقال آب از یک نقطه کم آب به نقطه کمآب دیگر باید راه حل پایدار مدیریت منابع آبی را به کار برد.
طرح توسعه نیشکر و به تبع آن نشر زهابهای مهلک ناشی از پساب زمینهای زیر کشت نیشکر، سرازیر شدن آلایندهها و فاضلابهای شهری و بیمارستانی به علاوه سدسازیهای بیرویه از جمله عواملی هستند که منطقه کارون را با بحران کمآبی مواجه کردهاند.