انعطاف مشروط اردوغان برای عضویت سوئد و فنلاند در ناتو
۱۴۰۱ خرداد ۱, یکشنبهترکیه که تا کنون با عضویت دو کشور اسکاندیناوی در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) مخالفت میکرد، اکنون از خود انعطاف نشان داده و اعلام آمادگی کرده که به شرط برآورده شدن خواستههایش مانع این کار نشود.
به گزارش خبرگزاری آناتولی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز گذشته (شنبه ۳۱ اردیبهشت) در گفتوگوهای تلفنی با دبیرکل ناتو، همتای فنلاندی خود و نخستوزیر سوئد ملاحظات آنکارا برای موافقت با گسترش ناتو را با آنها در میان گذاشت.
سوئد و فنلاند در واکنش به تجاوز نظامی روسیه به اوکراین تقاضای رسمی برای عضویت در ناتو را ارائه کردهاند و امیدوارند هر چه سریعتر با این درخواست موافقت شود.
ناتو که آوریل سال ۱۹۴۹ پایهگذاری شد با پیوستن مقدونیه شمالی به آن در ماه مارس ۲۰۲۰ در حال حاضر ۳۰ عضو دارد. پذیرش اعضای جدید در این پیمان مستلزم موافقت تمام اعضا است و ترکیه تلاش میکند از این موقعیت برای پیشبرد برخی خواستههای خود استفاده کند.
درخواستهای ترکیه از سوئد
به گزارش آناتولی اردوغان در گفتوگو با ماگدالنا اندرسون، نخستوزیر سوئد با بیان این که ترکیه تا به حال از سیاست درهای باز ناتو بهطور کامل حمایت کرده، گفت: «همبستگی در داخل این سازمان هم برای امنیت کشورهای عضو و هم برای امنیت جمعی یک ارزش اساسی است.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
او دو پیششرط اصلی موافقت با عضویت سوئد در ناتو را توقف حمایت از "گروههای تروریستی" و برداشته شدن تحریمها علیه صنایع نظامی ترکیه که سال ۲۰۱۹ پس از عملیات نظامی در سوریه اعمال شد عنوان کرد.
اردوغان به اندرسون گفت آنکارا انتظار دارد سوئد برای رفع نگرانیهای ترکیه در مورد حزب کارگران کردستان (پکک) و شاخههای آن در سوریه و عراق "گامهای ملموسی" بردارد.
در سالهای گذشته بسیاری از اعضا و هواداران پکک و حامیان جنبش فتحالله گولن که عامل کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ در ترکیه معرفی میشود، به کشورهای اسکاندیناوی، به خصوص سوئد و فنلاند پناهنده شدهاند.
پیششرط سادهتر برای فنلاند
پیششرط ترکیه برای موافقت با عضویت فنلاند در ناتو به نسبت سادهتر و دستیافتنیتر به نظر میرسد و به طور عمده بر توقف حمایت از تشکلهایی مربوط است که آنکارا آنها را تروریستی میخواند.
رجب طیب اردوغان در گفتوگوی تلفنی با سائولی نینیسته، همتای فنلاندی خود تاکید کرد: «این طبیعیترین حق ترکیه است که از سایر کشورها انتظار داشته باشد برای مبارزه مشروع و مصمم آن در برابر یک تهدید آشکار علیه امنیت ملی و مردم خود احترام قائل بوده و از این مبارزه حمایت کنند.»
آناتولی به نقل از مرکز ارتباطات دفتر ریاست جمهوری ترکیه میگوید اردوغان در این گفتوگو تصریح کرده، "تفاهمی مبنی بر نادیده گرفتن گروههای تروریستی که برای یکی از متحدان ناتو تهدیدی محسوب میشوند، با روحیه دوستی و همپیمانی سازگار نیست".
رئیس جمهوری فنلاند شامگاه شنبه گفتوگوی خود با اردوغان را "صریح و مستقیم" توصیف کرد و در توئیتر نوشت به همتای خود یادآور شده که دو کشور به عنوان همپیمانان ناتو برای حفظ امنیت طرف مقابل اقدام خواهند کرد و ارتباطشان از این طریق مستحکمتر میشود.
سائولی نینیسته در این پیام تصریح کرده که فنلاند تروریسم را در تمام اشکال و جلوههای آن محکوم میکند و گفتوگوهای تنگاتنگ میان آنکارا و هلسینکی ادامه خواهد داشت.
پکا هاویستو، وزیر خارجه فنلاند هفته گذشته اعلام کرده بود با همتای ترک خود مولود چاووشاوغلو مذاکرات خوبی داشته است. به گفته او ترکیه در این گفتوگوها نگرش مثبتی نسبت به فنلاند ابراز کرده و باید دید این پروسه چطور جلو میرود و بحثها چگونه پیش میروند.
پائیز ۲۰۱۹ و پس از عملیات نظامی ارتش ترکیه در مناطق شمال شرق سوریه و مواضع کردهای سوری برخی کشورها از جمله آلمان، سوئد و فنلاند صادرات تجهیزات نظامی به این کشور را تحریم کردند. ظاهرا در این میان تحریمهای سوئد برای آنکارا اهمیت بیشتری دارد.
رایزنی اردوغان با دبیرکل ناتو
رئیس جمهوری ترکیه روز شنبه با ینس استولتنبرگ، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی هم درباره درخواست عضویت سوئد و فنلاند در ناتو تلفنی رایزنی کرد.
اردوغان در این گفتوگو تاکید کرد تا زمانی که سوئد و فنلاند در زمینه مسائلی، به خصوص مبارزه با تروریسم همبستگی خود با ترکیه را به وضوح نشان ندهند، آنکارا نسبت به عضویت آنها در ناتو رویکرد مثبتی نخواهد داشت.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
استولتنبرگ هم در یک پیام توئیتری نوشته با این رویکرد موافق است که نگرانیهای امنیتی تمام متحدان ناتو باید در نظر گرفته شود و رایزنیها برای عضویت فنلاند و سوئد تا زمان یافتن یک راهحل ادامه داشته باشد.
با آغاز تجاوز نظامی روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه نگرانی برخی همسایگان و کشورهای نزدیک به این کشور در مورد حملههای احتمالی نیروهای روسی افزایش یافته است.
روسیه به عنوان پهناورترین کشور جهان با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی مشترک و با بسیاری دیگر از کشورها از جمله در کناره دریای بالتیک، دریای ژاپن و دریای سیاه مرز آبی دارد.
سوئد در غرب دریای بالتیک واقع شده و تقریبا تمام شرق فنلاند هممرز روسیه است. فنلاند در تاریخ خود خاطرات تلخی از تعرض و تجاوزهای نیروهای روسی دارد.