اهدای جوایز ایگ‌نوبل به کشفیات عجیب و غریب
۱۳۹۰ مهر ۹, شنبه
جایزه "ایگ نوبل" Ig-Nobel در واقع تقلیدی طنزگونه از جایزه نوبل است که هر ساله اوایل فصل پائیز به ده طرح و تحقیق علمی عجیب و خنده‌دار اهدا می‌شود. «ابتدا شما را به خنده می‌اندازد و بعد به فکر فرو می‌روید»، این جمله شعار مراسم "ایگ‌نوبل" است.
دستشوئی رفتن ممنوع
گاهی اوقات در پس‌زمینه پژوهش‌های علمی دانشمندان مجبور به تحمل سختی‌های عجیب و غریبی هستند. دیوید داربی (David Darby)، دانشمند استرالیایی این را به خوبی تجربه کرده است. او عضو تیمی پژهشی به سرپرستی پتر اسنایدر (Peter Snyder)، متخصص مغز و اعصاب بوده است.
این تیم پژوهشی قصد داشته دریابد که مثانه پر تا چه حد روی قدرت تمرکز و تصمیم‌گیری در انسان تأثیر می‌گذارد. به این ترتیب دیوید داربی به میزان زیادی آب نوشید و در عین حال بایستی سعی می‌کرد که به دستشوئی نرود. او به مدت سه ساعت توانسته این وضعیت را تحمل کند و در میان همکاران خود رکورد زده است. نتیجه آزمایش نهایتا این بود که میزان توانایی تمرکز کردن به هنگام داشتن مثانه‌ی پر شبیه به شرایطی است که فرد به مدت ۲۴ ساعت نخوابیده یا کمی مست است.
حال آنها برای این پژوهش جایزه "ایگ‌نوبل" کسب کرده‌اند، چون به هر حال سختی نرفتن به دستشوئی آن هم با مثانه‌ی پر، هدفی علمی را دنبال می‌کرده است. البته پیش از انجام این پژوهش هم می‌شد حدس زد که نیاز شدید به یافتن نزدیک‌ترین مکان برای تخلیه مثانه می‌تواند در روند تمرکز کردن اختلال ایجاد کند.
استفاده از بوی "واسابی" به جای زنگ خطر
یکی دیگر از برندگان، تیم پژوهشی ژاپنی است که بخاطر اختراع جایگزینی برای زنگ‌‌خطر آتش‌سوزی برای افراد ناشنوا جایزه "ایگ‌نوبل" دریافت کرد. آنها به جای استفاده از روش‌های سنتی مانند پخش صدا یا نور از بوی "واسابی" (نوعی ترب ژاپنی) استفاده کرده‌اند. یکی از اعضای این تیم پژوهشی می‌گوید: «بوی واسابی برای بیدار کردن افراد ناشنوا که در برابر علائمی مانند نور و صدا عکس‌العمل نشان نمی‌دهند، بسیار مؤثر است.»
آنها برای رسیدن به مناسب‌ترین بو برای بیدار کردن افراد هنگام خطر بیش از هزار ماده‌ی معطر را مورد آزمایش قرار داده‌اند.
مراسم اهدای جوایز "ایگ‌نوبل" از سوی دانشگاه هاروارد برگزار می‌شود و اهدای جوایز توسط دانشمندان سرشناس صورت می‌گیرد. در بسیاری موارد این تحقیقات به نظر مسخره و بیهوده می‌رسند، اما دارای پایه علمی هستند. این مراسم در حال حاضر به عنوان بخش سرگرم‌کننده‌ی مراسم اهدای جایزه نوبل جا افتاده است. به همین دلیل برندگان هم نیازی به شرم‌گین شدن ندارند.
AZ/MM