1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بازتاب مرگ رفسنجانی در شبکه‌های اجتماعی

۱۳۹۵ دی ۲۰, دوشنبه

با شروع گمانه‌زنی‌ها درباره مرگ اکبر هاشمی رفسنجانی پس از انتقال او به بیمارستان روز یکشنبه ۱۹ دی تا ساعاتی پس از تایید خبر درگذشتش، هشتگ #هاشمی_رفسنجانی در شبکه اجتماعی توییتر تبدیل به یک ترند جهانی شد.

https://p.dw.com/p/2VXR8
Iran Akbar Haschemi Rafsandschani
عکس: Getty Images/AFP//A. Kenare

در کنار واکنش‌های احساسی نسبت به مرگ هاشمی رفسنجانی، سوالات و موضع‌گیری‌‌های بسیار متفاوتی در برابر این واقعه، میراث سیاسی او و عواقب مرگش برای آینده سیاسی ایران از سوی کاربران در شبکه‌های اجتماعی مطرح شده است.

فاصله زمانی میان انتشار خبر بستری شدن هاشمی رفسنجانی در بیمارستان‌ شهدای تجریش تا تایید خبر درگذشت این سیاستمدار در سن ۸۲ سالگی به دلیل ایست قلبی بسیار کوتاه بود. با وجود اینکه شبکه‌های خبری جمهوری اسلامی ایران در ابتدا این خبر را تنها به شکل زیرنویس منتشر کردند، در شبکه‌های اجتماعی خبر درگذشت هاشمی رفسنجانی به سرعت تبدیل به یکی از خبرهای داغ شد.

شوک و هراس

در همان نخستین واکنش‌ها ترس و نگرانی کاربران از عواقب مرگ ناگهانی هاشمی رفسنجانی به وضوح به چشم می‌خورد. کاربری به نام امیر در توییتر نوشت: «خبر مرگ هاشمی بیشتر از آنکه ناراحتی بیاورد ترس آورد». و کاربر دیگری به نام دون ایمان نوشت: «یکی از ترسناک‌ترین شبای توییتره. همه از آینده مبهم پیش رو دارن می‌گن».

مسعود بهنود، روزنامه‌نگار و نویسنده در حساب توییتری خود از رفسنجانی به عنوان "تنها فرد بی‌جانشین جمهوری اسلامی" یاد کرد. اما نگرانی‌ها تنها به مسئله یافتن جایگزینی برای هاشمی رفسنجانی محدود نمی‌شود بلکه یکی دیگر از نگرانی‌ها به "رازهای ناگفته" جمهوری اسلامی ایران مربوط می‌شود.

هاشمی رفسنجانی پس از انقلاب ۵۷ به عنوان یکی از قدرتمندترین چهره‌های انقلاب و با تشکیل اولین انتخابات مجلس شورای اسلامی به عنوان رئیس مجلس در اغلب تصمیم‌گیری‌های سیاسی مهم جمهوری اسلامی ایران شرکت مستقیم داشت.

Akbar Haschemi Rafsandschani
عکس: picture alliance/dpa/Photoshot/A. Halabisaz

اهمیت نقش سیاسی هاشمی رفسنجانی در این دوره و اعتماد کامل آیت‌الله خمینی به او باعث‌شده برخی از او به عنوان "جعبه سیاه جمهوری اسلامی" یاد کنند.

کاربری به نام کیوان نوشت: «جعبه سیاه جمهوری اسلامی‌ درگذشت. اما احتمالا محتوای جعبه، جایی نوشته شده. چون عادت داشت که بنویسد. اگر نه، رازهای مگوی نظام، دفن می‌شوند».

 با توجه به علاقه این سیاستمدار به سنت یادداشت‌نویسی بسیاری امیدوارند که پس از مرگ او پرده از بخشی از اسرار جمهوری اسلامی برداشته شود.

به نظر می‌رسد همین موضوع خود یکی دیگر از عواملی است که در میان کاربران ایجاد نگرانی می‌کند. کاربری به نام صبا با اشاره به همین مورد نوشت: «حالا دیگه راحت‌تر می‌تونید تاریخ رو جعل کنید و دروغ بگید بعد از منتظری و هاشمی».

گذشته سیاسی؛ بخشودنی یا نابخشودنی

اما جدا از نگرانی ‌و ترس و عواقب مرگ هاشمی رفسنجانی برای جریان اصلاحات و اصلاح‌طلبان در ایران، برخی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی تنها به تمرکز بر کارنامه سیاسی دو دهه اخیر او معترض‌اند و می‌گویند باید همه زندگی سیاسی هاشمی رفسنجانی را مرور و بررسی کرد.

کامبیز حسینی طنزپرداز و مجری رادیو و تلویزیون ساکن نیویورک در حساب توییتر خود نوشت: «یک عده‌ای دارند کمپین می‌کنند تا به همه ثابت کنند رفسنجانی سال ۸۸ دنیا اومده!‌‌‌‌‌‌‌‌‌» و کاربر دیگری به نام پت گفته است: «امشب اینترپل یک نام را از فهرست تحت تعقیب خط زد».

برخی کاربران حتی دلیل می‌آورند که  گذشته سیاسی هاشمی رفسنجانی نابخشودنی است.

کاربری به نام بهاره خطاب به طرفداران رفسنجانی نوشته است: «هاشمی رفسنجانی میتونه براتون قهرمان باشه، مردمی باشه و۴ دهه جنایتشو نادیده بگیرین ولی من برای کشتن بابا وعموم و شوهرخاله وعمه‌ام هرگز نمی‌بخشمش».

اما با وجود تنوع واکنش‌ها درباره گذشته سیاسی هاشمی رفسنجانی، به نظر می‌رسد که ایران بدون هاشمی رفسنجانی عده‌ای را هراسان و سردرگم کرده است.

میس دریمر کاربر دیگری در توییتر نوشت: «مرگ هاشمی یجوریه انگار یه خانواده‌یی که از پدر خانواده دل خوشی نداشته ولی پدر تقریبا تنها نان‌آور خونه  بوده پدرشو از دست داده. ترسناکه».