بازتاب سفر روحانی و گفتوگو با اوباما در داخل ایران
۱۳۹۲ مهر ۶, شنبه
حسن روحانی پیش از سفر به نیویورک و در روزهای اقامتش در این شهر بارها تاکید کرد که برای پیشبرد مذاکرات هستهای و بهبود رابطه جمهوری اسلامی با کشورهای غربی "اختیار تام" دارد.
منظور روحانی موافقت رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای با اقدامهایی است که مذاکرات مستقیم محمدجواد ظریف با جان کری، وزیر خارجه آمریکا و گفتوگوی تلفنی او با باراک اوباما پر سر و صداترین آن محسوب میشود.
گفتگو با اوباما با "مجوز نظام"
حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی میگوید روحانی مجوز گفتوگو با اوباما را از "نظام جمهوری اسلامی" دریافت کرده بود. او صبح شنبه (۶ مهر/ ۲۸ سپتامبر) به پایگاه اطلاعرسانی مجلس گفت: «روحانی به نمایندگی از طرف نظام در امریکا عمل کرد اما اگر برخی بدبینیها در داخل کشور در ارتباط با مثمرالثمر نبودن این گفتوگو وجود دارد، به دلیل رفتار گذشته امریکاییها است.»
رئیس این کمیسیون، گفتوگوی تلفنی روحانی با همتای آمریکاییاش را "نشاندهنده موضع اقتدار" ایران توصیف میکند. علاءالدین بروجردی به خبرگزاری مهر گفت: «به هر حال این گفتوگو انجام شده و این موضوع نشان دهنده این است که جایگاه ایران در دنیا حائز اهمیت است که رئیس جمهور آمریکا اصرار دارد تلفنی هم که شده ابراز ارادت کند.»
خبرگزاری ایسنا از قول محمدرضا صادق، مشاور رئیس جمهور نوشت: «روز گذشته (جمعه پنجم مهر) که در حال ترک هتل به سمت فرودگاه بودیم، تماسهایی از کاخ سفید با ما برقرار شد و آخرین این تماسها روی موبایل سفیر ما بود که آقای اوباما طی این تماس این امکان را پیدا کرد که با آقای روحانی تلفنی صحبت کند.»
اختلاف بر سر درخواست دهنده گفتوگوی تلفنی
حسن روحانی نیز هنگام ورود به تهران در فرودگاه مهرآباد روایت محمدرضا صادق در مورد تلفن را تایید کرد. خبرگزاری فارس به نقل از شبکه تلویزیونی سی.ان.ان. گزارش داد که سوزان رایس، مشاور امنیت ملی آمریکا ادعا کرده درخواست گفتوگو از جانب ایران مطرح شده است.
حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان و نماینده خامنهای در این موسسه میگوید چنانچه این درخواست از سوی اوباما صورت گرفته باشد، نشان دهنده آن است که دولت آمریکا "حتی در حد و اندازه اعلام نظر درباره یک مکالمه تلفنی هم صداقت نداشته و قابل اعتماد نیست."
شریعتمداری در گفتوگو با خبرگزاری فارس میافزاید: «بنابراین سوال بعدی آن است که جناب روحانی با چه تحلیل و تفسیری به اوباما و دولت وی اعتماد کرده و از این به اصطلاح اعتماد متقابل با آن همه تبلیغات پرحجم یاد میکند.»
روزنامه کیهان که دیدگاه اصولگرایان تندرو را منعکس میکند در مطالب مختلفی که روز شنبه منتشر کرد آمریکا را به دادن "وعده سرخرمن" متهم کرده و ادعا میکند که "مذاکرات ۵+۱ با ایران در نیویورک نشان میدهد که دورنمای مثبتی برای توافق وجود ندارد."
پیام به " پرچمداران مقاومتهای خود ساخته"
احمد توکلی، نمایندهی اصولگرا و رئیس پیشین مرکز پژوهشهای مجلس معتقد است "مواضع ابراز شده از سوی رئیس جمهور و هیئت همراه و نیز رفتار مناسب دیپلماتیک دکتر روحانی نشان میدهد که در مجموع ما یک قدم پیش هستیم."
