انحلال پارلمان و تعلیق قانون اساسی در مصر
۱۳۸۹ بهمن ۲۴, یکشنبهدو روز پس از استعفای حسنی مبارک، رئیس جمهوری مصر شورای عالی نظامی این کشور که ادارهی کشور را بر عهده دارد، روز یکشنبه (۱۳ فوریه/ ۲۴ بهمن) پارلمان را منحل و قانون اساسی کشور را معلق کرد. این وضعیت اضطراری برای مدت شش ماه اعتبار خواهد داشت.
در بیانیهی شورای عالی نظامی آمده که هیئتی برای اصلاح قانون اساسی تعیین شده است و پس از شش ماه پیشنویس قانون اساسی به همهپرسی گذارده خواهد شد.
انحلال پارلمان دومین خواستهی مهم معترضان به دولت مبارک در میدان تحریر قاهره بود. در بیانیهی شورای عالی نظامی اما به لغو شرایط فوقالعاده که از ۳۰ سال پیش در مصر برقرار است، اشارهای نشده است.
گروهی از مخالفان بعد از ظهر یکشنبه میدان تحریر را ترک کردند، اما حدود دو هزار تن همچنان در میدان حضور دارند. گروه دوم خواستار برکناری دولت احمد شفیق هستند که در روزهای اخیر توسط مبارک تعیین شد.
شفیق تأمین امنیت مصر را مهمترین موضوع خوانده است. او در یک کنفرانس مطبوعاتی در قاهره اعلام کرد که دولتش به دنبال بازگرداندن "شرایط عادی" به کشور است.
روز یکشنبه یک مقام ارتش مصر نسبت به هر گونه "آشوب و بینظمی" هشدار داد. شورای عالی نظامی هم اجتماعات تشکلهای کارگری و سندیکاها و نیز تظاهرات و اعلام اعتصاب را ممنوع اعلام کرده و از مردم خواسته تا بر سر کارهای خود بازگردند.
ارتش مصر میکوشد زندگی عادی را به میدان تحریر بازگرداند. دو روز پس از کنارهگیری حسنی مبارک، رئیس جمهوری مصر از سمت خود، ارتش اعلام کرد که راه در این میدان باید به روی خودروها باز شود.
صبح یکشنبه (۱۳ فوریه / ۲۴ بهمن) برای نخستین بار پس از دو هفته اتومبیلها توانستند به صورت محدود از میدان عبور کنند. این میدان از روزهای پایانی ژانویه و در پی تظاهرات صدها هزار نفری مصری بسته شد؛ تظاهراتی که در نهایت به مهمترین خواستهی معترضان، یعنی کنارهگیری رئیس جمهور انجامید.
ارتش و پلیس پیش از ظهر یکشنبه تلاش کردند گروهی از معترضان را از مسیرهای ماشینروی میدان خارج کنند. به گزارش خبرنگار هفتهنامهی آلمانی "اشپیگل" در مصر، اساسا مشکلی بر سر راه حضور مردم در میدان یادشده وجود ندارد و تنها خیابانهای میدان باید پاکسازی شوند.
صدها تن از مصریها در ادامهی پایکوبیهای پس از استعفای مبارک، تا صبحگاه یکشنبه در میدان تحریر باقی ماندند. آنها خواستار لغو شرایط اضطراری در مصر و انحلال پارلمان بودند.
ارتشیها و مأموران پلیس غیرمسلح تلاش کردند این افراد را از میدان بیرون برانند. در جریان این امر درگیریهای مختصری هم رخ داد. این خبر به سرعت با استفاده از تلفن در شهر پخش شد و در مدت کوتاهی هزاران تن برای حمایت از معترضان به میدان سرازیر شدند. همچنین قطارهایی از خودروها به سمت میدان به راه افتادند. این موضوع شرایط نسبتا آرام میدان تحریر را تا حدی ملتهب کرد.
میدان تحریر مصر از روز ۲۸ ژانویه و در پی درگیری مخالفان دولت مبارک با نیروهای گارد ویژه در اختیار معترضان بوده است. اعتراضهای خیابانی ۳ روز پیش از آن آغاز شده بودند. حسنی مبارک سرانجام ۱۱ فوریه (۲۲ بهمن) از سمت خود استعفا کرد.
پلیس هم تظاهرات میکند
از سوی دیگر، نیروهای پلیس مصر که به دلیل فساد و خشونت، بر خلاف ارتش، چندان در بین مردم محبوب نیستند، حقوق و مزایای بیشتری طلب میکنند. آنطور که شاهدان عینی گزارش دادهاند، صدها مأمور پلیس روز یکشنبه برابر وزارت کشور در قاهره تظاهرات کرده و خواستار افزایش دستمزدشان شدهاند.
مأموران همچنین اتهام دستداشتن در سرکوب و شکنجهی اپوزیسیون را رد کردهاند. مخالفان دولت مصر در هفتههای اخیر به چندین پاسگاه پلیس حمله کرده و برخی از آنها را به آتش کشیدند.
پایتخت مصر با وجود ناآرامیهای یادشده، روز یکشنبه شاهد نشانههایی از زندگی عادی بود. در این روز کسبهی بیشتری مغازهها را گشودند و مردم بیشتری بر سر کارهای خود حاضر شدند.
هیئت دولت روز یکشنبه برای نخستین بار پس از استعفای مبارک تشکیل جلسه داد. هدایت این جلسه را احمد شفیق بر عهده داشت که در روزهای اخیر از سوی رئیس جمهور مستعفی، مأمور تشکیل کابینه شده بود.
PB/DK