اوباما: بیاعتمادی بین ایران و آمریکا همچنان پابرجا است
۱۳۹۳ آبان ۱۵, پنجشنبه
باراک اوباما٬ رئیسجمهور آمریکا٬ روز چهارشنبه (۵ نوامبر/ ۱۴ آبان) گفت هنوز مشخص نیست که آیا غرب میتواند به توافق نهایی با ایران بر سر پرونده اتمی برسد. وی گفت تا سه یا چهار هفته دیگر مشخص خواهد شد.
وی در همین حال خبر داد که گروه ۵+۱ "چارچوبی" به ایران برای تامین صلحآمیز انرژی موردنیازش ارایه داده است. به گزارش رویترز٬ رئیسجمهور آمریکا که در جمع خبرنگاران در کاخ سفید سخن میگفت افزود، سنت دیرپای بیاعتمادی بین دو کشور هنوز برقرار است.
با اینهمه خبرگزاری اسوشیتد پرس به نقل از اوباما مذاکرات را "سازنده" خواند. اوباما البته گفت برخی از چهرههای سیاسی ایران همچنان دیدگاههای ضد آمریکایی قوی دارند.
ایران و گروه ۵+۱ تا روز ۲۴ نوامبر (۳ آذرماه) فرصت دارند تا به توافقی نهایی بر سر مسئله هستهای ایران برسند. گروه ۵+۱ متشکل از بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه، آمریکا به اضافه آلمان است.
غرب ایران را متهم میکند از فعالیتهای اتمی خود اهداف تسلیحاتی دارد. ایران همواره این اتهام را رد کرده و گفته است برنامهی اتمیاش صلحآمیز است.
"زمان اتخاذ تصمیمهای سخت و جسورانه"
با نزدیک شدن آخرین مهلت مذاکرات اتمی، آمریکا و فرانسه روز چهارشنبه از ایران خواستند که یا ثابت کند برنامه اتمیاش صلحآمیز است یا خطر از بین رفتن نزدیکترین شانس خود برای رسیدن به توافق و رهایی از تحریمهای فلجکننده را بپذیرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه٬ جان کری٬ وزیر امور خارجه آمریکا٬ روز گذشته پس از نشستی با لوران فابیوس٬ وزیر امور خارجه فرانسه٬ اعلام کرد که ایران این حق را دارد که برنامهی صلحآمیزی را دنبال کند اما حق ساخت بمب ندارد. وی گفت: «ما معتقدیم اثبات صلحآمیز بودن برنامه اتمی به جهان بسیار آسان است.»
کری گفت آمریکا برای تمدید مهلت مذاکرات آمادگی ندارد. با اینهمه او این احتمال را باقی گذاشت که در نهایت اگر طرفین به این نتیجه برسند تنها چند "اینچ" از توافق نهایی فاصله دارند، ممکن است جریان به صورت دیگری پیش رود.
تحلیلگران معتقدند در پی به قدرت رسیدن جمهوریخواهان در کنگره آمریکا که کار خود را از ژانویه سال ۲۰۱۵ آغاز خواهند کرد ادامه روند دیپلماسی درباره پرونده اتمی ایران در صورت عدم توافق تا موعد مقرر، شانس چندانی نخواهد داشت.
تا کنون نیز دولت اوباما برای سبک کردن برخی از تحریمها علیه ایران در حالی که هنوز نتیجه قطعی مذاکرات مشخص نبوده، از سوی محافظهکاران در کنگره تحت فشار بوده است.
با اینهمه کری گفت اعتقاد ندارد که موضوعات اصلی در رابطه با پرونده اتمی ایران با روی کار آمدن احزاب مختلف آمریکا دستخوش تغییر شوند.
بر اساس ویدیویی که وزارت امور خارجه آمریکا در سایت خود قرار داده است کری در سخنان خود پس از دیدار با فابیوس گفت: «گروه ۵+۱ متحدا پیشنهادهای خلاقانهای برای رسیدن به اهداف مشترک روی میز گذاشته است و اکنون خواهیم دید که آیا ایران قادر است حرفهایی را که علنا گفته که حاضر است به دنیا نشان دهد اهداف صلحآمیز دارد ثابت کند یا خیر.» وی گفت اکنون زمان اتخاذ "تصمیمهای سخت و جسورانه" از سوی همه طرفین است.
فابیوس نیز متحد ماندن آمریکا و فرانسه را با توجه به رسیدن مذاکرات به آخرین مراحل خود "بسیار مهم" ارزیابی کرد.
هدف مذاکرات هستهای گروه ۵+۱ با ایران جلوگیری از توانایی ایران رای ساخت بمب اتمی از طریق محدود کردن برنامه غنیسازی این کشور، بستن تاسیسات مشکوک هستهای و بازرسیهای بینالمللی از تاسیسات اتمی ایران است. در برابر غرب میخواهد به مرور تحریمهای اقتصادی فلجکننده علیه ایران را لغو کند.
اختلافها بهطور عمده بر سر ظرفیت غنیسازی اورانیوم ایران و چگونگی برچیدن تحریمهاست. حتی اگر طرفین در باره ظرفیت غنیسازی اورانیوم در ایران به توافق برسند، غرب مخالف برچیدن کامل و یکباره تحریمهاست. در حالی که ایران امضای توافقنامه جامع با غرب را به لغو همهی تحریمها مشروط کرده است.