برزیل در مناقشه اتمی چه نقشی بازی می‌کند؟
۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۷, جمعه
منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران میهمانی شام می‌دهد. دفتر رئیس جمهوری از مکالمه تلفنی محمود احمدی‌نژاد با هوگو چاوز، رئيس جمهوری ونزوئلا پرده بر‌می‌دارد که گویا ایران با طرح پیشنهادی برزیل برای میانجیگری موافق است. این فعالیت ها به حساب «تلاش» ایران برای جلوگیری از تشدید تحریم‌ها گذاشته می‌شود. ولی در برزیل از یک سو بیم آن می‌رود که نزدیکی به زیان مناسبات با واشنگتن تمام شود و از سوی دیگر این تردید وجود دارد که هدف ایران از به میان کشیدن پای برزیل فقط وقت‌کشی باشد.
گفتگو با عبدالمالک رودریگو، سردبیر بخش برزیلی دویچه وله
دویچه وله: ایران مدعی است که برزیل خواستار میانجیگری در مناقشه اتمی این کشور است و طرحی در این زمینه ارائه داده است. ولی برزیل بلافاصله اعلام کرد که چنین پیشنهادی اصلا مطرح نشده است. واقعیت چیست؟
عبدالمالک رودریگو: ما ازطریق خبرگزاری نیمه رسمی فارس از آنچه از رئیس جمهوری ایران در این مورد گفته شده است مطلع شدیم. براساس این خبر آقای احمدی‌نژاد ظاهرا در یک گفت‌وگوی تلفنی با هوگو چاوز موافقت خود را با میانجیگری برزیل اعلام کرده است. ولی فعلا روشن نیست که آیا این یک پیشنهاد رسمی جدید است یا آن‌که ایران به پیشنهادی قدیمی استناد می‌کند. به هرحال هنوز هیچ تایید رسمی در این زمینه به دست ما نرسیده است.
چرا برزیل حاضر نیست موضع صریحی در این باره بگیرد. به هرحال سخنگوی وزارت خارجه برزیل گفته است که هیچ طرحی در دیدار وزیر خارجه برزیل از ایران مطرح نشده است؟
به نظر من نمی‌شود گفت که برزیل موضع صریحی نمی‌گیرد. موضوع به این سادگی نیست. پرزیدنت لولا بارها آمادگی خود برای میانجیگری در مناقشه هسته‌ای ایران را اعلام کرده است. تنها چیزی که در این میان روشن نیست این است که آیا برزیل مایل است خود مسئولیت غنی‌سازی اورانیوم را برعهده گیرد یا کشورهای دیگری هستند که از نظر جغرافیایی به ایران نزدیک‌ترند و به همین دلیل هم مناسب‌تر.
برزیل اصولا چه نقشی می‌تواند در مناقشه هسته‌ای ایران بازی کند؟
برزیل در حال حاضر یکی از ۱۵ عضو شورای امنیت است که البته حق وتو ندارد. برزیل به همراه ترکیه و لبنان که آن‌ها هم اعضای غیردائم هستند، در مقابل آمریکا قرار دارند که می‌خواهد تحریم‌های شدیدتری علیه ایران به کرسی نشاند. پرزیدنت لولا تحریم‌های شدیدتر را غیرسازنده می‌داند. آقای سلسو آموریم، وزیر خارجه برزیل در نشست کشورهای BRIC (برزیل، روسیه،هند و چین) در ماه آوریل هم تاکید کرد که تاثیر تحریم‌ها به شدت زیر سوال است.
رئیس جمهور برزیل از سفرش به ایران چه انتظاری دارد؟
آقای لولا خوشبین است. البته موفقیت این سفر تنها به رفتار ایران بستگی ندارد، یک طرف دیگر قضیه هم اعضای شورای امنیت هستند. ولی من فکر می‌کنم تا آن‌زمان دولت برزیل جزییات بیشتری درباره مذاکرات منتشر کند.
چه گمانه‌زنی‌هایی در این زمینه در کشور شما می‌شود؟
مردم برزیل از خود می‌پرسند کشورشان از نزدیکی با ایران چه سودی می‌برد. خیلی‌ها می‌ترسند که مناسبات برزیل با واشنگتن مخدوش شود. البته نظرهایی هم وجود دارد مبنی بر این‌که ایران با پیش کشیدن پای برزیل تنها قصد دارد وقت‌بیشتری برای خود دست و پا کند.
مصاحبه‌گر: نیلوفر خسروی
تحریریه: بهمن مهرداد