بحران سوریه: درگیری‌های خونین در کشوری تقسیم‌شده
۱۳۹۴ تیر ۱۳, شنبه
در سوریه اتحادی از چندین گروه شورشی یک پایگاه نظامی مهم را در حلب تصرف کردند. "دیدبان سوری حقوق بشر" که به نیروهای مخالف رژیم بشار اسد نزدیک است، روز شنبه (۴ ژوئیه) اطلاع داد که گروهی مسلح موسوم به "فتح حلب" در غرب این شهر یک مرکز مطالعاتی را که ارتش دولتی آن را به پادگان نظامی تبدیل کرده بود، تصرف کرد.
به گفته منبع یادشده شورشیان ضدرژیم حملات خود را از بعدازظهر جمعه شروع کردند و با مقاومت نیروهای ارتش سوریه روبرو شدند، اما سرانجام موفق شدند پس از چند ساعت نبرد، پایگاه نظامی مزبور را تصرف کنند.
شهر حلب از ژوئیه ۲۰۱۲ عملا به دو بخش تقسیم شده و ارتش سوریه تنها بر غرب آن مسلط است، درحالیکه نیروهای شورشی قسمت شرقی شهر را به طور کامل در تصرف دارند.
حمله مشترک ارتش سوریه و حزب‌الله
از بامداد جمعه ارتش سوریه و حزب‌الله (لبنان) متحد آن حمله‌ای سراسری را به مواضع شورشیان سوری شروع کردند. هدف اصلی آنها بازپس گرفتن شهر زبدانی، در نزدیکی مرز لبنان است. این شهر بر سر راه دمشق به بیروت، پایتخت‌های سوریه و لبنان قرار دارد و اهمیت استراتژیک آن زیاد است. بیشتر اهالی زبدانی شهر را ترک کرده و آواره شده‌اند.
پیش از حمله زمینی ارتش سوریه با توپخانه و هواپیماهای جنگنده منطقه را گلوله‌باران کرد.
در جنگ داخلی سوریه که از ۴ سال پیش شروع شد، گروه‌های زیادی با گرایش‌های گوناگون با ارتش بشار اسد جنگ می‌کنند؛ این گروه‌ها خود نیز هرازگاهی با هم درگیر می‌شوند.
روز جمعه با انفجاری بزرگ در یک مسجد در استان ادلب، دست کم ۲۵ نفر کشته شدند، که بیشتر آنها اعضای "جبهه نصرت" بودند، از گروه‌های متحد شبکه القاعده. گروه یادشده، "دولت اسلامی" یا داعش را برای این حمله مسئول دانست.
داعش در سوریه از سویی با ارتش دولتی می‌جنگد و از سوی دیگر در چندین جبهه با "جبهه نصرت" درگیر است که به همراه چند گروه شورشی دیگر بیشترین بخش استان ادلب را در کنترل دارد.
"کشور تقسیم شده"
به دنبال جنگی ۴ ساله که بیش از ۲۲۰ هزار نفر قربانی گرفته، سوریه عملا به چند قسمت تقسیم شده است:
رژیم بشار اسد می‌کوشد کنترل خود را بر پایتخت دمشق تا نوار ساحلی شمال غربی، که مسکن و مأوای علویان حامی اوست، حفظ کند.
بخش‌های دیگر کشور در عمل میان نیروهای دیگر تقسیم شده: طرفداران "دولت اسلامی" در شرق، رقبای اسلام‌گرای آنها "جهادالفتح" در شمال غربی، کردها در شمال و ملی‌گرایان مناطق جنوبی را در تصرف دارند.
بیشتر بخوانید: بشار اسد سوگند ریاست‌جمهوری یاد کرد
فواز جرجس، کارشناسی آگاه به اوضاع سوریه می‌گوید: «سوریه سابق، ملتی با ارگان دولتی دیگر وجود ندارد. آنچه وجود دارد قبایل رقیب و باندهای مسلح هستند و نه نیروهای دولتی، که با هم می‌جنگند.»
رامی عبدالرحمان، از فعالان حقوق بشر سوریه نیز به خبرگزاری رویترز گفته است: «سوریه به شکل غیررسمی اما واقعی تقسیم شده است. دولت می‌کوشد نیروی خود را بر چند منطقه مهم استراتژیک متمرکز کند.»
وضعیت تازه از ماه مارس پدید آمد که شهرهای مهمی مانند ادلب و جسرالشغور سقوط کردند. ارتش بشار اسد ناچار شد در برابر حملات "دولت اسلامی" (داعش) از مناطقی مانند شهر باستانی پالمیرا عقب‌نشینی کند.
بیشتر بخوانید: "تسلط دولت اسلامی بر بخش‌هایی از شهر باستانی پالمیرا"
به نظر کارشناسان ضعف ارتش بشار اسد در این است که نمی‌تواند به جای افرادی که از دست می‌دهد، افراد تازه‌ای را در ارتش جانشین کند. ارتش سوریه بیش از پیش از حالت ارتش "ملی" بیرون می‌آید و به ارتش یک اقلیت دینی (علویان) بدل می‌شود.
به گفته کارشناسان دوران سلطه یک اقلیت مذهبی (شیعیان علوی) بر اکثریت سنی‌مذهب سوریه برای همیشه سپری شده است.
به نظر آگاهان به وضع سوریه حتی تقسیم کشور نیز به معنای پایان کشمکش‌های خشونت‌آمیز نیست.
عبدالرحمان می‌گوید: «اگر رژیم سوریه همین فردا سرنگون شود، باز هم بحران و درگیری در سوریه تا ده سال ادامه خواهد یافت.»
ده‌ها هزار افراد مسلح از علویان هرگز سلاح را زمین نخواهند گذاشت زیرا از انتقام خونین دشمنان خود هراس دارند. مشکل دیگر بیش از ۵۰ هزار اسلام‌گرای مسلح هستند که برای "جهاد در راه الله" به سوریه رفته‌اند.