انتقاد شدید فعالان صنفی از قطع اینترنت و فیلترینگ در ایران

رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور (نصر) در دو نامه به رئیس دولت سیزدهم و وزیر ارتباطات آن از عدم اطلاع‌رسانی درباره چشم‌انداز رفع محدودیت‌ها و اختلال‌ها در شبکه جهانی اینترنت انتقاد کرد.

به گزارش روابط عمومی این سازمان، حسن هاشمی در نامه به ابراهیم رئیسی با گلایه از نگاه "تک بعدی" به امنیت کشور نوشت: «نمی‌شود هر زمانی که صلاح دانسته شد، بستر فعالیت اقتصادی و امرار معاش جمعیتی چند میلیونی را مسدود کرد، بلکه باید با یک تحلیل و راهبرد همه‌جانبه به آن نگاه کرد.»

در پی بالاگرفتن حرکت‌های اعتراضی شهروندان ایران، از بیش از دو هفته پیش دسترسی کاربران به شبکه‌های اجتماعی و اینترنت جهانی به کلی مختل و در ساعت‌هایی، به خصوص در کلانشهرها و کانون‌های اعتراض کاملا قطع شده است.

حرکت‌های اعتراضی ابتدا در واکنش به کشته شدن مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد آغاز شد اما خیلی زود سویه‌ای ضد حکومتی به خود گرفت.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

کارگزاران جمهوری اسلامی از مدت‌ها پیش برای تامین نظر رهبر خود علی خامنه‌ای که بارها فضای مجازی را باعث از بین رفتن امنیت روانی مردم خوانده تلاش می‌کنند پلتفرم‌های بومی را جایگزین شبکه‌های پرمخاطب خارجی کنند.

اینترنت، زیرساختی شبیه شبکه آب و برق

حسن هاشمی با اشاره به ناکامی‌ها در این زمینه و بی‌اعتمادی عمومی به پلتفرم‌های بومی از رئیسی می‌پرسد: «آیا اکنون از نظر قدرت فناوری در جایگاهی هستیم که بتوانیم پلتفرم‌های جهان‌شمولی مانند اینستاگرام یا واتس‌اپ داشته باشیم؟»

او هشدار داد از آنجا که در عصر حاضر، اینترنت نیز مانند آب، برق و گاز، به عنوان یک زیرساخت و نیاز حیاتی جامعه مطرح است "نباید به راحتی درباره مسدودسازی آن تصمیم‌گیری کرد".

از شروع اختلال‌های شدید در اینترنت، به خصوص قطع ارتباط با شبکه‌های پرمخاطبی مانند اینستاگرام و واتس‌اپ کسب و کارهای اینترنتی با مشکلات زیادی روبرو شده‌اند و بسیاری از آنها با خطر تعطیلی همیشگی یا زیان‌های هنگفت روبرو هستند.

زیان سه هزار میلیارد تومانی در روز

درباره زیان‌های مالی اختلال در اینترنت و دسترسی به شبکه‌های اجتماعی برآوردهای مختلفی وجود دارد که تا چند هزار میلیارد تومان در روز نیز می‌رسند.

وبسایت تجارت‌نیوز چهارم مهرماه در گزارشی به بررسی پیامدهای اقتصادی ناشی از قطع اینترنت در ایران پرداخت و نوشت‌، فقط به دلیل عدم دسترسی کامل به اینستاگرام، اشتغال و زندگی حدود  ۱۰ میلیون نفر به خطر می‌افتد.

در این گزارش با استناد به داده‌های معاونت پژوهشی سازمان امور مالیاتی آمده است که اختلال و قطع اینترنت روزانه حدود سه هزار میلیارد تومان به کسب‌وکارهای ایران آسیب وارد می‌کند.

نت‌بلاکس، سازمان غیردولتی ناظر بر اینترنت جهانی، هفته گذشته ضرر اقتصادی ناشی از قطع اینترنت در ایران را ساعتی حدود یک‌ونیم میلیون دلار (رقمی معادل تقریبا ۴۵ میلیارد تومان) برآورد کرده بود که حدود یک سوم برآورد سازمان امور مالیاتی است.

رئیس سازمان نصر در نامه به وزیر ارتباطات نیز تشکیل کارگروه اقتصاد دیجیتالی در دوره وزارت او را قابل تحسین دانست اما یادآور شد: «اکنون شاهد رویه‌ متناقضی هستیم که فناوران ما را حتی از ابتدایی‌ترین ملزومات این حوزه نیز محروم کرده است.»

گفته می‌شود دو نامه به رئیس دولت و وزیر ارتباطات روز یک‌شنبه دهم مهر ماه ارسال شده و یکی از محورهای این نامه‌ها به ناشفاف بودن آینده وضعیت اینترنت و به تبع آن فعالیت‌های اقتصادی و تجاری در فضای مجازی اختصاص داشته است.

فقط پنج هزار کسب و کار اینترنتی در فارس

زیان‌های اختلال در اینترنت فقط به کسب و کارهایی که بر بستر پلتفرم‌هایی نظیر اینستاگرام شکل گرفته‌اند محدود نمی‌شود؛ در سال‌های اخیر، به ویژه با شروع پاندمی کرونا بسیاری از فروشگاه‌ها و کسب و کارها در فضای مجازی و اینترنت نیز فعال شدند و رشد کردند.

خبرگزاری ایلنا روز گذشته (۱۱ مهر) با استناد به داده‌های مرکز توسعه تجارت الکترونیک ایران گزارش داد تا پایان سال ۱۴۰۰ فقط در استان فارس حدود پنج هزار کسب و کار اینترنتی فعال وجود داشته که اختلال و قطعی اینترنت ضررهای هنگفتی به آنها وارد کرده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

امید ماهرانی، رئیس کمیسیون کارآفرینى، کسب و کارهاى نوین و دانش‌بنیان اتاق بازرگانى فارس به ایلنا گفته قطع اینترنت برای شرکت‌های فعال در حوزه واردات و صادرات باعث زیان سنگینی شده و بسیاری از فعالیت‌های آنها مختل شده است.

زیان از دست رفتن اعتبار شرکت‌ها

او با بیان این که ضرر مالی این شرکت‌ها زیاد است افزود: «شرکت‌ها به دلیل عدم انتقال داده به دلیل قطعى اینترنت، اعتبار خود را از دست مى‌دهند و از دست دادن اعتبار شرکت‌ها قابل ارزش‌گذارى نیست.»

عضو اتاق بازرگانی فارس می‌گوید، هنوز برای برآورد دقیق خسارت شرکت‌های بزرگتر زود است اما مشخص است که کسب و کارهای خرد هم برای ادامه فعالیت خود با مشکلات جدی روبرو هستند.

مسئولان جمهوری اسلامی تا کنون هیچ توضیح روشنی درباره زمان احتمالی رفع محدودیت‌های اینترنتی اعلام نکرده‌اند. برخی مقامات این کار را به خاتمه اعتراض‌ها موکول کرده‌اند که با توجه به تداوم بی‌سابقه این دور از حرکت‌های اعتراضی تاریخ مشخصی برای آن متصور نیست.

افزون بر این مشخص نیست آینده کسب و کارهای کوچک و نوپایی که با طولانی شدن قطع اینترنت فقط زیان بیشتری می‌بینند و چه بسا ورشکسته ‌می‌شوند چه خواهد شد.