نشست اپوزیسیون؛ اعلام "منشور همبستگی" و تمرکز بر فروپاشی
۱۴۰۱ بهمن ۲۱, جمعه
نشست ''آینده جنبش دموکراسی ایران'' ساعت ۲۱ و ۱۵ دقیقه به وقت تهران در روز جمعه ۲۱ بهمن‌ماه (۱۰ فوریه) با حضور هشت چهره سرشناس مخالف جمهوری اسلامی در موسسه زنان، صلح و امنیت در دانشگاه جرج تاون در شهر واشنگتن آمریکا آغاز شد.
شاهزاده رضا پهلوی، شیرین عبادی، حامد اسماعیلیون، مسیح علی‌نژاد، نازنین بنیادی، گلشیفته فراهانی، علی کریمی و عبدالله مهتدی سخنرانان در این نشست بودند و کریم سجادپور، پژوهشگر در بنیاد صلح کارنگی نیز مجری مراسم بود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
از میان شرکت‌کنندگان، شیرین عبادی، گلشیفته فراهانی، عبدالله مهتدی و علی کریمی به صورت مجازی در نشست شرکت کردند.
مسیح علی‌نژاد، دقایقی پیش از آغاز این نشست، تصویری از خود در کنار شاهزاده رضا پهلوی، حامد اسماعیلیون و نازنین بنیادی، سه نفر از دیگر سخنرانان این مراسم، منتشر کرد.
در ابتدای جلسه، ملان ورویر، دیپلمات باسابقه و نماینده ویژه پیشین آمریکا در امور جهانی زنان، در سخنانی با اشاره به مرگ ژینا مهسا امینی در بازداشت پلیس امنیت ایران، شجاعت مردم ایران در اعتراض‌ها علیه حکومت جمهوری اسلامی را ستود.
او تاکید کرد: «زنان ایران برای دهه‌هاست که در خط مقدم تغییر در ایران هستند.»
ملان ورویر اقدام‌های خشونت‌بار حکومت ایران علیه اعتراض‌های مسالمت‌آمیز مردم ایران را به شدت محکوم کرد.
سپس کریم سجادپور، پژوهشگر در بنیاد صلح کارنگی و مجری برنامه، با ارائه توضیحاتی درباره نحوه برگزاری این نشست، به معرفی سخنرانان پرداخت.
وقت "پایان دیکتاتور"
در ابتدای نشست، پیام تصویری شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل صلح پخش شد. او حکومت کنونی ایران را ''بی‌لیاقت'' توصیف کرد و گفت که مردم روز به روز خشمگین‌تر می‌شوند.
عبادی با اشاره به تلاش‌های بیهوده و ''جوانی‌های تلف‌شده مردم ایران'' گفت: «الان وقت آن است تا بگوییم که دیکتاتور به پایان سلام کن.»
او تاکید کرد، الان زمان آن نیست که به بهانه جمهوری یا سلطنت، به صورت هم چنگ بیندازیم.
شیرین عبادی افزود: «عبور از این رژیم جز با اتحاد امکانپذیر نیست. الان باید از چنگ این رژیم جنایتکار خلاص شویم.»
جمهوری اسلامی "تنها دشمن مشترک"
عبدالله مهتدی، دبیرکل حزب کومله کردستان ایران نیز در سخنانی گفت: «ما برای اینکه ایران را از دست جمهوری اسلامی درآوریم، باید همبسته و متحد بمانیم.»
به گفته او، حکومت ایران در طی دهه‌ها تصویر دروغینی از کردستان ارائه داده بود.
مهتدی افزود: «تنها دشمن مشترک ما و نیرویی که کمر به نابودی ما بسته، جمهوری اسلامی است.»
دبیرکل حزب کومله کردستان ایران با بیان اینکه ''آنچه همه ما می‌خواهیم دوستی، آزادی و برابری است''، گفت که نوک پیکان باید تنها و تنها جمهوری اسلامی را نشانه بگیرد.
دست رد بر سینه "تفرقه"
گلیشفته فراهانی، بازیگر سرشناس نیز در پیامی گفت که سخنانش پیام مشترک او و علی کریمی، دیگر سخنران این نشست است.
فراهانی در ابتدای سخنانش گفت: «ما سیاستمدار نیستیم، اما صدای شما را با قدرت انعکاس می‌دهیم؛ نه سهم می‌خواهیم نه جایگاه؛ سهم و جایگاه از آن مردم است.»
این بازیگر با تاکید بر اینکه انتخاب نوع حکومت را باید به دوران پس از جمهوری اسلامی موکول کرد، تصریح کرد: «شکل حکومت فردا، ما را به سمت واگرایی سوق می‌دهد. انتخاب فردا را به زمانش موکول کنیم. جمهوری اسلامی تمرین آزادی را به ما یاد نداده، چون بین ما تفرقه انداخته است. ما خودمان باید دموکراسی و آزادی را تمرین کنیم.»
او در پیام مشترکش با علی کریمی، خواستار ''اتحاد و همبستگی حول فروپاشی ملاها''، ''عبور از منیت در برابر رای اکثریت'' و ''واگذاری نوع حکومت به رای اکثریت'' شد.
