"اهل سنت به نامزدی رأی می‌دهند که مدافع حقوق آنها باشد"
۱۳۹۲ اردیبهشت ۳۱, سه‌شنبه
سایت سنی‌آنلاین به نقل از سید‌محمود حسینی، استاندار سابق سیستان و بلوچستان می‌نویسد، اهل سنت در ایران به طور متمرکز در استان‌های کردستان، آذربایجان‌غربی، سیستان و بلوچستان، گلستان، خراسان‌جنوبی و خراسان‌رضوی، هرمزگان و جنوب استان کرمان سکونت دارند.
سنی‌‌مذهب‌های ایران در تالش گیلان، خلخال، اردبیل و استان فارس نیز به صورت تاریخی حضور دارند. به علاوه در ۱۰ استان دیگر نیز به عنوان مهاجر و به صورت پراکنده زندگی می‌کنند.
«فقط یک شیعه می‌تواند رئیس جمهور شود»
بر اساس اصل ۱۱۵ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری نامزدهای انتخاباتی باید به مذهب رسمی کشور یعنی شیعه اثنی عشری معتقد باشند. حسن امینی حاکم شرع مردمی استان کردستان انتقاد می‌کند که اهل سنت ایران بیش از ۳ دهه است به این قانون اعتراض می‌کنند و خواستار تغییر آن شده‌اند.
وی در گفت‌و‌گو با دویچه‌وله می‌گوید: «اهل سنت در ایران اقلیت‌های قومی هم هستند. آنها کرد، عرب، بلوچ و یا ترکمن هستند و پس از گذشت ۳ دهه تابحال کسی از سوی اقلیت‌های قومی و مذهبی برای ریاست‌جمهوری ایران نامزد نشده است. یک رئیس‌جمهور در ایران باید شیعه و معتقد به مذهب رسمی کشور یعنی شیعه اثنی عشری باشد.»
حاکم شرع مردمی استان کردستان خاطرنشان می‌کند که یک رئیس‌جمهور از سوئی حافظ مذهب رسمی کشور یعنی شیعه اثنی عشری است و از سوی دیگر باید معتقد به اصل ولایت فقیه باشد و در میان اهل سنت مسئله‌ای به نام ولایت فقیه وجود ندارد و این مسائل با کاندید شدن پیروان اهل سنت برای احراز پست ریاست جمهوری در ایران منافات دارد.
این روحانی اهل کردستان همچنین می‌گوید، رهبران اهل سنت بارها به این مسئله اعتراض کرده‌اند اما تابحال نتیجه‌ای نداده است. وی می‌افزاید: «اهل سنت یک وزیر، استاندار و یا یک سفیر هم در ممالک اسلامی نداشته است و مقام یک رئیس‌جمهور قطعا بالاتر از وزیر، استاندار و یا سفیر است.»
«به مدافع حقوق خود رای می‌دهیم»
به رغم این "موانع و ممنوعیت‌های قانونی" به گفته‌ی برخی کارشناسان مشارکت مردم در مناطق قومی و مذهبی در انتخابات ریاست‌جمهوری این‌بار به دلیل همزمان بودن آن با انتخابات شورای شهر و روستا بیشتر خواهد بود.
حسن امینی به این پرسش دویچه وله که پیروان اهل سنت از کدام جریان سیاسی پشتیبانی خواهند کرد، چنین پاسخ می‌دهد: «اهل سنت در ایران به کسی و یا جریانی متمایل است که از حقوق قانونی آنها دفاع کند. کاندیداها برنامه خود را اعلام خواهند کرد و در میان آنها اگر کسی باشد از حقوق ما که در قانون اساسی هم قید شده دفاع بکند ما به او رای خواهیم داد.»
این روحانی در ادامه خاطرنشان می‌کند که اهل سنت خواستار رفع تبعیض و رعایت حقوق دینی و قومی خود هستند.
اقوام به نامزدهای اصول‌گرا رای نداده‌اند
دکترعبدالستار دوشوکی، رئیس "مرکز مطالعات بلوچ در لندن" هم می‌گوید: «اقوام و یا ملیت‌های ایرانی و بخصوص بلوچ‌ها بطور سنتی بر علیه کاندیدای مورد حمایت حاکمیت و یا به عبارتی اصول‌گرایان رای داده‌اند. در گذشته تمایل بیشتری بسوی کاندیداهای اصلاح طلب وجود داشته که در شعارهای تبلیغاتی خود در مورد رفع تبعیض از اقوام و اقلیت‌های مذهبی سخن به میان آورده‌اند.»
