«ایران حمایت‌های بی‌موردی از طالبان کرده است»
۱۳۸۹ خرداد ۱۰, دوشنبه
این اظهارات در حالی بیان شد که نیروهای ناتو قرار است در روزهای آینده عملیات گسترده‌ای را بر ضد شورشیان طالبان در قندهار آغاز کنند، منطقه‌ای که از آن با عنوان پایتخت معنوی طالبان یاد می‌شود.
این برای چندمین بار در ماه‌های اخیر است که مقامات غربی چنین اتهاماتی را به دولت ایران نسبت می‌دهند. پیش از این و در ماه مارس، دریادار مایک مولن رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا اعلام کرده بود که محموله بزرگی از تسلیحات ایرانی در اختیار طالبان قندهار قرار گرفته است.
با دکتر رسول رحیم، همکار بخش افغان دویچه وله پیرامون این موضوع گفت‌وگو کرده‌ایم.
دویچه وله: این برای نخستین بار نیست که مقامات بین‌المللی اتهاماتی مبنی بر آموزش شورشیان طالبان و مسلح کردن‌آن‌ها از سوی ایران را به دولت این کشور نسبت می‌دهند. اساساً چنین اظهاراتی بر مبنای چه شواهدی بیان می‌شود؟
رسول رحیم: یکی موضوع شواهد است و دوم جنگ لفظی یا جنگ تبلیغاتی است که از مدت‌ها پیش بین ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران وجود دارد. بنابراین هر دو عامل در اظهارات اخیر ژنرال استانلی مک کریستال فرمانده‌ی کل ناتو در افغانستان دخالت دارد.
این اظهارات و اتهاماتی که به ایران نسبت داده شده، در مطبوعات افغانستان چه بازتابی داشت؟
معمولاً اظهارات فرماندهان ناتو و رهبران ایالات متحده آمریکا و نیروهای ائتلاف در جنگ ضد تروریستی در افغانستان، با نقل قول‌ها و یا انتشار متن کامل سخنرانی‌ها و یا مصاحبه‌هایی انتشار پیدا می‌کنند. گاهی هم ـ البته بسیار به‌ندرت ـ در این زمینه تفسیرهایی صورت می‌گیرد.
چرا دولت افغانستان همواره بلافاصله پس از انتشار اخباری از این دست، این اتهامات را رد می‌کند؟
روابط بسیار نزدیک و دوستانه‌ای بین دولت افغانستان که از حمایت ایالات متحده آمریکا برخوردار است و دولت جمهوری اسلامی ایران وجود دارد. و دولت افغانستان کدام ادعا را در طول چندسال مطرح ساخته است که بر مبنای آن گفته شده باشد که دولت ایران در حمایت از طالبان چه به شکل آموزش دادن به جنگجویان طالبان و چه از راه در اختیارگذاشتن سلاح و مهمات نقشی دارد.
به نظر شما اگر مقامات آمریکایی یا فرماندهان ناتو بتوانند این موارد را از طریق ارائه شواهد و مدارک ثابت کنند، چه تغییری در مناسبات ایران و افغانستان رخ خواهد داد؟
قرائن نشان می‌دهد ـ چنانچه ژنرال استانلی مک کریستال هم گفته است ـ که شواهد صریح وجود دارد که ایران جنگجویان طالبان را آموزش می‌دهد و این مسأله تازگی هم ندارد. از سال‌های ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش به این طرف، مکرراً مقامات نظامی و استخباراتی ایالات متحده آمریکا مدعی بوده‌اند که ایران در آموزش دادن به جنگجویان طالبان و همچنان در تسلیح آنان شرکت دارد. در آن زمان مستقیماً دولت ایران یا مجموع دستگاه دولت ایران را متهم نمی‌ساختند، بلکه بخش‌هایی از پاسداران ایران را در حمایت از طالبان افغانستان دخیل می‌دانستند. بنابراین هیچ تازگی در روند تبلیغاتی بوجود نیامده است تا ما انتظار یک حادثه تازه را داشته باشیم.
با توجه به این که دولت ایران در گذشته همکاری‌هایی در جهت تأمین امنیت افغانستان داشته، به نظر شما این تغییر رویکرد در دولت ایران ناشی از چیست؟
من فکر می‌کنم ایالات متحده آمریکا و ایران علی‌رغم جنگ‌های لفظی و تبلیغاتی که بارها در مطبوعات انتشار پیدا کرده، همکاری‌های معینی هم از زمان سقوط طالبان تا امروز در افغانستان داشته‌اند. حتی ژنرال استانلی مک کریستال در اظهارات روز گذشته‌ی خود این نکته را انکار نکرد که ایران در بعضی نقاط نقش سالم در افغانستان دارد. اما در برخی نقاط دیگر بی‌مورد، روی کلمه‌ی بی‌مورد تأکید کرده است، از طالبان حمایت می‌کند.
مصاحبه‌گر: احسان نوروزی
تحریریه: بهمن مهرداد