به گزارش خبرگزاری مهر توکلی ضمن مثبت ارزیابی کردن سفر روحانی تاکید کرد که "باید بدبینی را کنار گذاشت اما در عین حال خوشبینی نیز باید با احتیاط همراه باشد." او هشدار میدهد: «شعف غیرمعقول برخی از گفتوگوی رئیسان جمهور ایران و آمریکا به ضرر ملت ایران بوده و قدرت چانه زنی مسئولان را کم میکند.»
سایت "الف" که به احمد توکلی تعلق دارد سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل را "محکم، منطقی و از همه مهمتر عزتمندانۀ" میخواند که حاوی این پیام است که "میتوان عزت و آرمان را حفظ کرد، در عین عقلانیت و احترام."
سایت الف در ادامه نوشت: «این پیام مهمی به دوستان پرچمدار مقاومتهای خود ساخته است که در ایام انتخابات، جریان مقابل را به سازش و حماقت در مقابل واقعیتهای دنیا متهم مینمودند!»
«قرار نبود قطع رابطه ابدی باشد»
علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس میگوید پس از انقلاب سال ۵۷ قرار نبود رابطه ما با آمریکا قطع شود و این خود آمریکاییها بودند که پس از اشغال سفارخانهشان در تهران روابط دیپلماتیک با ایران را قطع کردند.
به گفتهی مطهری طولانی شدن گروگانگیری کارمندان سفارت آمریکا که ۴۴۴ روز طول کشید "باعث شد یک چهره خشن و نامعقول از انقلاب اسلامی در دنیا منعکس شود" و خسارت مالی سنگینی به ایران تحمیل کرد.
مطهری با اشاره به این که "قرار نبود قطع رابطه با آمریکا ابدی باشد" به خبرگزاری ایسنا گفت: «اگر یک تغییر در رفتار آمریکا ببینیم باید ما هم به همان نسبت برای برقراری رابطه با آمریکا انعطاف نشان دهیم.»
مطهری نیز مانند توکلی نسبت به آنچه ذوقزدگی برخی رسانهها از تحولات اخیر خوانده هشدار میدهد: «وضعی که در برخی رسانهها دیده میشود به گونهای است که نوعی ذوقزدگی نسبت به برقراری رابطه با آمریکا وجود دارد. به نظر من این وضع خوبی نیست.»
این نماینده اصولگرای مجلس در عین حال اعتقاد دارد: «ما باید از فرصت بودن آقای اوباما استفاده کنیم زیرا با همه اختلافاتی که با آمریکا داریم رابطه با این کشور میتواند برای کشور ما مفید باشد همانطور که امروز با اروپا و روسیه هم با وجود اختلافات زیاد رابطه داریم.»
شریعتمداری: گفتگوی تلفنی زشت و پلشت است
سفر روحانی و گفتگوی تلفنی او با باراک اوباما که در رسانههای جهان بازتاب وسیعی داشت، روز شنبه تیتر نخست اغلب رسانههای ایران، به ویژه نشریهها و رسانههای نزدیک به اصلاحطلبان و حامیان دولت بود.
روزنامه آرمان نوشت "جهان غافلگیر شد" و اعتماد خبر از "تماس تاریخی در پرواز بازگشت" داد. روزنامه شهروند نیز تیتر زد: «"کلید تدبیر" قفل سیاست خارجی را باز کرد.»
در این میان سایتهای نزدیک به اصولگرایان تندرو، و رسانههای نزدیک و وابسته به نیروهای امنیتی و نظامی به شدت از نزدیکی احتمالی ایران و غرب و سیاستهای تنشزدایی دولت روحانی انتقاد کردهاند.
سایت رجانیوز، نزدیک به جبهه پایداری در مطلبی زیر عنوان "اقدام عجیب، بیفایده و بدون دستاورد روحانی در گفت وگوی تلفنی با اوباما" خطاب به رئیس جمهور نوشت: «انقلابی بودن پیشکش؛ حداقل دیپلمات باشید!»
حسین شریعتمداری در گفتگو با خبرگزاری فارس با بهانه قرار دادن نحوه شکلگیری تماس تلفنی بین اوباما و روحانی اصل این کار را زشت و پلشت توصیف کرد: «البته اینکه دولتمردان محترم اصرار دارند اوباما را درخواست کننده مکالمه بنامند نشان میدهد خود آقایان به زشتی و پلشتی این اقدام اعتراف دارند.»