به گفته او، هر کس که باعث اختلاف در اپوزیسیون شود، "دارد خیانت می‌کند".
منشور همبستگی
مسیح علی‌نژاد، سخنران بعدی این نشست بود. او نیز با اشاره به کشته شدن ژینا مهسا امینی در بازداشت پلیس امنیت، گفت: «نام مهسا، اسم رمز انقلاب شد.»
او گفت که مرزهای این انقلاب، مرزهای جهان را درنوردیده و شعله‌های آن همچنان روشن است.
علی‌نژاد با اشاره به مطالبات گروه‌های اجتماعی مختلف در ایران، افزود: «جمهوری اسلامی جواب مطالبات را با گلوله داد تا ثابت کند که یک نفر به نام مهسا امینی را نکشته است.»
او با اشاره به اعتراض‌های ایرانیان خارج از کشور علیه حکومت ایران، بر هم‌صدایی ایرانیان علیه ''یک دشمن مشترک'' سخن گفت و افزود: «جمهوری اسلامی دشمن مشترک ما است.»
مسیح علی‌نژاد از تهیه منشوری برای اتحاد میان گروه‌های مختلف اپوزسیون خبر داد و افزود: «به جمع کردن اصول این منشور مشغولیم تا چون چتری مطالبات اکثریت ایرانیان را در برگیرد.»
به گفته او: «این منشور مبتنی بر اعلامیه حقوق بشر برای رفع تبعیض‌ها با حفظ یکپارچگی است تا هر ایرانی خود را در آن ببیند.»
او با بیان اینکه "به پایان منشور همبستگی نزدیک می‌شویم" ابراز امیدواری کرد که این منشور تا پایان ماه فوریه منتشر شود.
مسیح علی‌نژاد در عین حال با اشاره به ادامه تلاش‌ها برای منزوی کردن جمهوری اسلامی در جهان افزود: «جهان باید خود را برای یک روز بدون جمهوری اسلامی آماده کند؛ جهان بدون جمهوری اسلامی، جهان امن‌تری برای زندگی است.»
برای التیام "زخم‌های دادخواهان"
حامد اسماعیلیون، سخنران بعدی این نشست بود. او گفت: «من این انقلاب در ایران را بر مبنای چهار خواسته آزادی، دادرسی عادلانه، عدالت اجتماعی و عدالت محیط زیستی می‌دانم.»
اسماعیلیون با اشاره به سابقه طولانی دادخواهی خانواده قربانیان در جمهوری اسلامی گفت: «پس از جمهوری اسلامی، حقیقت باید عریان شود تا زخم‌های دادخواهان ایرانی پایان بیابد.»
نازنین بنیادی، بازیگر سرشناس و دیگر سخنران این نشست هم با اشاره به کیان پیرفلک، نوجوان جان‌باخته در جرین اعتراض‌ها در شهرستان ایذه، گفت: «آن رنگین‌کمان برای ما نشانه‌ای از تکثرگرایی است.»
او همچون مسیح علی‌نژاد از تهیه منشوری برای حرکت به سمت دموکراسی سکولار خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این منشور به یک جنبش بزرگتر برای تغییر پایدار و اساسی در ایران منجر شود.
گذر از شعار و آغاز عمل
شاهزاده رضا پهلوی هم دیگر سخنران این نشست بود که در سخنانش گفت: «من در همه این سال‌ها دو دسته از افراد را می‌شناسم؛ دسته اول کسانی که همچنان کینه و نفرت دارند و جزئی از مشکل هستند؛ من به دسته اول کاری ندارم. دسته دوم می‌خواهند جزئی از راه‌حل باشند، علی‌رغم اختلاف‌نظرها.»
او افزود: «اختلاف‌ها را باید کنار بگذاریم؛ به این امید که در زمان آزادی ایران، افراد از هر گرایشی بدانند که در برابر قانون کاملا مساوی هستند و در آزادی در خدمت سازندگی ایران، یک‌جا ایستاده‌اند.»
شاهزاده رضا پهلوی تاکید کرد: «وقت آن رسیده از شعارها بگذریم، آستین‌ها را بالا بزنیم و کارمان را شروع کنیم.»
در ادامه این جلسه، پرسش و پاسخ میان خبرنگاران و حاضران با سخنرانان انجام شد.
سخنرانان اغلب بر ضرورت همگرایی میان همه گروه‌های سیاسی مختلف با هدف عبور از جمهوری اسلامی تاکید کردند.
ضرورت همراهی "قشر خاکستری"
شاهزاده رضا پهلوی در پاسخ به سوالی درباره اقدام‌های ضروری در این برهه زمانی، از جمله گفت: «یکی از کارهای رژیم قطع اینترنت است. رسانه‌های ماهواره‌ای نقش کلیدی دارند تا این ارتباط قطع نشود. ما هم مشغول تلاش‌هایی هستیم تا از این مساله [قطع احتمالی اینترنت در ایران] جلوگیری کنیم.»
