اوباما: گزینه نظامی در لیبی منتفی نیست

باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، در کنفرانس مطبوعاتی در روز پنج‌شنبه (۱۲ اسفند/۳ مارس) صریحاََ اعلام کرد که در بحران لیبی بکارگیری نیروی نظامی محتمل است. اوباما گفت: «به وزارت دفاع و وزارت امور خارجه دستور داده‌ام که تمام گزینه‌های ممکن را بررسی کنند. تصمیمی که ما خواهیم گرفت، منوط به سودمندی آن برای مردم لیبی خواهد بود.» اوباما تاکید کرد که آمریکا اقدامات خود را با جامعه بین‌المللی هماهنگ خواهد کرد.

پیشتر رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا، در کنگره این کشور پیرامون برقراری ممنوعیت پرواز هواپیماها در حریم هوایی لیبی بسیار محتاطانه اظهار نظر کرده بود. به گفته کارشناسان نظامی اجرای این برنامه مستلزم حمله نظامی به تاسیسات هوایی رژیم قذافی است. به گفته گیتس، این اقدام به معنای شروع جنگ در یک کشور دیگر عربی است.

تلاش‌های قذافی، از بمباران هوایی تا توزیع پول

معمر قذافی، رهبر لیبی، نه تنها در سرکوب معترضان از هواپیماهای جنگنده ‌استفاده می‌کند، بلکه برای برهم زدن تناسب قوا می‌کوشد، با توزیع پول میان مردم برای خود طرفدارانی بیابد. روزنامه "لیبی الیوم" در آخرین شماره خود در روز جمعه (۱۳ اسفند/۴ مارس) می‌نویسد که «قذافی به هر خانواده در شهر "الزاویه" که از وی پشتیبانی کند، مبلغی معادل ۱۰ هزار یورو پرداخت می‌کند».

در روزهای گذشته نیروهای حامی قذافی تلاش کردند با حمله نظامی این شهر را تصرف کنند. این تلاش رژیم قذافی با مقاومت مردم شهر بی‌نتیجه ماند. بنا به گزارش این روزنامه لیبیایی «مردم شهر الزوایه در تصمیمی همگانی دریافت پول دولتی را رد کرده‌اند».

پس از نا‌آرامی‌های اخیر در لیبی، قذافی در تلویزیون رسمی این کشور به مردم وعده داد که ماهانه مبلغی را برای کمک به خانواده‌های نیازمند پرداخت خواهد کرد. مسئولان رژیم نیز در روزهای گذشته این وعده‌ها را بارها تکرار کرده‌اند.

بنا به آخرین گزارش‌های رسیده مخالفان با تجهیز خود درصدد دفاع از "شهرهای آزاد شده" هستند. به گفته‌ی مخالفان، نیروهای حامی قذافی خود را برای حمله به برخی شهرها و تقویت نیروهایشان در تاسیسات نفتی "بندر البرقیه" آماده می‌کنند. سیف‌الاسلام قذافی، پسر قذافی، مدعی شد که این بندر هم‌اکنون در اختیار نیروهای دولتی بوده و «حکومت برای برقراری امنیت مجاز به انجام هر اقدامی است».

کمک‌های اتحادیه اروپا و آمریکا برای خروج آوارگان از لیبی

از سوی دیگر باراک اوباما برای تسهیل خروج آوارگان از لیبی اعلام کرد که آمریکا درصدد برقراری پل هوایی برای بازگشت امن آوارگان مصری به کشورشان است. رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد که واشنگتن در راستای تلاش‌های انسان‌دوستانه‌ی خود واکنشی سریع برای حل مشکلات ارائه خواهد داد.

