انتقاد حقوقدان شورای نگهبان از نحوه بررسی صلاحیتها
۱۳۹۵ آذر ۲۰, شنبهنجاتالله ابراهیمیان در نشست بررسی "سیاستهای کلی ناظر بر انتخابات" که شنبه، بیستم آذرماه در دانشگاه بهشتی برگزار شد به انتقاد از برخی عملکردهای شورای نگهبان پرداخت.
عضو حقوقدان شورای نگهبان در این نشست به بررسی کاستیهای شیوه معمول برای بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری پرداخت.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان ابراهیمیان گفت: «برای بررسی صلاحیت و التزام افراد چارهای نداریم جز اینکه به سراغ معیارهای دینی برویم، نباید شورای نگهبان و دیگر نهادها هر کدام با زبان خودشان در این باره بحث کنند بلکه لازم است که همگی به یک زبان ثابت برسیم.»
بیشتر بخوانید: روایت سخنگوی شورای نگهبان از "اختلافات جدی" با جنتی
مغایرت با قانون اساسی
شورای نگهبان در جریان بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی سال ۹۲ از تائید صلاحیت رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، اکبر هاشمی رفسنجانی، بدون بیان شفاف علت آن خودداری کرد.
ابراهیمیان با بیان این که ضمن احترام به رویههای شورای نگهبان میتوان به آن انتقاد داشت، خاطر نشان کرد که از نظر او نحوه بررسی صلاحیت نامزدان، در قانون انتخابات ریاست جمهوری با قانون اساسی همخوان نیست.
مطابق اصل ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری باید به تائید شورای نگهبان برسد. در این قانون نحوه بررسی صلاحیتها مشخص نشده است.
یشتر بخوانید: تردید رفسنجانی درباره صلاحیت اعضای شورای نگهبان
عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: «در انتخابات مجلس این هیئتهای اجرایی هستند که صلاحیت افراد را بررسی میکنند و پس از آن شورای نگهبان نظر میدهد که آیا بررسی صلاحیت هیئتهای اجرایی صحیح بوده است و یا خیر اما در انتخابات ریاست جمهوری شورای نگهبان راسا به این موضوع ورود پیدا میکند.»
در قانون اساسی شورای نگهبان ناظر انتخابات معرفی شده در حالی که در قانون انتخابات ریاست جمهوری این شورا مجری انتخابات است. ابراهیمیان میگوید از این که اعضای شورا متوجه این مسئله نشدهاند تعجب میکند.
بیشتر بخوانید: ابهام درباره استعفای غیرمنتظره سخنگوی شورای نگهبان
انتقاد از دامنه نظارت شورا
یکی دیگر از انتقادهای ابراهیمان به شورای نگهبان تفسیر این شورا درباره دامنهی نظارت استصوابی است. پس از انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان صلاحیت مینو خالقی یکی از منتخبان اصفهان را رد کرد و این مسئله با انتقادهای شدید روبرو شد.
منتقدان معتقدند نظارت شورای نگهبان پس از پایان انتخابات و مشخص شدن نتایج آن دیگر موضوعیتی ندارد و این شورا نمیتواند داوطلبی را که قبلا تائید صلاحیت کرده پس از رأی آوردن از فهرست منتخبان حذف کند.
عضو حقوقدان این شورا در این باره گفته است: «بر خلاف رویه فعلی شورای نگهبان آنچه در قانون آمده این است که بعد از ورود نماینده به مجلس، شورای نگهبان نمیتواند نظارت کند و باید یک نظارت انتظامی با شرایط خاص اعمال کند.»
ابراهیمیان، که در زمان برگزاری انتخابات همزمان مجلسهای خبرگان و شورا در اسفند ماه گذشته، سخنگوی شورای نگهبان بود، صبح روزی که قرار بود نتیجه بررسی صلاحیت داوطلبان اعلام شود (۲۶ دی ۹۴) از سمت خود استعفا داد.
او درباره علت این استعفا که با آن موافقت نشد توضیحی نداد اما همان زمان گفته میشد که دلیل آن اختلاف با دبیر شورای نگهبان، احمد جنتی، بر سر نحوه بررسی پرونده داوطلبان و رد گسترده صلاحیت اصلاحطلبان و محافظهکاران میانهرو بوده است.