ولیعهد پیشین ایران در پاسخ به سوالی درباره بیانیه اخیر میرحسین موسوی با اشاره به "تمرکز بر فروپاشی" و ''ضرورت مشارکت حداکثری برای ریزش بیشتر از حکومت جمهوری اسلامی'' گفت: «مسلما ما از افرادی که از حکومت جدا شوند، استقبال خواهیم کرد؛ از افرادی که به این نتیجه رسیدند که اصلاحات راه خروج از این بن‌بست نیست.»
او همچنین بر اهمیت همراه شدن ''قشر خاکستری'' با اعتراض‌های ضدحکومتی در ایران تاکید کرد.
نازنین بنیادی هم با تاکید بر ضرورت همبستگی میان افراد و گروه‌های سیاسی مختلف گفت: «این ایده که ما اینقدر متفرق هستیم و نمی‌توانیم با هم کار کنیم باید از بین برود.»
او با اشاره به دیدارش با رهبران شماری از کشورهای جهان گفت: «به همه آنها می‌گویم که رهبران واقعی برای اداره کشور آنهایی هستند که الان در زندان‌های جمهوری اسلامی هستند.»
مسیح علی‌نژاد نیز در پاسخ به پرسشی درباره بیانیه اخیر میرحسین موسوی گفت: «این درخت دیکتاتوری جمهوری اسلامی، از درون هم باید کرم بیفتد، مثل موریانه‌ای که باید این درخت تنومند دیکتاتوری را فرو بریزد.»
او گفت که باید از بیانیه موسوی استقبال کرد، اما «کمیته‌های حقیقت‌یابی برای پرونده‌های این افراد تشکیل شود.»
مبنا "شرکت است، نه دعوت''
حامد اسماعیلیون در پاسخ به سوالی درباره ضرورت امید بخشیدن به مردم ایران گفت: «جمهوری اسلامی برای ما یک زمین سوخته باقی گذاشته است.»
او سپاه پاسداران را یکی از عوامل اصلی شرایط وخیم کنونی در ایران دانست و بر ضرورت ادامه تلاش‌ها برای قرار گرفتن سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی تاکید کرد.
اسماعیلیون با اشاره به بحث‌هایی در خصوص "انحلال سپاه" ابراز امیداوری کرد: «امیدوارم همین‌طور در منشور ما مطرح شود. ولی باید ساز و کاری برای آن در نظر گرفته شود.»
او همچنین بر ضرورت تدوین مناسباتی برای "عدالت انتقالی" تاکید کرد و به مثال‌هایی از این روند در کشورهای رواندا و یوگسلاوی ارجاع داد.
حامد اسماعیلیون نیز در پاسخ به سوالی درباره عدم حضور احزاب −غیر از حزب کومله کردستان− در این نشست گفت: «این قدم‌های اول است. ما سعی خواهیم کرد با همه گروه‌ها صحبت کنیم. انقلاب یک کار شبانه‌روزی است. زمان زیادی را باید به حرف زدن با مردم، فعالین و گروه‌ها اختصاص داد.»
او ابراز امیدواری کرد که در هفته‌ها و ماه‌های پیش‌رو "نهادهای مدنی ایرانی قدرت بگیرند."
شاهزاده رضا پهلوی در پاسخ به همین پرسش گفت: «مبنا دعوت نیست؛ شرکت است. این اتوبوس مجانی است و اصلا نیازی به دعوت نیست.»
او تنها شرط مشارکت را "قبول اصول مشترک" دانست.
رضا پهلوی در پاسخ به پرسشی درباره معیارها، شاخص‌ها و شفافیت درباره اصول کاری تصریح کرد: «متدولوژی ما تبادل نظر مداوم است. ممکن است بر سر همه‌چیز توافق نداشته باشیم، اما نباید زمان را از دست بدهیم.»
او افزود: «ما برخلاف سال ۵۷ اصول را از همین الان می‌گوییم؛ آلترناتیو را تعریف می‌کنیم، اما شاید در فردای ایران هم‌نظر نباشیم.»
شاهزاده رضا پهلوی تاکید کرد: «ما یک سیاست از پیش‌تعیین‌شده تعریف نمی‌کنیم.»
او همچنین از کشورهای خارجی خواست تا تصمیم خود را بگیرند و به همکاری با جمهوری اسلامی پایان دهند.
منشوری برای تکثر
حامد اسماعیلیون با ارائه توضیحاتی درباره منشوری که این هشت نفر مشغول کار بر روی آن هستند، گفت: «این متن یک وسیله است تا اکثریت ایرانی بتوانند خودشان را در آن ببینند.»
او با بیان اینکه این منشور از ایران آغاز شده، ابراز امیدواری کرد که ایرانیان خارج از کشور هم با این منشور همراهی کنند.
مسیح علی‌نژاد هم در این خصوص گفت: «واقعا این جنگ و اختلافی که جمهوری اسلامی آن را تلبیغ می‌کند بین ما نیست. ما نه دشمن هیچ رسانه‌ای هستیم و نه هیچ رسانه‌ای دشمن ما است.»
او با اشاره به پایگاه اجتماعی مختلف هشت چهره حاضر در این نشست افزود: «ما متنوع هستیم؛ متکثر هستیم.»