سیسلیا مالم‌ستروم، کمیسر اروپا در مسایل پناهندگان، نیز اعلام کرد که اتحادیه اروپا برای خروج ۴ هزار آواره آفریقایی از لیبی وارد عمل خواهد شد. اغلب این آوارگان از کشورهای سومالی و اریتره هستند. این آوارگان در مظان اتهام همکاری با رژیم قذافی قرار دارند و بیم آن می‌رود که در معرض حمله یا برخوردهای خشونت‌آمیز مردم لیبی قرار گیرند.

درگیری میان گروه‌های مذهبی در بحرین

در امیرنشین بحرین صدها نفر از پیروان دو مذهب شیعه و سنی با چاقو و چماق به یکدیگر حمله کردند. این درگیری در "شهرک حمد" در ۱۵ کیلومتری منامه از عصر پنج‌شنبه (۱۲ اسفند/ ۳ مارس) تا نیمه‌ی‌شب ادامه داشته است. به گفته شاهدان عینی، دست‌کم ۸ نفر در این زدوخوردها زخمی شدند. پلیس سرانجام با مداخله خود توانست به زد و خوردها پایان دهد.

آخرین خبرها از بحرین حاکی از آن است که پس از روزها تظاهرات و کشته شدن دست‌کم ۷ نفر در نا‌‌‌‌آرامی‌های اخیر سرانجام گروه‌های اپوزیسیون آمادگی خود را برای گفت‌وگو با دولت اعلام کردند. به گفته عبد‌الجلیل خلیل، یکی از رهبران معترضان، این دعوت از سوی دفتر امیر بحرین صورت گرفته است.

معترضان به خاطر اعمال خشونت و کشتن مردم از سوی نیروهای انتظامی خواهان برکناری دولت هستند. به گفته معترضان، «دولتی منتخب باید بر سر کار بیاید که دستش به خون مردم آغشته نباشد».

تظاهرات روز جمعه در کشورهای عربی

در کشورهای عراق و مصر نیز مردم در روز جمعه (۱۳ اسفند/۴ مارس) دست به تظاهرات می‌زنند. در هفته گذشته در عراق پس از درگیری میان نیروهای انتظامی وتظاهرکنندگان ده‌ها نفر کشته و زخمی شدند. تظاهرات معترضان در عراق علیه فساد مالی، نابسامانی اقتصادی و ناتوانی دولت در تامین آب و برق مردم است. بنا به گزارش‌های رسیده از بامداد جمعه (۱۳ اسفند) صدها نفر در میدان تحریر بغداد تحت شرایط شدید امنیتی تجمع کرده‌‌ و هر لحظه به تعداد آنان افزوده می‌شود.

نیروهای پلیس تعدادی از ورودی‌های منتهی به میدان تحریر بغداد را بسته‌اند و تردد بر روی دو پل رودخانه دجله را نیز ممنوع کرده‌اند. به گفته خبرنگاران، تک‌تیراندازهای پلیس بر روی بام ‌خانه‌های مشرف به میدان تحریر موضع گرفته‌اند.

این تظاهرات در شهرهای بغداد، بصره، کربلا، تکریت، کرکوک، بعقوبه، رمادی و فلوجه برگزار خواهد شد. پلیس در اغلب محل‌های تجمع مردم تردد خودروها را ممنوع کرده است.

سه هفته پس از کناره‌گیری حسنی مبارک از قدرت بار دیگر "جنبش دمکراسی‌خواهانه" در مصر، مردم را به تظاهرات در میدان معروف تحریر قاهره فراخواند. این تظاهرات به منظور یادآوری مطالبات معترضان به دولت صورت می‌گیرد.

در راس این مطالبات لغو وضعیت فوق‌العاده و آزادی تمامی زندانیان سیاسی در مصر است. به گفته ناظران سیاسی شاید این آخرین تظاهرات بزرگ سیاسی در مصر باشد، زیرا شورای نظامی مصر با تعویض احمد شفیق و واگذاری پست نخست‌وزیر به "عصام شرف" راه را برای تحولات سیاسی و تحقق خواست معترضان هموار کرده است.

SI/KG