ایران: مذاکرات سوریه را در صورت سازنده نبودن ترک می‌کنیم
۱۳۹۴ آبان ۱۱, دوشنبه
به نظر می‌رسد مناسبات رقابت‌‌آمیز ایران و عربستان، دو کشور همسایه که هر یک به ترتیب نمایندگی محافظه‌کاران سنی و تئوکرات‌های انقلابی شیعه را بر عهده دارند، پس از نشست وین تیره‌تر شده باشد.
حسن روحانی روز دوشنبه (۱۱ آبان / ۲ نوامبر) در جمع سفیران و نمایندگان سیاسی ایران در خارج از کشور، انتقادی نامعمول از عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان کرد. خبرگزاری ایرنا به نقل از رئیس جمهور ایران نوشت: «جوانان کم‌تجربه در یکی از کشورهای منطقه با درشت‌گویی در برابر بزرگان به جایی نخواهند رسید.»
وزیر امور خارجه ۵۳ ساله عربستان سعودی، کار خود را پس از مرگ سعود الفیصل، وزیر امور خارجه کهنه‌کار کشورش آغاز کرد که در ۷۵سالگی درگذشت.
بیشتر بخوانید: ایران موافقت با کنار رفتن بشار اسد را تکذیب کرد
عادل الجبیر روز شنبه (۹ آبان) در یک نشست امنیتی در بحرین، ایران را به دخالت‌جویی در اوضاع منطقه و قاچاق سلاح متهم ساخت. الجبیر با انتقاد شدید از سیاست‌های جمهوری اسلامی گفت که ایران به بحرین، عربستان سعودی، لبنان، عراق و یمن سلاح می‌فرستد و در امور آنها دخالت می‌کند: «این اقدامات موجبات تیرگی مناسبات دو کشور می‌شوند.»
خبرگزاری رویترز به نقل از الجبیر نوشت: «ما دست خود را همواره برای دوستی با ایران دراز کرده‌ایم اما این به آنها بستگی دارد که حسن همجواری را بخواهند یا تنش را.»
رئیس جمهوری ایران نیز متقابلا در جمع یاد شده گفته است اگر نگاه عربستان در مسائل کلی منطقه به واقعیت‌ها نزدیک شود و دست از مداخله بردارد بسیار از معضلات از جمله در روابط را می‌توان حل و فصل کرد و بازگشت ریاض از مسیر غلط راه را برای همکاری باز خواهد کرد. روحانی افزوده که مسائل سوریه، یمن و بحرین راه حل سیاسی دارند و این راه حل‌ها با تعامل سازنده امکان‌پذیر هستند.
عادل الجبیر در نشست وین مواضع کشورهایی را نمایندگی می‌کرد که بر رفتن بشار اسد اصرار دارند. پاره‌ای رسانه‌ها گزارش داده‌اند که بین او و ظریف در این نشست، بر سر سرنوشت اسد و دورنمای سیاسی سوریه برخورد لفظی پیش آمده است.
حسین امیر عبداللهیان، معاون عربی آفریقای وزارت امور خارجه ایران، در واکنش به سخنان اخیر وزیر امور خارجه عربستان، به او هشدار داده که در صدد آزمایش صبر و شکیبایی ایران بر نیاید.
بیشتر بخوانید: کنفرانس سوریه در وین برای نخستین بار با حضور ایران
امیر عبداللهیان در گفت‌وگویی مفصل با شبکه خبری "العالم" از نقش غیرسازنده و منفی عربستان در اجلاس صلح سوریه در وین انتقاد کرده و گفته است: «برخی کشورها نمی‌توانستند منطق قوی برای حل سیاسی مسئله سوریه ارائه کنند.»
امیرعبداللهیان اضافه کرده که عادل الجبیر در نشست وین از روند دمکراتیک حمایت نمی‌کرد و اصرار داشت به جای مردم سوریه، برای سرنوشت اسد تصمیم بگیرد.
"عربستان اخلال می‌کند"
معاون وزیر امور خارجه ایران در مورد عدم برگزاری نشستی بین ایران و کشورهای خلیج فارس نیز گفته که برخی از این گفت‌وگوها استقبال نمی‌کنند: «شاید مهم‌ترین دلیل این است که عربستان سعودی در این موضوع اخلال می‌کند و با وجود سیگنال‌های مثبتی که ایران بارها ارائه داده، آمادگی ورود به یک گفت‌وگو با ایران را ندارد.»
روز جمعه (۸ آبان) ایران برای نخستین مرتبه به گفت‌وگوهای مربوط به بحران سوریه در وین دعوت شده بود.
عربستان خواهان رفتن اسد و حامی مخالفان و شورشیان دولتی است. در برابر، ایران از نیروهای اسد حمایت می‌کند و بر بقای او اصرار می‌ورزد. ایران می‌گوید حمایت‌هایش از رژیم سوریه به مشاور‌ه‌های نظامی محدود می‌شوند اما شواهدی از حضور نظامی و مستقیم ایران در جبهه‌های جنگ سوریه وجود دارند. یکی از این شواهد، کشته شدن بسیجی‌ها و سپاهیان جمهوری اسلامی در سوریه است که "مدافعان حرم" خوانده می‌شوند.
بیشتر بخوانید: ظریف: بدون ایران راه‌حل معقولی برای سوریه وجود ندارد
وزیر امور خارجه عربستان در نشست وین از ایران خواسته بود که نظامیانش را از سوریه بیرون بکشد. امیرعبداللهیان گفته است: «ما در سوریه جنگجویی نداریم بلکه مستشار نظامی داریم که به درخواست دولت سوریه برای مبارزه با تروریسم در این کشور حضور دارند.»
امیرعبداللهیان تاکید کرده که رفتار جمهوری اسلامی با تروریست‌ها در سوریه، هیچ ارتباطی با عربستان ندارد.
عادل الجبیر پیش‌تر گفته بود که در سوریه، ایران را به عنوان اشغالگر سرزمین‌های عربی می‌شناسند.