انتقاد «عفو بینالملل» به عملکرد سپاه «ایساف» در افغانستان
۱۳۸۶ آبان ۲۲, سهشنبهسازمان حقوق بشر «عفو بینالملل» در گزارشی که در بروکسل انتشار داده است، مدعی است، زندانیان افغانی که از سوی واحدهای نظامی به رهبر ناتو به مقامات افغانی تحویل داده شدهاند، مورد شکنجه و بدرفتاری قرار گرفتهاند. جیمز آپاتورای، سخنگوی ناتو توصیفهایی که در این گزارش عفو بینالملل آمده است را رد کرد و گفت که سپاه بینالمللی ایساف از چنین مواردی اطلاعی ندارد.
درخواست از ناتو
اطلاعات عفو بینالملل متکی است بر گزارشهای رسانهها دربارهی شهروندان افغانی که توسط واحدهای کانادایی ایساف به مقامات افغانی تحویل داده شدهاند. این سازمان حقوق بشر ناتو را فراخوانده است، در وهلهی نخست هیچ زندانی را تحویل ندهد. این گزارش ۴۰ صفحهای بیشتر خطاب متوجه واحدهای بلژیکی، بریتانیایی، کانادایی، هلندی و نروژی است، مبنی بر اینکه، این خطر وجود دارد، افراد مظنون به جنایتکاری را که به مقامات امنیتی افغانستان تحویل میدهند، توسط سازمان امنیت این کشور مورد بدرفتاری و شکنجه قرار میگیرند.
باید گفت که تنها پنج کشور هستند که با دولت افغانستان توافقنامهی ویژهای را در مورد تحویل افراد به دولت افغانستان به امضا رساندهاند. به گزارش عفو بینالملل، تنها واحدهای نظامی دو کشور بریتانیا و هلند هستند که در مورد سرنوشت افراد تحویل داده شده پیگیری از خود بخرج میدهند.
شکنجه به رغم مغایرت با قانون
بنا به اظهارات سخنگوی ناتو در بروکسل، افغانستان کشوری است که در قانون اساسی آن، حفظ حقوق بشر تصریح شده است. از سوی دیگر ناتو به هیچ وجه نه میخواهد و نه میتواند زندانهای موازی در افغانستان ایجاد کند. طبق مقرراتی که هماکنون معتبر است، نظامیان ایساف باید ظرف ۹۶ ساعت پس از بازداشت فرد مظنون، وی را به دادگستری افغانستان تحویل دهند. از آنگذشته کمیتهی بینالمللی صلیب سرخ و سازمان بینالمللی هلال احمر از این بازداشت مطلع خواهند شد.
ناتو اعتراف دارد که نگرانیهایی در این زمینه داشته است، ولی سندی از این موارد در اختیار ندارد. سخنگوی ناتو، جیمز آپاتورای گفت که نیروهای ناتو به همین دلیل تلاش و پول زیادی سرمایهگذاری کردهاند تا در ادارات و سازمان مخفی افغانستان اصلاحاتی ایجاد کنند. وی افزود، این یگانه راه ممکن است تا وضعیت بهبود یابد. باید اشاره کرد که در افغانستان ۴۲ هزار سرباز از ۳۸ کشور در سپاه حافظ صلح افغانستان «ایساف» خدمت میکنند که ۳۱۵۰ نفر ایشان سربازان ارتش آلمان هستند.
بنا به گزارش عفو بینالملل، این سازمان رفتار واحدهای نظامی آمریکایی را که در چارچوب مبارزه با تروریسم و شبهنظامیان طالبان فعال هستند، موضوع بررسی دقیق قرار نداده است.
دولت افغانستان روز سهشنبه (۱۳ نوامبر) نسبت به اتهامهای عفو بینالملل واکنش نشان داد. همایون حمیدزاده، سخنگوی رئیس جمهوری حامد کرزای در این زمینه گفت که قوانین افغانستان شکنجهی زندانیان را مجاز نمیداند و اگر چنین اتفاقی بیافتد، آنگاه دولت این مسئله را بطور جدی پیگیری خواهد کرد.