رئیس "مرکز مطالعات بلوچ در لندن" می‌افزاید که تبعیض‌های قومی و مذهبی هم مثل برنامه اتمی جزو نگرش‌های بنیادین و سیاست‌های کلان و نهادینه شده نظام جمهوری اسلامی است و رفع این نابرابری‌ها در حیطه‌ی اختیارات رئیس قوه مجریه نیست. به عنوان مثال صدور مجوز برای ساخت مسجد اهل سنت در پایتخت و یا تدریس زبان مادری و یا رفع تبعیض مذهبی و قومی در اشتغال‌زایی باید به تصویب رهبر نظام برسد.
دوشوکی تاکید می‌کند که سیاست مربوط به قومیت‌ها و یا اهل سنت کشور یک سیاست راهبردی است و در این باره رئیس‌جمهور قادر به تصمیم‌گیری نیست.
وی می‌افزاید: «رهبران قومی و مذهبی بلوچ همواره گفته‌اند که خواسته‌های خودشان را از نظام درخواست می‌کنند، زیرا به این امر مهم آگاهی دارند که بدون تغییر سیاست کلی نظام که توسط رهبر دینی کشور اعمال می‌شود، رئیس جمهور، حتی اگر اصلاح‌طلب باشد، قادر به تغییرات جدی برای اقوام و اقلیت‌های مذهبی نخواهد بود. به همین دلیل در انتخابات گذشته بطور رسمی از هیچ کاندیدایی حمایت نکردند، اگرچه مطالبات خودشان را مطرح کردند. معمولا مولانا عبدالحمید اسماعیل زهی رهبر اهل سنت مطالبات مردم بلوچ و اهل سنت را مطرح می‌کند.»
سهم اقلیت‌های قومی و مذهبی در انتخابات
اقوام و اقلیت‌های مذهبی نظیر اهل سنت در مجموع جمعیت قابل توجهی را در ایران تشکیل می‌دهند و حضور یا عدم حضور آنها می‌تواند در سردی و گرمی انتخابات ریاست‌جمهوری تعیین کننده باشد.
اما به نظر آقای دوشوکی دو مانع اساسی برای تحقق عملی این مجموعه آراء وجود دارد: «اول این‌که هیچگونه سازماندهی و هماهنگی تشکیلاتی برای هدفمند کردن این مجموعه آراء وسیع و طرح مطالبات حداقلی آنها بعنوان یک نیروی تعیین کننده وجود ندارد.
دوم این‌که تبلور واقعی اراده‌ی مردم از طریق انتخابات مهندسی شده در جمهوری اسلامی وجود ندارد. به همین دلیل آراء اقوام و اقلیت‌های مذهبی نظیر اهل سنت، در بازخوانی نهایی آراء مهندسی شده از حداقل تاثیرگزاری بهره‌مند می‌باشد. به عنوان مثال در انتخابات سال ۱۳۸۸ که مردم به کروبی و موسوی تمایل داشتند، در یک منطقه سنتی بلوچ و سنی مذهب احمدی نژاد بیشترین رای را آورد که با هیچ تعبیری قابل توجیه نبود.»
آقای دوشوکی نتیجه می‌گیرد، با توجه به این‌که انتخابات ریاست جمهوری در ۲۳ مرداد ۱۳۹۲ همزمان با انتخابات شوراهای شهر و روستا انجام می‌گیرد، میزان مشارکت مردم نواحی و مناطق قومی به دلیل "رقابت و سبقت جویی عشیرتی در انتخابات شوراها"، طبیعتا در انتخابات ریاست جمهوری نیز بیشتر از معمول خواهد بود. به گفته‌ی او برخی از فعالان بلوچ در استان معتقدند که باز شدن فضای سیاسی به دلیل انتخابات تاثیر مثبتی در مناطق قومی مثل بلوچستان، خوزستان، ترکمن‌صحرا و کردستان و آذربایجان خواهد داشت.
حسن امینی، حاکم شرع مردمی کردستان نیز در صحبت‌های خود ضمن اشاره به برنامه نامزدهای ریاست جمهوری نتیجه می‌گیرد که آن کاندیدای ریاست‌جمهوری که در برنامه‌انتخاباتی خود درخواست‌های قومی و مذهبی را انعکاس دهد، موفق به کسب آراء پیروان اهل سنت و قومیت‌ها خواهد بود.