ایران و اروپا: مذاکرات اتمی شنبه در استانبول
۱۳۹۱ فروردین ۲۱, دوشنبه
خبرگزاری جمهوری اسلامی روز دوشنبه (۹ آوریل / ۲۱ فروردین) به نقل از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی گزارش داد که دور نخست از مذاكرات ایران و گروه ۱+۵ روز شنبه (۲۶ فروردین) در استانبول و دور دوم مذاكرات در بغداد برگزار می‌شود.به نوشته‌ی ایرنا، زمان برگزاری گفت‌وگوهای بغداد در پایان مذاکرات استانبول اعلام می‌شود. در مصاحبه‌ای با فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی هسته‌ای ایران، که روز یکشنبه در پایگاه اینترنتی خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا منتشر شد، عباسی گفته بود که در صورت موفقیت دور نخست مذاکرات در استانبول، دور دوم در بغداد برگزار خواهد شد.
اتحادیه‌ی اروپا نیز تأکید کرد که دور نخست مذاکرات در استانبول برگزار می‌شود. خبرگزاری فرانسه در خبر خود در این مورد اما سخنی از مذاکرات بغداد به میان نیاورده است.
به گفته‌ی سخنگوی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا، این اتحادیه امیدوار است مذاکرات پیش رو نتایجی در بر داشته باشد که "به پیشرفت منتهی شود".
صالحی: هیچ پیش‌شرطی را نمی‌پذیریم
علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه‌ی دولت دهم، نیز امیدوار است که گفت‌وگوها به نتیجه‌ی "برد - برد" ختم شوند به گونه‌ای که «ایران به حقوق خود دست یابد و نگرانی‌های گروه ۱+۵ نیز برطرف شوند».
وزیر خارجه ایران همچنین بر مخالفت جمهوری اسلامی ایران با هر گونه پیش‌شرطی تاکید کرد: «گذاشتن هر شرط و شروطی قبل از نشست یعنی نتیجه‌گیری قبل از مذاکره که کاملا بی‌معناست و هیچ یک از طرفین شروطی را که قبل از مذاکره گذاشته می‌شود، نخواهند پذیرفت.»
صالحی ضمن ابراز امیدواری در مورد "نتایج مثبت" این دور از مذاکرات به نسبت گفت‌وگوهای پیشین ایران و گروه کشورهای ۱+۵، اظهار داشت: «ما در این نشست نظراتی داریم و ۱+۵ نیز نظرات خود را دارد، اما باید به مشترکاتی دست یابیم.»
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، روز یکشنبه (۸ آوریل) ایران را متهم کرد که از مذاکرات برای "خریدن وقت" و "گمراهی" افکار عمومی جهان سوءاستفاده می‌کند. او تأکید کرد که کشورش مذاکرات استانبول را با دقت دنبال خواهد کرد.
آخرین دور از گفت‌وگوهای نمایندگان جمهوری اسلامی و نمایندگان ۵ کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل – آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه – و آلمان، ژانویه ۲۰۱۱ در استانبول بدون نتیجه پایان یافت.
"نشانه‌های نرمش" جمهوری اسلامی
توقف تغلیظ اورانیوم تا ۲۰ درصد، یکی از موضوعاتی بود که دو طرف در دور پیشین گفت‌وگوها در استانبول در مورد آن به توافق نرسیدند. به ادعای روزنامه‌ی "نیویورک تایمز"، غرب در مذاکرات پیش رو هم از جمهوری اسلامی خواهد خواست که تغلیظ تا ۲۰ درصد را متوقف و ذخیره‌ی اورانیوم غنی‌شده تا این غلظت را از کشور خارج کند.
تعطیل کردن سایت غنی‌سازی نسبتا تازه‌تأسیس فردو در نزدیکی قم نیز، آن‌طور که "نیویورک تایمز" پیش از این گزارش داده، یکی دیگر از خواست‌های غرب در گفت‌وگوهای شنبه خواهد بود. هر چند به گفته‌ی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، طرح این خواست‌ها "هیچ توجیهی" ندارد.
آن‌طور که فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، به خبرگزاری ایسنا گفته است، ایران سوخت تا غنای ۲۰ درصد را "بیشتر از نیاز" تولید نمی‌کند، زیرا چنین اقدامی "به صرف" نیست. به ادعای عباسی، «ما به اندازه‌ای تولید می‌کنیم که پاسخگوی رآکتور تهران و نیز سوخت رآکتور بعدی که می‌خواهیم در آینده آن را بسازیم و به آژانس اعلام خواهیم کرد، باشد».
خبرگزاری آلمان این گفته‌ی عباسی را به نوعی "نرمش" تعبیر می‌کند. به نوشته‌ی این خبرگزاری، ایران در گفت‌وگوهای استانبول به‌احتمال پیشنهادی برای رسیدن به سازش با گروه ۱+۵ را مطرح خواهد کرد: تولید اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد در طولانی‌مدت متوقف می‌شود، اما ذخیره‌ی سوخت ۲۰ درصدی همچنان در ایران باقی می‌ماند.
خبرگزاری آلمان در عین حال تأکید می‌کند که مشخص نیست چنین موضعی، نظر مذاکره‌کنندگان ایران در استانبول هم باشد یا خیر.
روزنامه‌ی آلمانی "زود دویچه تسایتونگ" نیز با استناد به سخنان عباسی در "پرس تی‌وی"، از "چشم‌پوشی" جمهوری اسلامی از غنی‌سازی اورانیوم تا ۲۰ درصد در درازمدت نوشته است. به نوشته‌ی این روزنامه، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در این شبکه‌ی تلویزیونی وابسته به جمهوری اسلامی گفته است، غنی‌سازی اورانیوم تا مدت محدودی ادامه خواهد داشت و ذخیره‌ی اورانیوم تا ۲۰ درصد غنی‌شده، خوراک رآکتور تهران در سال‌های آینده است.
غرب جمهوری اسلامی را به تلاش برای دستیابی به تسلیحات اتمی در پوشش استفاده‌ی صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای متهم می‌کند. این اتهام همواره از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی رد شده است.
PB/BB