انقلاب سبز <br> برای جلوگیری از انقلاب گرسنگان
۱۳۸۷ فروردین ۲۸, چهارشنبه
گزارش سازمان ارزیابی بین‌المللی علوم و فن‌آوری کشاورزی برای توسعه (IAASTD)، نتیجه‌ی پژوهش‌ها و بررسی‌های سه ساله‌ی ۴۰۰ دانشمند و پژوهشگر و سیاستمدار است. ارائه‌دهندگان این گزارش که به خواست بانک جهانی و سازمان ملل انجام گرفته، به بررسی وضعیت کشاورزی در سطح جهان از مرحله‌ی کشت تا عرضه‌ی محصولات کشاورزی در بازارهای جهانی پرداخته‌اند.
گردآورندگان این گزارش که با توجه به بحران کمبود مواد غذایی و با نگاهی به شورش‌های ناشی از گرسنگی، تنظیم شده، خواستار تغییرات اساسی در روش‌های کشت در سراسر جهان شده‌اند. به اعتقاد آنان انجام این تغییرات برای پاسخ‌گویی به نیازهای غذایی مردم فقیر از یک سو و جلوگیری از خطر شورش‌های اجتماعی و فاجعه‌های زیست‌محیطی از سوی دیگر ضروری است.
دلایل افزایش قیمت مواد غذایی از نگاه کارشناسان
به گفته‌ی واک‌هونگو (Wakhungu)یکی از محققان این پژوهش سه ساله، کشاورزی پیشرفته باعث شده که تولید مواد غذایی در مقایسه با گذشته افزایش یابد. اما به گفته‌ی این کارشناس، امروزه مواد غذایی نه تنها ناعادلانه در سطح جهان تقسیم شده‌اند، بلکه قیمت آنها نیز به قدری بالاست که بسیاری از عهده‌ی خرید آن بر نمی‌آیند.
این کارشناس می‌افزاید:«مشکل این است که در برخی سرزمین‌ها تقاضا برای بیودیزل (Biodiesel) افزایش یافته است. بیودیزل از محصولات کشاورزی به دست می‌آید، و به این ترتیب تولید آن در رقابت مستقیم با تولید مواد غذایی است. از آن جایی که برای خرید بیودیزل پول بیشتری پرداخت می‌شود، بهای مواد غذایی نیز متناسب با عرضه و تقاضا افزایش می‌یابد.»
اما این تنها مشکل نیست. به گفته‌ی صاحب‌نظران، بی‌توجهی به تولید محصولات کشاورزی در سالیان متمادی به ویژه در کشورهای در حال توسعه، دلیل دیگر بحران کنونی مواد غذایی است. آفریقا، نمونه‌ی بارز این سهل‌انگاری است. جایی که تولید محصولات کشاورزی در چند ده سال گذشته، به شدت کاهش یافته است. به اعتقاد واک‌هونگو حتی در سرزمین‌هایی که تاکنون تولیدات کشاورزی خوب بوده است، ممکن است وضعیت به دلیل تغییرات جوی به زودی تغییر کند: « مناطقی وجود دارند که در آنها مقادیر زیادی غلات تولید می‌شود، اما در این مناطق تغییرات جوی خللی در روند درو ایجاد کرده‌اند. پژوهشگران اقلیمی به ما هیچ امیدی برای بهبود اوضاع نمی‌دهند، این هم یکی از دلایل افزایش قیمت‌هاست.»
بازگشت به اصل با انقلاب سبز
در گزارش سازمان ارزیابی بین‌المللی علوم کشاورزی و فن‌آوری برای توسعه، کارشناسان "بازگشت به اصل" را توصیه می‌کنند. نه فن‌آوری ژنتیک و نه بیو (Bio)، بلکه بازگشت به روش‌های معمول تولید، استفاده از کودهای طبیعی و به‌کار بردن بذرهای بومی در هر منطقه، ستون‌های یک انقلاب سبز و پایدارند. تجربه‌ی مجریان کمپین "بذر بقاء" تأییدگر این شعار است. گروهی از کارشناسان در اتیوپی بذر بومی را طوری تغییر دادند که در مقایسه با بذرهایی که به روش‌های صنعتی پرورش یافته بودند، محصول بیشتری تولید کرد.
دراین گزارش همچنین از قوانین اقتصادی حاکم در جهان انتقاد شده است. گشودن بی قید و شرط درهای بازارهای کشورهای در حال توسعه بر روی واردات از اروپا و آمریکا که به آنها یارانه تعلق گرفته، تنها به ضرر کشاورزان آن کشورهاست.