ايران خوددرو و مسئله قطع خط توليد پيكان
۱۳۸۴ اردیبهشت ۵, دوشنبه� صنایع در فرصت باقیمانده است.
موضوعی که برخی از ناظران آن را امری محال و غیر ممکن ارزیابی می کنند و برخی دیگر بر تحقق آن در روزهای آتی اصرار می ورزند، چرا که اسحاق جهانگیری، وزیر صنایع در آخرین اظهارات خود گفت: «ما توقف تولید پیکان را به منزله ی رسیدن به خود کفایی در تولید خود رو می دانیم و در تلاش هستیم که به خاطر آن جشنی با حضور مسؤلان بلند پایه مملکتی ترتیب دهیم.»
این موضوع که برای بر چیدن خط تولید این اتومبیل ۳۸ ساله جشنی بر پا خواهد شد ، اولین بار است که مطرح می شود، در حالی که تا کنون چندین بار از سوی مسوولان گوناگون مهات هایی برای عدم تولید پیکان اعلام شده که هیچ کدام نیز عملی نشده است.
دکتر علی موسا زاده کارشناس اقتصاد سیاسی در این باره می گوید: «در اینکه پیکان دارای استانداردهای روز جهان است یا خیر یا اینکه اتومبیل خوبی است یا نه بحثی نداریم ، بحث ما این است که هیچ تولید کننده ای در هیچ کجای دنیا پیدا نمی شود که محصول تولیدی خود را به سه برابر قیمت تمام شده به فروش برساند، مردم هم برای خرید آن محصول صف بکشند، آنگاه تولید کننده بخواهد محصول دیگری جایگزین کند.»
به واقع وضعیت پیکان هم این چنین است قیمت تمام شده کمتر از دو میلیون است اما ایران خودرو محصول را به بیشتر از ۶ میلیون تومان عرضه می کند، مردم هم هنوز بعد از سی و هشت سال برا خرید اشتیاق نشان می دهند ، بدیهی است که ایران خودرو علاقه ای برای توقف تولید پیکان نداشته باشد و وزیر صنایع هم به صراحت بگوید که این کار به مصلحت کشور نیست.
از دکتر موسازاده پیرامون سخنان وزیر که گفته بود اگر جشن توقف تا پایان اردیبهشت ماه برگزار نشود ، کتبا دستور توقف را صادر خواهم کرد سوال می کنیم که وی در پاسخ می گوید: «این مسلم است که مجموعه ی وزارت صنایع و سازمان گسترش و نو سازی و خود ایران خودرو به خاطر سود آوری فراوان اقتصادی که پیکان برایشان دارد چندان مایل به برچیده شدن پیکان نیستند ، کما اینکه بر مبنای خبرهای رسیده شرکت ایران خودرو از شش ماه گذشته تمام توان و ظرفیت خود را به کار بسته و تولید پیکان را در دستور کار خود قرار داده تا جایی که پیش بینی می شود حداقل تا یک سال بعد از توقف تولید هم این شرکت می تواند تولیدات قبلی خود را به فروش برساند، از سوی دیگر سخنان وزیر صنایع پیرامون به مصلحت نبودن توقف تولید پیکان را از دو جنبه تجزیه و تحلیل کردند ، نخست آنکه سود آوری بسیار بالایی که از این طریق نصیب دستگاههای ذی ربط می شودو سپس رویکرد نهادهای تصمیم گیرنده در خصوص واردات خود رو است به گونه ای که پس از حدود یک سال از آزادی ورود خودرو به کشور تا کنون تقریبا هیچ شرکت خارجی اقدام به صادرات خودرو به ایران نکرده است.»
حدود یکسال قبل دولت پس از ماهها بحث و چالش تصمیم به آزاد سازی واردات خودرو به کشور کرد ، در همان زمان نخست ایران خودرو و سپس سایر خودرو سازان دیگر با اعمال فشار و ایجاد ارتباط با انجمن حمایت از تولید کنندگان داخلی و مجلس شورای اسلامی ، واردات خودرو را نابود سازی کارخانجات داخلی ارزیابی کردند و با یان استدلال که در صورت وجود خودروهای خارجی که از استاندارد بالا ، امکانات فراوان و قیمت متعادل برخوردار باشند دیگر هیچ خریداری تمایل به خریدمحصولاتی نظیر پیکان که از هیچ یک از فاکتورهای یاد شده برخوردار نیست از خود نشان نخواهد داد.
در حال حاضر گذشته از پیکان ، دیگر خودرو های ساخت داخل نیز علاوه بر کیفیت نا متناسب و عدم ارایه خدمات بعد از فروش نا متناسب تر در مقایسه با اتومبیل های هم کلاس خود در سطح جهان با قیمت های نسبتا بالایی عرضه می شوند و این در حالی است که متقاضیان و خریداران از فرصت انتخاب نیز برخوردار نیستند.
به هر تقدیر دولت خاتمی و وزیر صنایع وی ، مهندس جهانگیری در تلاش هستند تا افتخار توقف تولید این اتومبیل چهار دهه پیش را نصیب خود سازندف گو اینکه آثار اهرم های فشار علیه عدم تحقق این موضوع به وضوح نمایان هستند.
فریبرز غریب، گزارشگر صداى آلمان در تهران