ایران: با آژانس بر سر نصب مجدد دوربین‌ها در تسا توافق کردیم
۱۴۰۰ آذر ۲۴, چهارشنبه
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در سخنانی در روز چهارشنبه، ۲۴ آذر (۱۵ دسامبر)، از جمله گفت: «شب گذشته به توافق خوبی با آژانس دست پیدا کردیم که می‌تواند برخی نگرانی‌های ادعایی در خصوص برنامه هسته ای صلح آمیز ایران را بر طرف کرده و تداوم بیش از پیش همکاری های متقابل با آژانس را به دنبال داشته باشد.»
ساعانی پس از این اظهارات سایت نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران در "خبری اختصاصی"، "جزئیاتی از این توافق" را منتشر کرد.
بر اساس داده‌های نورنیوز جمهوری اسلامی در چارچوب توافق جدید اجازه داده است دوربین‌های جدید آژانس در مجتمع تسا در کرج جایگزین شود.
تأسیسات شرکت تکنولوژی سانتریفوژ ایران (مجتمع تسا) در کرج مختص ساخت قطعات سانتریفوژ است و سانتریفیوژهای پیشرفته ایران نیز که اخیراً برای غنی‌سازی بالای اورانیوم به کار گرفته شده‌اند ظاهراً در همین مجتمع طراحی و ساخته شده‌اند.
این مجتمع اوایل تیرماه سال جاری هدف "حمله خرابکارانه پهپادی" قرار گرفت و یکی از چهار دوربین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آن‌جا تخریب شد. پس از آن، ایران در مورد تعویض دوربین‌های تخریب‌شده یا تعویض کارت حافظه این دوربین‌ها با آژانس همکاری نکرد و حتی آنها را از شمول توافق با آژانس بیرون دانست. این ظن در تهران مطرح شد که حمله به تسا از طریق هک دوربین‌های آژانس ممکن شده باشد.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس اتمی با بی‌اساس خواندن این گمانه‌ها، در هفته‌های اخیر پیوسته از ممانعت جمهوری اسلامی از تعویض دوربین‌های آسیب‌دیده انتقاد و از بی‌اطلاعی آژانس از بخشی از فعالیت‌های اتمی ایران ابراز نگرانی کرده است.
او روز دوشنبه، ۲۳ آذر در مصاحبه مبسوطی با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «در صورتی که جامعه بین‌الملل از طریق ما، از طریق آژانس بین‌المللی، نتواند به وضوح از تعداد سانتریفیوژها و یا ظرفیتی که آنها می‌توانند داشته باشند، مطلع شوند، تصویری که به دست شما می‌دهد بسیار مبهم است.»
ساعاتی پیش از این مصاحبه گروسی، محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به تأکید گفته بود که کشورش اجازه دسترسی به سانتریفیوژهای حساس را به آژانس نخواهد داد.
"نصب دوباره دوربین‌ها پس از بررسی و محکوم‌سازی"
حالا، یک روز بعد از آن مصاحبه‌ها و اظهارات از توافق جدید ایران با آژانس بر سر رصد فعالیت‌های جمهوری اسلامی در زمینه طرح و تولید سانتریفیوژها سخن می‌رود.
نورنیوز در ادامه گزارش خود در باره توافق تازه میان آژانس و جمهوری اسلامی نوشته است که به "دلیل اتمام بخش اصلی بررسی‌های قضایی -امنیتی بر روی دوربین‌های آسیب‌دیده و همچنین نظر به اقدام آژانس در محکوم‌کردن خرابکاری در مجتمع تسا و پذیرش بررسی فنی دوربین‌ها از سوی کارشناسان ایران قبل از نصب، ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید به جای دوربین‌های آسیب دیده را به آژانس داده است".
این که آژانس به چه صورت و در کجا "خرابکاری در مجتمع تسا" را محکوم کرده در هاله‌ای از ابهام است.
تغییر موضع و نرمش ایران در همکاری با آژانس ساعاتی پس از انتشار بیانیه سه کشور اروپایی در انتقاد از سرسختی جمهوری اسلامی در امتناع از همکاری لازم با آژانس و مطالبات غیربرجامی در مذاکرات احیای برجام در وین اعلام می‌شود.
سه کشور اروپایی در بیانیه خود از جمله نوشته‌اند: «ایران از دو سال پیش در حال انجام دادن اقداماتی بی‌سابقه است و اخیرا به تخطی‌های حساس از برجام سرعت بخشیده است. ایران همچنین برای نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محدودیت ایجاد کرده و باعث شده که جامعه بین‌المللی از وضعیت برنامه هسته‌ای ایران اطلاعات کمتری در دست داشته باشد».
تا لحظه تنظیم این خبر آژانس نسبت به خبر "توافق تازه با تهران" واکنشی نشان نداده است.