بحث در آلمان در باره واکنش‌های بعدی به اعدام جمشید شارمهد
۱۴۰۳ آبان ۸, سه‌شنبه
در پی اجرای حکم اعدام جمشید شارمهد، تبعه ایرانی- آلمانی در ایران، دولت فدرال آلمان در اولین اقدام، کاردار سفارت ایران را احضار کرد، رویه ای متداول که برای ابراز اعتراض رسمی در سطح دیپلماتیک استفاده می‌شود.
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان در واکنش به اعدام شارمهد آن را به وضوح یک "ترور" توصیف کرد و سفیر آلمان در تهران نیز مراتب اعتراض خود را به وزیر خارجه ایران ابلاغ کرد. سفیر آلمان در تهران نیز به برلین فراخوانده شده تا در مورد واکنش‌های بعدی به اقدام ایران با او رایزنی شود. صدراعظم آلمان نیز اعدام شارمهد را "یک رسوایی" خواند.
به نوشته سایت شبکه اول تلویزیون آلمان، انتظار نمی‌رود که دولت آلمان به این اقدامات معمول دیپلماتیک بسنده کند. اقدامات مختلفی در حال حاضر مورد بحث است که از تشدید تحریم‌ها تا کاهش سطح روابط دیپلماتیک را شامل می‌شود.
"اخراج سفیر و بستن کنسولگری فرانکفورت"
فریدریش مرتس، رهبر حزب اپوزیسیون دموکرات‌مسیحی که وکالت سیاسی شارمهد را به عهده گرفته بود گفته است که از اخراج سفیر ایران حمایت می‌کند، اقدامی که آشکارا به معنای کاهش سطح روابط دیپلماتیک با ایران است. مشکل اما این است که ایران در حال حاضر سفیری در برلین ندارد. سفیر قبلی در ژوئیه فراخوانده شد و جانشینی هنوز اعزام نشده است. از نظر محافل سیاسی در برلین اگر تهران تعیین سفیر را همچنان به تعویق بیاندازد، عملا اقدام مورد نظر مرتس بلاموضوع و بی‌نتیجه خواهد بود.
پیشنهاد دیگری که در حزب اپوزیسیون مطرح است بستن کنسولگری ایران در فرانکفورت است، اقدامی که وزیر خارجه آلمان قبلا با آن مخالفت کرده است. در وزارت خارجه این نگرانی وجود دارد که جمهوری اسلامی در اقدامی متقابل سفارت آلمان در تهران را ببندد. این بدان معناست که آلمان یک حلقه اصلی تماس و منبع اطلاعات مهم خود را از دست خواهد داد.
از دیرباز درخواست‌هایی مبنی بر تشدید تحریم‌های اقتصادی موجود یا اعمال تحریم‌های جدید هم مطرح شده است. آلمان همچنان یکی از مهمترین شرکای تجاری ایران است. به همین دلیل است که از دیدگاه یورگن هارت، کارشناس سیاست خارجی حزب اپوزیسیون دمکرات‌مسیحی، قطعاً ایران باید بداند که هر اعدام سیاسی عواقب مستقیم و محسوسی دارد. او پیشنهاد کرده است که با هر اقدام ایران در نقض حقوق بشر یا بی‌ثبات کردن اوضاع منطقه فهرستی از کالاهایی که به این کشور صادر می‌شود مشمول تحریم شود.
صادرات آلمان به ایران از جمله ماشین‌آلات و دستگاه‌ها و کالاهای پزشکی و دارویی را شامل می‌شود، از این رو این نگرانی وجود دارد که تحریم‌ها در این زمینه احتمالاً پیامدهای محسوسی برای مردم و جامعه ایران داشته باشد.
حساسیت و پیامدهای اقداماتی که مطرح شده‌اند
همچنین مدتی است که در سطح اتحادیه اروپا درباره واردکردن سپاه پاسداران ایران به فهرست تروریستی این اتحادیه بحث‌های مختلفی جاری است. سپاه پاسداران نه تنها تکیه‌گاه رژیم ملاها در امور امنیتی و کنترل جامعه به شمار می‌رود، بلکه سهمی عمده در اقتصاد ایران دارد. لذا واردکردن آن در فهرست تروریستی اتحادیه اروپا می‌تواند رابطه با ایران را به کلی تغییر می‌دهد، موضوعی که با توجه به مناقشه خاورمیانه امر کم‌پیامدی نیست.
برای تهران، دولت آلمان از دیرباز و بسیار پیش‌تر از مذاکرات هسته‌ا‌ی با ایران یک طرف تماس مهم در اروپا بوده و هست. اما به نوشته سایت شبکه اول تلویزیون آلمان، اعدام شارمهد می‌تواند به تغییر جدی در روابط بیانجامد. بسیاری از ناظران سیاسی در آلمان و اروپا اکنون دیپلماسی آرام و تلاش دپپلماتیک پشت پرده برای برای یافتن راه‌حل را شکست‌خورده و مستلزم تجدیدنظر می‌دانند. در مورد شارمهد، علیرغم تلاش‌های فشرده، دولت فدرال حتی قادر به جلب نظر مساعد تهران برای حمایت کنسولی از او هم نشد، چه رسد به اینکه بتواند با رویکردهای تا کنونی او را آزاد کند.