بحران سیاسی در ترکیه و کنارهگیری نخستوزیر
۱۳۹۵ اردیبهشت ۱۶, پنجشنبهاختلاف نظر نخستوزیر ترکیه با رئیسجمهور این کشور، دولت ترکیه را گرفتار یک بحران سیاسی جدی کرده است. رسانههای ترکیه به نقل از منابع خبری خود در حزب عدالت و توسعه، احتمال کنارهگیری احمد داوداوغلو از رهبری این حزب را مطرح کردند.
حزب عدالت و توسعه در ترکیه قدرت را در دست دارد. پیشبینی میشود داوداوغلو در نشست اضطراری این حزب نامزد رهبری حزب نشود. این نشست قرار است پیش از آغاز ماه رمضان (۱۸ خرداد /۷ ژوئن) برگزار شود.
بدون ریاست حزب حاکم ماندن در مقام نخستوزیری برای احمد داوداوغلو ممکن نخواهد بود. داوداوغلو تصمیم دارد روز پنجشنبه (۱۶ اردیبهشت/ ۵ مه) پس از نشست رهبران حزب در یک کنفرانس مطبوعاتی شرکت کند.
او چهارشنبه شب نیز دیداری یک ساعت و نیمه با رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه داشت که از متحوای آن هنوز هیچ گزارشی منتشر نشده است.
اختلاف درون حزبی و جنگ قدرت
حزب عدالت و توسعه هفته گذشته اختیارات نخستوزیر ترکیه را محدود کرد. این اقدام از دید ناظران سیاسی و اپوزیسیون ترکیه ضربهای به رئیس دولت و رهبر حزب عدالت و توسعه ارزیابی شد.
داوداوغلو این دو منصب را از رجب طیب اردوغان به ارث برده که تابستان سال ۲۰۱۴ میلادی با پیروزی در انتخابات رئیسجمهور ترکیه شد.
هواداران اردوغان داوداوغلو را متهم میکنند که در پی محدود کردن قدرت رئیسجمهور است. اختلاف نظر اردوغان و داوداوغلو بیش همه بر سر خواست اردوغان است که بحث تغییر قانون اساسی و تغییر نظام سیاسی ترکیه را مطرح کرده است.
بیشتر بخوانید: جنگ قدرت در آنکارا؛ شمارش معکوس برای داوداوغلو
اردوغان میخواهد نظام پارلمانی ترکیه را به نظام ریاستجمهوری تغییر دهد. این تغییر موقعیت اردوغان را تثبیت خواهد کرد. اما حزب عدالت و توسعه برای تغییر قانون اساسی با برگزاری همهپرسی، نیازمند اکثریت ۶۰ درصدی در پارلمان ترکیه است.
این حزب در حال حاضر ۱۳ نماینده برای کسب این اکثریت کم دارد. با این حال کنارهگیری داوداوغلو از قدرت برای رجب طیب اردوغان یک پیروزی به شمار میرود.
روزنامه "جمهوریت" پیشبینی کرده است که جانشین داوداوغلو در حزب عدالت و توسعه بنعلی یلدیمیر، وزیر راه و ترابری یا داماد اردوغان برات آلبایرک، وزیر انرژی خواهد بود که هر دو وفاداری کامل خود را به اردوغان ثابت کردهاند.
نگرانی اپوزیسیون از تحکیم موقعیت "دیکتاتور"
کمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب "جمهوریخلق" ترکیه نگران تغییر در ساختار قدرت است. این سیاستمدار که یکی از رهبران اپوزیسیون به شمار میرود در گفتگو با خبرگزاری آلمان در آنکارا کنارهگیری داوداوغلو را موجب "تحکیم موقعیت دیکتاتور ترکیه" خوانده است.
به عقیده کمال قلیچداراوغلو، اردوغان میخواهد نخستوزیری داشته باشد که صد در صد گوش به فرمان او باشد. رهبر حزب چپ میانهرو جمهوریخلق تأکید دارد که اردوغان در تمامی موارد داود اوغلو را تحت فشار قرار میداد و اجازه نمیداد که او خلاف میل اردوغان تصمیمی اتخاد کند.
بیشتر بخوانید: تلاش برای حضور کردها در کمیته تغییر قانون اساسی ترکیه
قلیچداراوغلو در گفتگو با خبرگزاری آلمان احتمال موافقت حزب خود با خواست اردوغان برای تغییر نظام سیاسی ترکیه را قویأ رد کرد و افزود: «ما نظام ریاستجمهوری را تحت هیچ شرایطی نمیپذیریم.» این رهبر اپوزیسیون تأکید کرد که اردوغان اکنون برای او "یک دیکتاتور" است.
به نقل از آنادولو، خبرگزاری دولتی ترکیه داوداوغلو سهشنبه تلویحأ گفته بود که حاضر نیست به هر قیمتی در مقام خود بماند و ترجیح میدهد غرور خود را زیر پا بگذارد اما منافع حزب را به خطر نیاندازد.
اختلاف نظر میان نخستوزیر و رئیسجمهور ترکیه در هفتههای اخیر موجب سقوط ارزش لیر ترکیه شده است. واحد پول ترکیه روز چهارشنبه به پایینترین حد خود در برابر یورو در دو ماه گذشته رسید.